رییس بنیاد مستضعفان با بیان حال و آینده این مجموعه، طبق تصمیم هیات امنا از عرضه سالانه ۱۰ درصدی این نهاد در بورس به متقاضیان خبر داد.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، محمد سعیدی کیا درخصوص نقش این مجموعه حاکمیتی در اقتصاد به گفت و گویی با ایلنا نشست که به شرح زیر است:
با توجه به اینکه بنیاد مستضعفان در رشته های مختلف اقتصادی ورود کرده و در بسیاری از بازارها شاهد عرضه کالاها و محصولات شرکت های وابسته به آن هستیم، در حال حاضر چه سهمی از اقتصاد دارد و آیا میزان ارزش دارایی های بنیاد و زیر مجموعه های برآورد شده است ؟
سعیدی کیا: در حال حاضر برآورد دقیقی از میزان ارزش دارایی‌های بنیاد مستضعفان نداریم. ارزیابی میزان ارزش دارایی‌ها هم هزینه بسیار زیادی دارد. درباره میزان اراضی تحت مالکیت بنیاد هم به علت مسایل حقوقی و دعاوی مطرح در حوزه قضایی آمار و ارقام دقیقی نداریم و اساسا تعیین ارزش دارایی ها بسیار پیچیده است.
اما بنیاد مستضعفان کوچک‌تر از آن است که درباره آن گفته می شود. در سال گذشته 28 هزار میلیارد تومان درآمد حاصل از فروش داشتیم. سهم بنیاد از 160 شرکت فعال از 1 تا 100 درصد است و وزن متوسط بنیاد در سهام این شرکت ها به 55 درصد می رسد. به این معنا که تقریبا سهم بنیاد از 28 هزار میلیارد تومان چیزی حدود 15 هزارمیلیارد تومان است و سود بنیاد هم به چیزی حدود 12 درصد یعنی 1.6 هزار میلیارد تومان می رسد.
گردش مالی 15 هزار میلیارد تومانی از محل فروش نسبت به تولید داخلی حدود 0.7 درصد است یعنی برخلاف تبلیغاتی که می شود حتی یک درصد از اقتصاد را هم نداریم. اما کسانی هستند که با اغراق صحبت می‌کنند و از سهم زیاد بنیاد مستضعفان در اقتصاد حرف می زند و مدعی می‌شود که بنیاد مالیات نمی پردازد.
چه میزان از درآمدهای بنیاد صرف ماموریت اصلی یعنی انجام اقدامات محرومیت‌زدایی و حمایت از اقشار کم درآمد می شود؟
سعیدی کیا: در سال های قبل تقریبا 7 درصد از سود یعنی 80 میلیارد تومان وارد چرخه محرومیت‌زدایی می شد اما سال جاری 40 درصد از سود تقسیم شده یعنی 450 میلیارد تومان در بخش محرومیت‌زدایی هزینه می شود.
بنیاد مستضعفان یک بنگاه دارای رشته فعالیت متنوع است که اگر این تنوع از رشته فعالیت ها را در اختیار نداشت در سال های رکود بسیار صدمه می دید. برای مثال در سال 92، سوددهی شرکت های سیمانی بنیاد به بیش از 50 میلیارد تومان رسید اما در سال‌های اخیر با توجه به رکود بخش ساختمان و افت فروش سیمان با تلاش بسیار زیاد سعی کردیم هزینه ها را سر به سر کنیم.
این در حالی بود که صادرات سیمان به عراق هم متوقف شد. درسال 94 حدود 2 میلیون تن سیمان به عراق صادرات داشتیم که این موضوع هم با سیاست های عراق متوقف شد. اما به دنبال بازار جدید برای صادرات سیمان بودیم و توانستیم کشورهایی مثل عمان و ... را جایگزین عراق کنیم.
باید توجه داشت بنیاد در چارچوب سیاست‌های دولت فعالیت می کند و کارگزار است. در سال 94 شرکت تولیدی دوده وابسته به بنیاد زیان ده شد چراکه دولت تعرفه واردات دوده را حذف کرد و دوده از چین با ارز مبادلاتی با قیمت ارزان وارد بازار شد و شرکت بنیادی ضرر کرد.
بعد از انجام مذاکرات با نهادهای مربوطه مجدداً تعرفه واردات اجرا شد و در نهایت در سال گذشته شرکت های تولید دوده بنیاد سودآور شد. بنابراین بنیاد دقیقا تحت سیاست های دولت فعالیت می کند. در حال حاضر هم که صنعت ساختمان دچار رکود شده شرکت های مصالح ساختمانی بنیاد دچار زیان شده اند اما با صادرات هزینه‌ها را سر به سر نگه می‌داریم.
