۴ کارشناس پسته با بیان مشکلات حال حاضر عرضه پسته در بازار توسط کشاورزان،درخصوص مزایای عرضه آن در بورس کالا و حل مشکلات توضیحاتی دادند.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس به نقل از تجارت فردا، حسین سلطان‌زاده باغدار پسته در تشریح بخشی از مشکلات فروش پسته گفت: کشاورزان از طرف دولت مورد حمایت قرار نمی‌گیرند و مجبورند موقع برداشت، پسته را به قیمت پایین بفروشند چون قبل از آن کود و سم را با قیمت بالا خریده‌اند و اکثر آنها برای آبان چک دارند. به همین علت عرضه در بازار زیاد می‌شود.اگر دولت پسته را تضمینی می‌خرید و پولی به کشاورز می‌داد، کشاورز هم پسته را به مرور زمان و در طول سال می‌فروخت.
وی معتقد است: عرضه پسته در بورس کالا می‌تواند خیلی خوب باشد اگر تاجران عمده پسته روی آن تاثیری نداشته باشد. اگر پسته در بورس عرضه شود به نفع کشاورزان است.در حال حاضر تاجران خصوصاً در ماه‌های آبان و آذر با پایین آوردن قیمت به کشاورز لطمه زیادی وارد می‌کنند.
سلطان‌زاده درباره تاثیر عرضه پسته در بورس کالا بر کیفیت پسته ایران اظهار داشت: تاجرانی داریم که در کرمان از کشاورز پسته خوب و مرغوب می‌گیرند و با پسته‌های با کیفیت پایین مخلوط و به چین و روسیه صادر می‌کنند. این کار در درازمدت به اعتبار پسته ایران لطمه وارد می‌کند. اگر پسته در بورس عرضه شود، کشاورز از پسته عکس و نمونه می‌دهد و همه چیز شفاف است. در نتیجه حتماً کیفیت پسته ایران بالا می‌رود.
سود اصلی پسته نصیب چه کسانی می‌شود؟
حسین جمالی‌زاده باغدار پسته نیز با هدم رضایت از نحوه فروش پسته گفت: مشکل باغداران پسته فعالیت دلالان متعدد بومی و افغان است که خصوصاً در شهرستان زرند بازار پسته را متشنج کرده‌اند و در زمان برداشت از موقعیت اینها سوءاستفاده کرده و قیمت پسته را پایین می‌آورند. در نهایت سود اصلی را دلالان و تاجران می‌برند و کشاورز همیشه متضرر می‌شود.
وی با موافقت عرضه پسته در بورس کالا گفت: اگر این تصمیم اجرا شود، دست دلالان کوتاه می‌شود و با حذف واسطه‌ها، سود حاصل از پسته نصیب کشاورزان می‌شود.ممکن است کشاورزان خرد نتوانند وارد بورس شوند ولی مشاور و کارگزار که تعیین شود، کشاورزان می‌توانند از طریق کارگزاران، پسته را به بورس برده، خود تعیین قیمت و سود حاصل کنند.
جمالی‌زاده درباره تاثیر این اقدام بر کیفیت پسته اظهار داشت: کشاورز همیشه پسته را چه به دلال و چه به هر مشتری دیگری با تفکیک پسته روآبی، زیرآبی، پوک و... می‌فروشد. پسته زرند از نظر طعم و چربی و ظاهر محصول از پسته کل کشور مرغوب‌تر و در استان کرمان زبانزد است اما متاسفانه در این شهر دلالان که تعداد زیادی از آنها افاغنه هستند، با مخلوط کردن، کیفیت آن را از بین برده و به عنوان پسته کرمان صادر می‌کنند. اگر کشاورز محصول را به بورس بدهد، این مشکلات به کلی حل می‌شود.
حذف واسطه‌ها با عرضه پسته در بورس
مظفر محمدی دبیر خانه کشاورز شهرستان زرند و عضو اتاق بازرگانی کرمان معتقد است: عرضه محصولات از جمله پسته در بورس کالا می‌تواند به بهبود وضعیت تجارت پسته کمک کند و در نهایت منجر به بهبود وضعیت و بهره‌مندی کشاورزان شود. حضور خریداران خارجی در موضوع دادوستدهای پسته، شفافیت در مالیات‌ها و خریدوفروش پررنگ یکی از مهمترین آثار فروش محصولات در بورس کالاست.با امکان خرید محصول از تابلوی بورس موضوعاتی از قبیل تغییرات در کیفیت و مبلغ پسته به شکل کاملاً مشخص و روشنی برطرف خواهد شد و کشاورز با خریدار واقعی محصول در بازاری کاملاً شفاف روبه‌رو می‌شود.
