با افزایش تنش آمریکا و روسیه در مورد ادعای حمله شیمیایی توسط سوریه ، انگشتها روی ماشه رفته و با تحرکات نظامی از جمله حرکت دومین ناوشکن آمریکایی همراه شده است.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، روزنامه شرق در گزارشی با عنوان "تنش میان مسکو و واشنگتن بر سر سوریه افزایش یافت ؛ انگشتها روی ماشه" اعلام کرد: حمله شیمیایی اخیر به شهر دومای سوریه در حال تغییر معادلات این جنگ هفتساله و خونین است. بار دیگر قدرتهای بینالمللی که همواره پای ثابت بحران سوریه بودهاند، برای هم خطونشان میکشند.
بحثها، جدلها و اختلافها درباره عامل حمله شیمیایی به شهر دومای سوریه بالا گرفته، اما با مرور خبرها و گزارشهای مربوط به سوریه، یک چیز روشن میشود: ایالات متحده و روسیه یک گام به رویارویی مستقیم در سوریه نزدیکتر شدهاند.
دوشنبهشب دونالد ترامپ از واکنشی قریبالوقوع به حمله شیمیایی اخیر به شهر دوما خبر داد و مسکو نیز هشدار داد هرگونه اقدام نظامی آمریکا، «پیامدهایی جدی» به دنبال خواهد داشت.
جلسه ترامپ با فرماندهان نظامی
ترامپ برای بررسی مسائل دفاعی آمریکا با فرماندهان نظامی در کاخ سفید دیدار و اعلام کرد یکی از مباحث مهم این دیدار، چگونگی واکنش آمریکا در برابر حمله شیمیایی اخیر به شهر دوما بود که طبق گزارشها، دهها کشته و زخمی بر جای گذاشته است.
ایالات متحده و همپیمانانش دولت سوریه را به دستداشتن در این حمله متهم کردهاند و ترامپ نیز مدعی شده بخشی از مسئولیت این حمله بر عهده ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، است که از همتای سوری خود حمایت میکند. روسیه متقابلا مدعی شده هیچ حمله شیمیایی در دوما صورت نگرفته و در صورت چنین حملهای، شورشیان حمایتشده از سوی غرب مسئول آن هستند.
واکنش فرانسه و انگلیس
ترامپ پیش از دیدار با فرماندهان نظامی، در تماسی تلفنی با امانوئل مکرون رئیسجمهوری فرانسه، گفتوگو کرد و در این تماس، دو طرف بر تمایل خود به واکنشی قاطعانه تأکید کردند.
مکرون پیشتر گفته بود اگر ثابت شود دولت سوریه در این حمله دست داشته، فرانسه دست به اقدامی نظامی میزند.
سخنگوی دولت فرانسه به رادیو اروپا گفت: اگر دولت سوریه از خط قرمز عبور کرده باشد، به آن پاسخ میدهیم.
ترزا می نخستوزیر بریتانیا، نیز گفت: این حمله وحشیانه را بهشدت محکوم میکند و خواستار مسئولشناختن حامیان بشار اسد شد.
اتهام نیکی هیلی به روسیه
تنش میان روسیه و آمریکا پس از جلسه متشنج روز دوشنبه شورای امنیت سازمان ملل بهطرز فزایندهای افزایش یافت. در این جلسه جنجالی، نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل، مسکو را برای حمایت بیقیدوشرط از بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه، هدف شدیدترین حملات لفظی قرار داد.
وی چندینبار مسکو را رژیم روسیه خطاب کرد و گفت: دست روسیه به خون کودکان سوری آغشته است.
هیلی با «هیولا» توصیفکردن بشار اسد گفت: شورای امنیت سازمان ملل چه اقدام بکند چه نه، در هر صورت آمریکا به آن واکنش نشان خواهد داد.
توضیح نماینده روسیه در سازمان ملل
واسیلی نبنزیا نماینده روسیه در سازمان ملل نیز مدعی شد محققان روسیه هیچ مدرکی دال بر حمله شیمیایی در دوما نیافتهاند.
نبنزیا این حادثه و تبعات آن را بخشی از تلاشهای هدایتشده از سوی آمریکا برای ضربهزدن به روسیه خواند. حملهای که به گفته نبنزیا با طیف گستردهای از ابزارها ازجمله تهمت، اهانت و شعارهای ستیزهجویانه صورت میگیرد.