در بخش صادرات در چه حوزه هایی ورود کرده اید؟
سعیدی کیا: شاید باور این موضوع سخت باشد اما در حال حاضر بنیاد محصولات را به 33 کشور صادر می‌کند. اگر صادرات محصولات به ویژه محصولات ساختمان را انجام نمی‌دادیم تمام شرکت‌های بنیادی مرتبط با این رشته فعالیت با توجه به رکود بخش ساختمان، زیان ده می‌شدند.
با هدف افزایش صادرات، جایزه صادراتی را طراحی کردیم و در حالی که در سال 94 چیزی حدود 1.1 هزار میلیارد تومان صادرات داشتیم پس از طراحی جایزه صادراتی در سال 95 میزان صادرات محصولات بنیاد به 1.6 هزار میلیارد تومان رسید، یعنی شاهد رشد 40 درصدی بودیم. امیدوارم سال جاری میزان صادرات محصولات بنیاد از 2 هزار میلیارد تومان عبور کند.
هیأت امنای بنیاد اجازه هزینه 3 درصد از سود کل این مجموعه را برای توسعه صادرات و اجرای سیاست‌های تشویقی و جبرانی شرکت‌ها در اختیار رییس بنیاد قرار داده است.در حال حاضر وارد بازار روسیه شده‌ایم اما متاسفانه هزینه حمل و نقل گران است و در کارگروه صادرات بنیاد مصوب شد 50 درصد هزینه حمل و نقل شرکت هایی که به روسیه صادرات دارند را بنیاد از محل آن 3 درصد بپردازد و با ارائه این مشوق امید است صادرات به روسیه توسعه یابد.بنیاد حاضر به تقبل این زیان است تا صادرات توسعه یابد چراکه در حال حاضر زیرساخت‌ها و دانش صادرات در ایران وجود ندارد.
در حال حاضر صادرات شیر خشک به روسیه را هم شروع کرده ایم. در حالی که تولید شیرخشک در ایران از قیمت تمام شده آن در دنیا برای بنیاد گران تر تمام می شود اما برای ورود این محصول به بازارهای بین المللی به شرکت تولید کننده آن اعلام کرده ایم تا سه سال به شرط اینکه ماهانه 3 هزار تن صادرات شیر خشک به روسیه داشته باشیم تمام زیان آن را بنیاد می پردازد.
گلخانه ای هم به وسعت 5 هکتار در ساری راه اندازی شده که امیدواریم محصولات این گلخانه را بتوانیم به روسیه صادر کنیم. در ابراهیم‌آباد واقع در جنوب کرمان هم با فناوری‌های بومی گلخانه‌ای دایر شده که از ماه آینده محصولات آن وارد بازار می شود. راه اندازی هزار هکتار گلخانه را هم در طول 10 سال در دستور کار قرار داده ایم.
البته اولویت سرمایه‌گذاری بنیاد در مناطق محروم است. برای مثال ابراهیم‌آباد کرمان منطقه بسیار محرومی است که بنیاد اقدام به راه اندازی گلخانه در این منطقه کرده است.در حال احداث کارخانه فولاد در منطقه سنگان هم هستیم.
تا کنون چند شرکت از زیر مجموعه های بنیاد به بخش خصوصی واگذار شده و نحوه واگذاری ها چگونه بوده است؟
سعیدی کیا: بنده وقتی وارد بنیاد شدم،دارای 22 هلدینگ بود. رهبری فرمودند بوروکراسی را در این مجموعه کاهش دهید و مجموعه‌هایی که مردم توانایی اداره آن را دارند واگذار کنید. پس از آن، جلسه‌ای تحت عنوان ساماندهی شرکت ها و زیر مجموعه‌های بنیاد برگزار کردیم. در نهایت پس از برگزاری این جلسات و اقدامات، امروز تعداد هلدینگ‌های بنیاد در کنار بنیاد علوی، بانک سینا، شرکت آزادراه تهران- شمال، موسسه مطالعات تاریخ معاصر،مؤسسه دانشمند، هادی بینات، نور تابان و موسسه موزه ها به 11 هلدینگ رسیده است.