وی درباره تاثیر عرضه پسته در بورس کالا بر استانداردها و کیفیت پسته ایران گفت: پسته‌ای که در بورس کالا عرضه می‌شود، دارای یکسری استانداردهای مشخص است و مانند گذشته گونه‌های مختلف پسته (بی‌کیفیت) ارائه نخواهد شد. در سویی دیگر این اتفاق می‌تواند مزیت بزرگی برای صادرکنندگان واقعی محصول از طریق بورس کالا محسوب شود.افزایش سرعت معاملات پسته و تسهیل فرآیند دادوستدها از دیگر مزایای این اتفاق به‌شمار می‌رود.بورس کالا در حوزه صادرات بین‌المللی پسته می‌تواند تاثیرگذاری قابل توجه و چشمگیری داشته باشد.
این کارشناس فعال حوزه پسته با بیان اینکه ه طور کلی 235 هزار تن تولید پسته در سطح کشور داریم که از این رقم حدود 70 تا 80 هزار تن می‌تواند از طریق بورس کالا به صورت بین‌المللی عرضه شود، افزود: از دولت و وزارت صنعت انتظار می‌رود زمینه‌های لازم برای تسهیل، اطمینان و امنیت سرمایه‌گذاران خارجی را در حوزه عرضه محصولات به صورت بین‌المللی از طریق بورس کالا فراهم کنند.
محمدی ادامه داد: در حال حاضر دولت اعتباراتی را که برای خرید پسته به تعدادی از صادرکننده‌ها ارائه می‌کند به گونه‌ای که وام‌های گرفته‌شده از سال قبل این اشخاص هر دوره تمدید می‌شود و هیچ‌گونه نقدینگی‌ای وارد بازار در پی این اتفاق نخواهد شد. با عرضه این محصول در بورس کالا دولت اعتبار را به شخصی می‌دهد که در همان سال اقدام به خریداری پسته از کشاورز کرده است. به این ترتیب خریدار واقعی از این اعتبار استفاده خواهد کرد که در نهایت نقدینگی وارد بازار شده و از افت قیمت پسته جلوگیری می کند.
وی با اشاره به اینکه تزریق نقدینگی به خریدار واقعی افت قیمت محصولی مانند پسته را از بین خواهد برد،عنوان کرد: متاسفانه هر سال مشاهده می‌شود برخی از دلالان اقدام به خرید پسته از کشاورزان می‌کنند اما مبلغ آن را بنا بر دلایلی از جمله ورشکستگی یا خروج از کشور به حساب کشاورزان واریز نمی‌کنند.شفافیت بورس کالا باعث می‌شود چنین مسائلی برای کشاورزان به هیچ عنوان روی ندهد. درخواست کشاورزان از دولت، حمایت همه‌جانبه از بورس کالاست چراکه برخی از افراد تمام تلاش را در راستای حذف پسته از بورس کالا به کار گرفته‌اند و این بازار را رقیبی برای فعالیت‌های رانت‌محور می‌دانند.
پس گرفتن مدیریت متمرکز از آمریکایی‌ها
جلیل کاربخش‌راوری عضو اتاق بازرگانی کرمان نیز در تشریح مشکلات تجارت پسته می‌گوید: متولی یا تشکلی که بتواند به صورت متمرکز و مدیریت‌شده پسته را به بازارهای جهانی عرضه کند، نداریم، در واقع سیاستگذاری واحدی در این حوزه نداریم. در نتیجه صادرکنندگان متعدد و تولیدکنندگانی که خود وارد صادرات هم شده‌اند، با همکاران رقابت می‌کنند و این رقابت ناسالم به قیمت پسته آسیب زده است. این رقابت‌ها قیمت را در فصل‌های مختلف می‌شکند.