وی گفت: لحن کلام علیه روسیه از آنچه حتی در جنگ سرد قابل پذیرش بود، فراتر رفته است.
دومین ناوشکن آمریکایی در راه
رسانههای ترکیه اعلام کردند جنگندههای روسیه روز سهشنبه بر فراز ناوشکن آمریکایی مستقر در آبهای دریای مدیترانه به پرواز درآمدند و روزنامه حریت چاپ ترکیه نوشت: جنگندههای روس دستکم چهار بار بر فراز ناوشکن آمریکایی یواساس دونالد کوک، مستقر در آبهای دریای مدیترانه، پرواز کردند.
به نوشته این روزنامه، یک ناوشکن متعلق به نیروی دریایی آمریکا نیز در فاصله 100 کیلومتری بندر طوطوس در سوریه، جایی که یک پایگاه دریایی روسی قرار دارد، رصد شده است.
حریت به نقل از منابعی که هویت خود را افشا نکردند، نوشت: این ناوشکن مجهز به ۶۰ موشک هدایتشونده مدل تاماهوک است.
آوریل سال گذشته و پس از حمله شیمیایی به خانشیخون، ترامپ دستور حمله به یکی از پایگاههای هوایی سوریه را صادر کرد. ترامپ اما اینبار علاوه بر دولت سوریه، روسیه را نیز به باد انتقاد گرفته و خلاف گذشته که از رویارویی و انتقاد از پوتین سر باز میزد، اینبار بهطور مشخص با نامبردن از ولادیمیر پوتین، وی را مستقیما مرکز انتقاد قرار داده است.
ترامپ ، روسیه، ایران و شخص ولادیمیر پوتین را مسئول اقدامات بشار اسد دانسته است.
پیشنویس آمریکا
در نشست شورای امنیت سازمان ملل، ایالات متحده با تقدیم پیشنویس قطعنامهای خواستار بازگشت به مکانیسمهای سازمان ملل برای تحقیق درباره حمله شیمیایی اخیر شد. قرار شد این قطعنامه دیروز سهشنبه به رأی گذاشته شود، اما تا لحظه تنظیم این گزارش، نتیجه این رأیگیری مشخص نشده بود.
نبنزیا در واکنش به قطعنامه پیشنهادی آمریکا، در بیانیهای خشمآلود از محققان سازمان منع سلاحهای شیمیایی دعوت کرد در اسرع وقت به سوریه پرواز کنند و گفت: نیروهای روسیه آنها را تا محل حمله ادعایی اسکورت خواهند کرد.
کارن پیر نماینده بریتانیا در سازمان ملل از این طرح روسیه استقبال کرد، اما گفت :کارشناسان سازمان منع سلاحهای شیمیایی، باید دسترسی کامل داشته باشند و بتوانند آزادانه عمل کنند.
کنوانسیون بینالمللی منع جنگافزارهای شیمیایی که در لاهه مستقر است، دوشنبه اعلام کرده تحقیق درباره حمله شیمیایی به دوما را با گردآوری «اطلاعات از هر منبع قابل دسترسی» آغاز کرده است.
قدرت نظامی آمریکا بر روسیه میچربد
با قوتگرفتن امکان مداخله نظامی آمریکا در سوریه، حالا بیش از هر زمانی تقابل نظامی آمریکا و روسیه رنگ واقعیت به خود گرفته است. هرچند هیچکدام از طرفین به هیچ عنوان خواهان چنین جنگی نیستند اما روند تحولات در هفتههای گذشته و تشدید تنش روسیه با غرب بر سر پرونده مسمومیت سرگئی اسکریپال، جاسوس دوجانبه روس در انگلستان، اوضاع را اندکی از کنترل خارج کرده است.
از دیگر سو، اگر در دوران جنگ سرد رقابت تسلیحاتی میان دو ابرقدرت غرب و شرق یعنی آمریکا و شوروی به صورت علنی در جریان بود اما به نظر میرسد در سالهای اخیر این رقابت تسلیحاتی به صورت پنهانی دنبال میشده است. همین چند ماه پیش بود که روسیه نیز از دو جنگنده جدید خود که توان عملیاتی بالایی داشتند، رونمایی کرد.
