مزایای راه اندازی نخستین معاملات آتی زعفران جهان در بورس کالا

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، مسعود پژمان‌پور به مزایای عرضه زعفران در بورس کالا اشاره کرد و گفت: ایران، بزرگترین تولیدکننده زعفران در جهان است و سهم ۹۰ درصدی تولید این محصول را در اختیار دارد بنابراین محصول استراتژیک بازار صادراتی ایران محسوب می‌شود. این درحالی است که با وجود چنین مزیتی، متاسفانه این محصول به شیوه ای مطلوب صادر نمی‌شود و کشف قیمت این محصول نیز به بدترین شکل ممکن صورت می گیرد.

وی افزود: تولیدکنندگان زعفران، بیشتر کشاورزان هستند و تعداد کمی از آنها در بازار فروش حضور دارند بنابراین، بیشتر کشاورزان محصول را به واسطه‌ هایی که بازار را در دست دارند، می‌فروشند. به همین دلیل، از چند سال گذشته این بحث وجود داشت که تشکلی ایجاد شود و به احیای بازار داخلی و صادراتی زعفران کمک کند اما هیچ بخشی نتوانست این رسالت را به انجام برساند.

این فعال حوزه زعفران ادامه داد: در سال گذشته بحث عرضه زعفران در رینگ صادراتی بورس کالا مطرح شد و با توجه به اینکه این بازار شفاف، حامی کشاورزان است، اتحادیه تعاونی‌های روستایی خراسان رضوی پیش قدم شد و نمایندگی انبارهای زعفران در خراسان رضوی را به دست گرفت.در سال گذشته، دولت به دلیل کاهش بی‌رویه قیمت زعفران در فصل برداشت، به طور مستقیم وارد بحث خرید توافقی شد و بهترین زعفران‌ها را برای ورود به بورس کالا از کشاورزان خریداری کرد. به این ترتیب، اکنون بزرگترین موجودی زعفران جهان جمع‌آوری شده و تمام کشورهای متقاضی زعفران ایرانی، از این موجودی آگاه هستند.

مزایای بازار آتی زعفران

پژمان‌پور گفت: بورس کالا قرار است در روزهای آینده نخستین معاملات آتی زعفران جهان را راه اندازی کند که این معاملات ابزار بسیار مناسبی از لحاظ شفافیت، کشف قیمت و تامین مالی بخش کشاورزی است ضمن اینکه این ابزار می‌تواند با افزایش فعالان اقتصادی در این بخش، قیمت‌های زعفران را در ایران و در بازارهای صادراتی واقعی‌ کند.

وی به مزایای راه‌اندازی معاملات آتی زعفران برای زنجیره تولیدکننده اشاره کرد و گفت: با عرضه زعفران در بورس کالا، تولیدکنندگان با توجه به مکانیزم شفاف‌سازی قیمت‌ها روی تابلوی معاملات، از قیمت‌های واقعی مطلع می‌شوند چون تعیین قیمت زعفران به صورت عرضه و تقاضا باعث کشف واقعی قیمت این محصول می شود به این ترتیب، پس از عرضه زعفران در بورس کالا، کشاورزانی که از این بازار مطلع هستند و منافع را در این بازار دیده‌اند، حاضر نمی‌شوند محصول تولیدی را با قیمت کم در خارج از بورس و به واسطه ها بفروشند.

به گفته مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های روستایی خراسان رضوی، بزرگترین مزیت شفاف‌سازی قیمت‌ها در بورس کالا این است که کشاورز قدرت تصمیم‌گیری خواهد داشت و زمانی که از قیمت واقعی با خبر باشد، دیگر راضی به فروش محصول به واسطه‌ها نیست به عنوان مثال، اگر اکنون در بورس کالا هر کیلو زعفران به قیمت ۶ میلیون تومان به فروش می‌رسد، کشاورز منفعت را در این نمی‌بیند که آن را با قیمت ۴ میلیون تومان در بازار واسطه‌گران بفروشد. به این ترتیب، بورس کالا موجب منفعت تولید کننده می‌شود.

پژمان‌پور با بیان اینکه زعفران گران‌ترین محصول کشاورزی است و قابلیت نگهداری در انبارهای مرغوب بورس کالا را دارد، گفت: به دلیل اینکه واسطه‌ها با قیمت کمتر از بازارهای جهانی این محصول را به فروش می‌رسانند، هرگز زعفران به قیمت واقعی در سطح جهانی نرسیده بنابراین از جمله مزایای ورود زعفران به معاملات آتی بورس کالا این است که فعالان اقتصادی زیادی در آن حضور پیدا خواهند کرد و می‌توانند مانند کالاهای دیگر، این محصول را مورد معامله قرار دهند و با افزایش تبادلات تجاری و معاملات، قیمت واقعی نیز کشف شود.

