یک مشاور و روانشناس با تکیه بر دو سهم خیلی معروف سال های گذشته، اثر خطای "تفکر همه یا هیچ" در بازار سرمایه را تشریح کرد.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، رضا بافتی بعد از معرفی 8 تیپ شخصیتی که گویای این مسأله است کدام یک از آنها بیشتر به بازار سهام روی می آورند و کدام ها موفق و یا ناموفق عمل می کنند،این بار به بررسی خطاهای شناختی در بازار سرمایه با تکیه بر دو سهم خیلی معروف سال های گذشته یعنی صدرا و گاز و لوله پرداخته است.
اغلب انسان ها ناخواسته دچار خطاهای شناختی می شوند. عدم اطلاع از خطاهای شناختی ما را دچار مشکلاتی اساسی می کند.
خطاهای شناختی در تمام حوزه های فردی و اجتماعی تأثیر گذار است. این مسأله از نارضایتی در زندگی زناشویی تا بحران های روانی و نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را در بر می گیرد.
در مورد بازار سرمایه، تبلیغات و حوزه های دیگر سرمایه گذاری به همین ترتیب می توان اثر خطاهای شناختی را شناسایی و راهکارهای برون رفت از آن را مورد بررسی قرار داد. آلبرت الیس روان شناس آمریکایی این خطاها را شناسایی و در قالب 10 خطای شناختی معرفی کرده است.
خطای شناختی "تفکر همه یا هیچ"
این خطای شناختی باعث می شود فرد همیشه نگران باشد. اصلا برایش مهم نیست چقدر تلاش می کند و به چه میزان موفق است. چون معمولا راضی و خوشحال نیست. با احساس کوچکترین مشکلی به سرزنش خود می پردازد و فکر می کند قدرت لازم برای جبران آن چیزی را که به خیال خود از دست داده، ندارد.
همیشه دل شوره دارد مبادا برنامه هایش به بهترین شکل ممکن به موفقیت منجر نشود. آنقدر به تهیه مقدمات فکر می کند، اصل موضوع را از دست می دهد تا آنجا که وقتی برای اجرا باقی نمی ماند.
افرادی که از این خطای شناختی رنج می برند بر این باورند، همه چیز باید 100 درصد مهیا باشد تا بتوانند به برنامه ای که دارد، عمل کنند و تا زمانی که همه چیز به دلخواه آنها نباشد نمی توانند کاری را شروع و به انجام برسانند. شرط و شروط های غیر منطقی باعث می شود از هدف خود باز بمانند.
افراد دارای خطای شناختی همه یا هیچ در صورت فعالیت در بازار سهام ممکن است فکر کنند یک سهم 100 درصد خوب و سهمی دیگر 100 درصد بد است و همین مسأله باعث می شود به برخی سهام بیشتر توجه کنند و در نتیجه علاقه ای به فکر کردن به سهام دیگر نداشته باشند.
این نوع تفکر قدرت انعطاف پذیری و مانور را از این افراد می گیرد و از درک بهتر بازار و قدرت تصمیم گیری آنها می کاهد. در نتیجه به بازار سهام بدبین می شوند.
اگر سهمی در گذشته دچار افت و ضرر شده باشد جزو سهم های بد و در صورتی که خاطره خوبی از سهم داشته باشد آن را جزو سهم های خوب دسته بندی می کند و ناگزیر انتخاب وی بر اساس صفر و صدی خواهد بود و ناخوداگاه از انواع مکانیزم های دفاعی برای توجیه انتخاب های خود استفاده می کند.
در حالیکه به خوبی می دانیم، سهم هایی در گذشته خوب یا بد بوده که در ادامه وضعیت متفاوتی داشته است. مثلا در زمانی اکثر سهامداران به شرکت های صدرا و گازلوله توجه ویژه و امیدهای زیادی داشتند، نهایتا با زیان های سنگینی مواجه شدند و یا برعکس، زمانی که سهام شرکت های قندی خیلی مورد اقبال بازار نبود با رشد قیمت، نگاه وارونه سهامداران را متوجه خود کرد.
راه برون رفت از این وضعیت، جایگزین کردن یک وضعیت نسبی به جای وضعیت 100 درصدی است.
شروع کردن و دست به عمل زدن در یک شرایط نسبتا خوب، از اجتناب و دوری کردن جلو گیری و سد مقاومتی 100 درصدی را در هم می شکند.
وقتی شروع به تصمیم گیری می کنیم و بخش بسیار کوچکی از آن را انجام می دهیم دیگر100 درصد نیست و بخشی از آن انجام شده است. کمتر پیش می آید کاری را به طور کامل درست انجام دهیم و نتیجه 100 در صد از آن بگیریم.
بنابراین بهتر است به جای دسته بندی همه یا هیچ و یا صفر و صدی کردن موضوعات، نگاهی منطقی تر به آنها داشته باشیم و تا می توانیم با پرس و جو و تحقیق برنامه ریزی دقیق تری انجام دهیم تا بتوانیم سهمی را انتخاب کنیم که از ریسک کمتری برخوردار باشد.
در نهایت باید توجه داشت، انسانهای موفق در راه رسیدن به اهدافشان هر کاری که بتوانند انجام می دهند و هرگز دست از تلاش بر نمی دارند ولی با این حال مسئولیت شکست خود را نیز می پذیرند.
آمارها نشان می دهد تعداد شکست ها با تعداد موفقیت ها ارتباط مستقیم دارد.
انتهای پیام