این هلدینگ‌ها تقریبا 160 شرکت فعال دارند و تمام کارکنان گروه بنیاد با احتساب شرکت های فعال آن به 40 هزار نفر می رسد. در جریان ساماندهی تعدادی از رشته های فعالیت را کاهش دادیم. حدود 70 شرکت ادغام، منحل و یا واگذار کردیم. بنیاد 14 شرکت زم زم در اختیار داشت که در پروسه ادغام انها را به 4 شرکت رساندیم. در حوزه لبنیات 4 شرکت زیرمجموعه پاک داشتیم که ان را به یک شرکت کاهش دادیم.
تعدادی از شرکت ها را هم فروختیم به طور مثال شرکت قند قزوین را در بورس به فروش گذاشتیم. تمام عملیات فروش، ادغام و ... براساس قوانین جاری انجام شده، ساماندهی شرکت ها ادامه خواهد داشت.
طبق تصمیم هیات امنای بنیاد قرار بر این است سالانه 10 درصد از بنیاد را در بورس به متقاضیان عرضه کنیم. در حال حاضر 10 شرکت اماده عرضه در بورس داریم. برای اولین بار واحدهای دامداری و هتل کوثر اصفهان را برای واگذاری وارد بورس کردیم.
از چند رشته فعالیت هم خارج شده ایم یا به تدریج در حال خروج هستیم . به هیچ وجه قصد نداریم جای بخش خصوصی را در اقتصاد تنگ کنیم. به همین دلیل این موضوع را که بنیاد و شرکت های زیر مجموعه آن در مناقصات زیر 100 میلیارد تومان حضور نداشته باشند را به تصویب رسانده ایم.
آیا مجموعه بنیاد خود را معاف از مالیات می داند؟ میزان پرداختی مالیات بنیاد چقدر است؟
سعیدی کیا: بنیاد در 10 سال گذشته 4 هزار میلیارد تومان مالیات پرداخت کرده است. هر سال تا پایان مهرماه طبق اساسنامه فرصت برگزاری مجمع را داریم. باور آن شاید سخت باشد اما حسابرسی بنیاد برای سال 95 بدون بند حسابرسی و بازرسی است.
رییس سازمان مالیاتی دو ماه گذشته اعلام کرد،خوش حساب ترین دستگاه در حوزه پرداخت مالیات بنیاد مستضعفان است چراکه در موعد مقرر مالیات را پرداخت کرد. بنیاد مالیات را حق‌الناس می‌داند. بر این اعتقاد هستم که هر تومان مالیات بنیاد متعلق به 80 میلیون جمعیت است بنابراین باید وظیفه را به موقع انجام دهیم.
اخیرا حواشی زیادی درباره مالکیت برخی از کاخ های تاریخی تهران بین سازمان میراث فرهنگی و بنیاد ایجاد شد. عده ای بر این باور هستند که بنیاد مالک کاخ های سعدآباد و نیاوران نیست و مالکیت این کاخ ها باید به میراث واگذار شود. با توجه به اینکه بنیاد تخصص و تجربه فعالیت در این زمینه ها را ندارد آیا قصد واگذاری این بناها به مجموعه های تخصصی را ندارید؟
سعیدی کیا: طبق حکم دادگاه سند کاخ ها در مالکیت بنیاد است. چندین بار به مدیران دولتی از جمله معاون اول رییس جمهوری و رییس جدید سازمان میراث فرهنگی اعلام کرده‌ایم که بنیاد مدعی بهره‌برداری این کاخ‌ها نیست و آمادگی داریم با سازمان میراث قراردادی برای واگذاری حق استفاده از این مجموعه ها منعقد کنیم. عده ای متاسفانه هیاهویی درباره واگذاری کاخ ها به راه انداختند و بیهوده ذهن مردم را درگیر این موضوعات کردند البته در حال حاضر موضوع کاخ‌ها در قوه قضاییه درجریان است اما راهکار این موضوع بسیار ساده است و نیازی به این هیاهو ها ندارد.
سند این بناها در اختیار بنیاد است و به سازمان میراث پیشنهاد دادیم قرارداد واگذاری حق بهره برداری بین این دو دستگاه امضا شود. ضمن اینکه در طول 30 سال گذشته همواره حق بهره‌برداری از این بناها در اختیار سازمان میراث بوده است.