وی پیش بینی پذیر کردن بازار را از دیگر مزایای راه اندازی معاملات آتی زعفران دانست و افزود: یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت زعفران، قیمت ارز است به این ترتیب هرچه قیمت ارز بیشتر شود، قیمت پایه صادرات کمتر خواهد شد که برای تولیدکننده و صادرکننده آسیب‌زا است. بنابراین، یکی از مهمترین مزایای راه اندازی قرارداد آتی زعفران، پیش‌بینی‌پذیر کردن بازار است به طوری که فعالان این عرصه وارد بازار آتی شده و با تجزیه و تحلیل، زعفران را برای ماه‌های آینده معامله می‌کنند که این امر علاوه بر پوشش نوسانات قیمتی در آینده، چشم انداز مناسبی از آینده بازار را برای زعفران‌کاران و فعالان ارائه می‌دهد.

این فعال حوزه زعفران تصریح کرد: معاملات قراردادهای آتی در سراسر دنیا در حال انجام است، مشتاق هستیم که در ایران نیز کل محصول زعفران با انواع ابزارهای بورس کالا به فروش برسد چون زعفران برای پذیرش در بورس کالا باید ویژگی‌های خاصی داشته باشد و در انبارهای مرغوب قابلیت نگهداری بلند مدت دارد که باعث اطمینان خریداران خارجی و استقبال بیشتر از این بازار می‌شود. اما ممکن است برخی واسطه‌گران منافع کوتاه مدت را در نظر بگیرند و چون در کوتاه مدت برای آنها سود چندانی ندارد، استقبال نکنند اما این معاملات در بلند مدت قطعا منافع تمام زنجیره را در بر دارد.

پژمان پور ادامه داد: مقاومت هایی در این مسیر وجود دارد به طوری که برخی واسطه‌گران نیز اعتراضات را اعلام کرده اند، اما منافع ملی اهمیت بیشتری دارد و بورس کالا نیز حامی این منافع است به طوری که در تمام دنیا، بورس‌های کالایی به عنوان سالم‌ترین نوع ابزارهای مالی شناخته می‌شوند و نباید از آن‌ها فرار کرد لذا می توان گفت بورس کالا روندی منطقی برای انجام معاملات دارد که می‌تواند نجات بخش زعفران ایرانی باشد.

تبدیل شدن ایران به مرجع قیمت دنیا

وی در خصوص اینکه آیا عرضه زعفران در بورس کالا می‌تواند در تبدیل شدن ایران به مرجع اصلی قیمت این محصول موثر باشد؟گفت: ایران بزرگترین و بهترین تولیدکننده زعفران جهان است اما قیمت این محصول را در بازارهای جهانی کشورهایی تعیین می‌کنند که کمتر از ۱۰ درصد این محصول را در دست دارند. اکنون چهار نوع محصول پوشال معمولی، پوشال مرغوب، شبه نگین و نگین در بازار فیزیکی بورس کالا عرضه می‌شود که همه استانداردهای جهانی را دارد و تاجران خارجی نیز به دنبال این محصولات هستند.

مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های روستایی خراسان رضوی اضافه کرد: در بازار آتی فعالان حضور دارند و با افزایش تعداد بازیگران، روند کشف قیمت بهتر انجام می‌شود. فعالان معاملات آتی نیز غالبا تاجرانی هستند که به سرمایه‌گذاری در این بخش علاقه مندند و این می‌تواند با کشف واقعی قیمت زعفران، از صادرات با قیمت کم جلوگیری کند تا سود حاصل از آن به تولیدکنندگان داخلی برسد.

پژمان‌پور در پاسخ به این سوال که آیا معاملات آتی زعفران با استقبال مواجه می شود یا نه گفت: با توجه به اینکه تولیدکنندگان عمده زعفران کشاورزان هستند، این امر نیاز به فرهنگ‌سازی دارد و افرادی که از مزایای حضور در بورس کالا آگاهی داشته باشند، وارد این معاملات می شون ضمن اینکه کشاورزان با استفاده از داده‌های شفاف و واقعی که بورس کالا در اختیار آنها قرار می‌دهد، می‌توانند از این شرایط نهایت استفاده را داشته باشند.زعفران یک کالای ارزشمند است و با استفاده از ابزارهای نوین معاملاتی، باید به قیمت واقعی خود در بازار صادراتی برسد و ایران به مرجعیت قیمتی دنیا تبدیل شود.

انتهای پیام