بااینحال و باوجود پیشرفتهای نظامی روسیه در سالهای اخیر، به نظر میرسد آمریکا همچنان از لحاظ نظامی از یک مزیت نسبی به سایر کشورها برخوردار است.
بنا بر گزارش «فوربس»، در سال ٢٠١٦ میلادی، ایالات متحده با ٦١١ میلیارد دلار، چین با ٢١٥ میلیارد دلار و روسیه با ٦٩ میلیارد دلار، سه کشوری بودند که از لحاظ هزینهکرد نظامی، گوی سبقت را از دیگر کشورها ربودند و در میان این سه کشور، ایالات متحده با اختلاف در صدر قرار دارد. در واقع میتوان گفت بودجه نظامی آمریکا در سال ٢٠١٦ میلادی حدود ٩ برابر روسیه بوده است که بدون تردید با یک برتری برای آمریکا در حوزه نظامی همراه است.
در شرایطی که سایه جنگ بر سر آمریکا و روسیه سنگینی میکند، مقایسه میان توان نظامی دو کشور آمریکا و روسیه در حوزههای زمینی، دریایی و هوایی شاید بتواند تا حدودی بازنده و برنده این تقابل را مشخص کند.
نگاهی به آمارها به خوبی نشان میدهد که توان و ظرفیت نظامی آمریکا حداقل در حوزههای هوایی و دریایی بر قدرت نظامی روسیه برتری دارد. برای مثال، نیروی دریایی آمریکا در حالی از ٢٠ ناو هواپیمابر سود میبرد که نیروی دریایی روسیه فقط از یک ناو هواپیمابر بهره میگیرد. یا در حوزه توان هوایی، ایالات متحده حدودا هشت هزار هواپیمای جنگی بیشتر از روسیه در اختیار دارد. تنها در بخش نیروی زمینی است که روسیه بهواسطه برخورداری از تانکها و توپخانه بیشتر بر آمریکا برتری دارد. البته در همین بخش نیز آمریکا از لحاظ تعداد خودروهای زرهپوش گوی سبقت را از روسیه ربوده است.
تحرکات میدانی
هرچند هنوز مشخص نیست واکنش آمریکا به حمله شیمیایی در دوما چه خواهد بود اما تحرکات میدانی از آمادگی دو طرف برای یک تقابل نظامی احتمالی خبر میدهد.
در همین زمینه گزارش شده است که یک ناو آمریکایی محدوده عملیاتی خود را به سمت مدیترانه تغییر داده است. این ناو حدود ١٥٤ موشک کروز توماهاوک را بر عرشه خود حمل میکند. یک کشتی جنگی دیگر آمریکایی که درحالحاضر در ساحل جیبوتی حضور دارد، ممکن است آماده انجام حملاتی در سوریه باشد. یک ناو جنگی آمریکایی دیگر نیز با گذر از کانال سوئز در دریای سرخ مستقر شده است.
همزمان روسیه نیز سامانههای ضدموشکی اس٤٠٠ خود در سوریه را به حالت آمادهباش کامل درآورده است. علاوهبراین، بمبافکنهای روس که از پایگاه حمیمیم به پرواز درآمدهاند، حرکات ناو آمریکایی در دریای مدیترانه را زیر نظر دارند. برخی منابع در بند طرطوس نیز از پرواز جنگندههای روس در ارتفاع پایین با هدف رصد اقدامات ناوهای آمریکایی خبر دادهاند.
همچنین گفته میشود دو هواپیمای ضدزیردریایی روس نیز در حاشیه ساحل سوریه مشغول به گشتزنیاند. در همین زمینه برخی منابع سوری از قریبالوقوعبودن آغاز عملیات تخلیه پرسنل از اماکن نظامی خبر دادهاند.
آنطور که از شواهد و قرائن برمیآید، همه چیز برای یک جنگ تمامعیار آماده است که میتواند نهتنها برای سوریه بلکه برای کل منطقه پیامدهای ناگواری به دنبال داشته باشد. البته شاید تمام این تحرکات نظامی با هدف فشارآوردن به روسیه برای امتیازگیری در سوریه صورت میپذیرد.
انتهای پیام