بنیاد همچنین قصد خروج از هتلداری را دارد اما فروش و واگذاری هتل‌ها بسیار سخت و پیچیده است. در حال حاضر زمین آزادی که یکی از دارایی های بنیاد است جزو گران ترین اراضی تهران محسوب می شود و به فروش نمی رود. اگر هم زیر قیمت کارشناسی شده به فروش برسد ابهاماتی ایجاد می‌شود. از همین‌رو روش های مختلفی را برای واگذاری هتل‌های بنیاد به کار گرفتیم. برای اولین بار هتل کوثر اصفهان برای فروش در بورس عرضه و موفق شد. اخیراً هتل گچسر هم به فروش رسید.
با توجه به اینکه فعالیت های اقتصادی بنیاد بسیار پراکنده است، این مجموعه در حوزه نفت هم فعال است ؟
سعیدی کیا: اخیراً با وزیر نفت و مسئولان وزارت نفت درباره ورود به پروژه های E&P جلساتی را داشته‌ایم. بنیاد در این حوزه امکانات زیادی را در اختیار دارد. پس از ارائه اسناد از توانایی های شرکت های نفتی بنیاد به وزارت نفت، توانستیم مجوز حضور در E&P را دریافت کنیم. دو شرکت حفاری شمال و شرکت پدکس،نفت بهران و شرکت پایندان که همگی توانایی بالایی دارند. از شرکت های نفتی زیرمجموعه بنیاد هستند.
آیا فعالیت های اقتصادی بنیاد محدود به بازارهای داخلی می شود یا اینکه تجربه سرمایه گذاری در کشورهای خارجی را دارید؟
سعیدی کیا: در حال حاضر سرمایه گذاری قابل توجهی در خارج نداریم، اما شروع به سرمایه گذاری در کشورهای خارجی کرده ایم با این سیاست که هم سرمایه‌گذاران خارجی وارد بازارهای ایران شوند و هم بنیاد بتوانداز ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری در خارج استفاده کند. در حال حاضر شرکت پاک در حال رایزنی با یک شرکت فرانسوی برای توسعه بازار محصولات است. تفاهم نامه‌ای با این شرکت به امضا رسیده که با همکاری شرکت فرانسوی در ایران شرکت مشترکی برای تولید محصول مشترک راه اندازی شود که محصول این شرکت را بتوانیم صادر کنیم.
در حوزه توسعه تولید خاویار و صادرات آن هم اقداماتی انجام شده است. در دوران وزارت در جهاد کشاورزی در سال های 76 و 77 چیزی حدود 50 تا 70 تن خاویار از دریا استخراج می شد این رقم در سال گذشته به یک تن رسیده که این به معنای نابودی خاویار در ایران است.
یکی از مزیت های دریای خزر خاویار است که در دنیا بی‌نظیر است. در مذاکره با استانداران استان های شمالی قرار بر این است که بنیاد به سرمایه‌گذاران حوزه خاویار تسهیلات ارائه کند و یارانه بپردازد. 5 درصد توسط بنیاد علوی و 5 درصد توسط معاونت توسعه روستایی ریاست جمهوری. تاکنون به 11 واحد در این حوزه تسهیلات ارائه داده ایم. برنامه این است که تا 3 سال آینده 100 واحد تولید خاویار با سرمایه‌گذاری مردم راه اندازی کنیم. بنیاد خاویار را از مردم خریداری و اقدامات مربوط به فراوری آن را انجام می دهد و در نهایت این خاویار صادر خواهد شد. با یک شرکت فرانسوی هم برای فراوری خاویار در ایران وارد مذاکره شده‌ایم.
برای سرمایه‌گذاری در خارج با عمانی‌ها شروع به کار کرده ایم. تفاهم نامه ای مبنی بر ایجاد صندوق مشترک برای سرمایه گذاری به امضا رسیده. اولین پروژه هم راه اندازی سیلوی کارخانه سیمان است که جانمایی احداث این کارخانه هم انجام شده . البته بعد از ریاست جمهوری ترامپ روند مذاکرات کندتر شده اما بنیاد این موضوعات را رها نکرده است. قرار بر این است که صنایع چوب را هم در این کشور راه اندازی کنیم و همچنین مشارکت در صنایع غذایی داشته باشیم.
با الجزایری‌ها هم برای راه‌اندازی دامداری در آن کشور وارد مذاکره شده ایم. در عراق هم قصد راه‌اندازی دامداری را داریم. در اوگاندا هم برای احداث واحد دامداری و واحدهای کشاورزی مذاکراتی داشتیم. در حوزه نفت و گاز هم با عراقی ها و عمان وارد مذاکره شده ایم.
انتهای پیام