وی با بیان اینکه از ابتدای فصل برداشت تا انتهای سال گذشته، حدود 30 درصد نوسان قیمتی داشته‌ایم،افزود: در واریته فندقی ابتدا با هفت دلار در هر کیلو شروع کردیم و انتهای سال با 10 دلار بازار بسته شده است.سال جاری محصول در پایان تیرماه تمام شد و محصولی برای عرضه به بازار جهانی نداشتیم اما دامنه نوسان قیمت زیاد بود.
این عضو اتاق بازرگانی درباره تاثیر عرضه در بورس بر حل مشکلات قیمت‌گذاری پسته گفت: بورس می‌تواند در تامین مالی صنعت و تجارت پسته کمک کند. نظر عمده این است که معاملات گواهی سپرده کالایی در بورس انجام و عملیاتی شود به این صورت که انبارها محصول را دپو کنند، صاحبان کالا به انبار رفته و گواهی بگیرند و نزد خود نگه دارند و سر وقت عرضه کنند یا بانکی در این زمینه فعالیت کند که قسمتی از این گواهی‌ها را تحت عنوان تضامین بردارد و به دارنده گواهی که تولیدکننده است، تسهیلات دهد که در وقت مناسب محصول را عرضه کند. فعالیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی در این زمینه هم می‌تواند موثر باشد. اگر صندوق پسته شکل گیرد و سرمایه‌گذاران بتوانند سرمایه را به صندوق بیاورند، این اقدام می‌تواند به کنترل نوسانات قیمت پسته منجر شود. رینگ صادراتی هم می‌توانیم داشته باشیم. مدیران بورس کالا مدل‌های مختلفی ارائه می‌کنند.
کاربخش‌راوری افزود: اگر صندوق‌های کالایی شکل گیرد، این امکان وجود دارد که عرضه پسته در بورس کالا بتواند در کنترل قیمت بازار موثر باشد. این صندوق‌ها می‌توانند نقش توسعه‌دهنده داشته باشند یعنی کاری کنند که کالایی دپو و به وقت عرضه شود. این تاثیر را می‌تواند داشته باشد اما در تعیین کیفیت، خریدار و فروشنده تعیین می‌کنند چه سطحی از کیفیت کالا را می‌خواهند. پس عملاً بورس کالا امکان اینکه کیفیت را تعیین کند، ندارد.کاری که بورس کالا انجام می‌دهد و ما هم به نوعی باآن همکاری کرده‌ایم، تعیین یک واریته و سطح استاندارد مشخص است چون پسته کالای فاسدشدنی است و در یک بازه زمانی مشخص می‌توان آن را در انبارها نگه داشت. پس زمان و استاندارد مشخص برای عرضه در بازار مهم است.درحال حاضر عرضه پسته‌ای که در بورس کالا تعریف شده،امکان ارائه به بازار اروپا را ندارد. بازارهای خاصی مثل روسیه مدنظر است و شاید اگر چینی‌ها سطح کیفی درخواست را افزایش دهند، به بازار چین هم بتواند صادر شود.
وی درباره تاثیری که عرضه پسته در بورس کالا می‌تواند در تعیین قیمت جهانی داشته باشد،گفت: با مدیریت درست، شکل گیری صندوق‌های کالایی و عرضه در زمان مناسب، می‌توانیم به عنوان یک تولیدکننده بزرگ در تعیین قیمت جهانی موثر باشیم. قبل از سال 2005 بزرگ‌ترین تولیدکننده پسته در دنیا بودیم، از سال 2005 به بعد آمریکایی‌ها وارد بازار پسته شدند. تا سال 2005 پسته را کیلویی سه دلار یا سه دلار و 30 سنت می‌فروختیم. آمریکایی‌ها که آمدند، قیمت تمام‌شده پسته را محاسبه کردند و گفتند قیمت تمام‌شده پسته 7 الی 8 دلار است، ما به تبعیت از آنها پسته را یک دلار کمتر فروختیم یعنی مدیریت متمرکز دست آمریکایی‌ها بود. حالا اگر این مدیریت متمرکز دست ما بیاید و بتوانیم به نوعی مدیریت کنیم، می‌توانیم تاثیرگذار باشیم وگرنه در سال‌های اخیر آمریکایی‌ها محور اصلی بوده‌اند و تقاضا و بازار آمریکا نیز تعیین‌کننده قیمت بوده است.
انتهای پیام