وی اضافه کرد: این اتفاق موجب شد قیمت هایی که در بورس کالا کشف می شود بعضاً از قیمت های جهانی و قیمت های خارج بورس، بسیار پایین تر باشد و به شدت تقاضا برای محصولاتی که در بورس عرضه می شود افزایش یابد.در این مدت برای عرضه مس رشد ۶۶ درصدی داشتیم این در حالی است که تقاضای آن رشد ۱۳۳ درصدی داشته بنابراین اختلاف قیمت بورس و قیمت جهانی موجب شده خیلی از کسانی که تولید کننده پایین دستی واقعی هم نیستند به خرید این کالاها متمایل شوند و بعضاً آن را یا در بازار بیرون بورس بفروشند و یا صادر کنند و رقیب تولید کننده شوند.
این مقام مسئول ادامه داد: کسانی می توانند در بورس خرید کنند که مجوزهای لازم را داشته باشند، بعضی از کالاها را نیز افراد یا شرکت هایی می توانند از بورس خرید کنند که در سایت بهین یاب وزارت صنعت به عنوان تولید کننده ثبت شده باشند، در مورد برخی کالاهای دیگر مانند مس هم فقط کسانی می توانند خرید کنند که از مجوز یا پروانه بهره برداری از محصولات مس در صنایع پایین دستی برخوردار باشند.
سلطانی نژاد گفت: برخی از کسانی که بعد از ابلاغ سیاست های جدید ارزی به خرید اقدام کردند متقاضیان غیر واقعی بودند از این رو برای اینکه بتوانیم فقط خریداران واقعی را تامین کنیم با هماهنگی وزارت صنعت ، خرید ۲۴ ماه گذشته آنان از بورس را مبنا قرار دادیم تا معادل متوسط همان مقدار خرید در عملکرد ۲۴ ماهه گذشته را خرید کنند که کمک می کند تقاضاها واقعی باشد.کسانی که جدید وارد این بازار شدند بر اساس پروانه بهره برداری که از وزارت صنعت دریافت کردند می توانند اقدام به خرید از بورس کالا کنند.
وی با اشاره به اینکه تدبیر فوق کمک کرد تا بسیاری از تقاضاهای کاذب از بازار خارج شود،گفت: فرآیند کشف قیمت به گونه ای پیش رفت که تقاضای کاذبی در مورد عرضه ها نداشته باشیم ضمن اینکه با همکاری تولیدکننده ها در بسیاری از کالاها عرضه ها را در بورس افزایش دادیم.اگر چه تقاضا درباره محصولی مانند مس ۱۳۳ درصد و عرضه آن ۶۶ درصد افزایش یافت اما امیدواریم با حذف تقاضای کاذب ، بتوانیم کالای بیشتری را به سمت تولید کنندگان، مصرف کنندگان و صنایع پایین دستی واقعی در حوزه کالاهای مختلف هدایت کنیم.
مدیرعامل بورس کالا ادامه داد: از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از ۲۴ هزار تن عرضه مس صورت گرفته در حالی که سال گذشته این میزان ۱۵ هزار تن بود اما برای این ۲۴ هزار تن عرضه ۵۹ هزار تن تقاضا وارد شده در حالی که در سال ۹۶ این تقاضا ۲۵ هزار تن بوده است .از ابتدای سال 97 تاکنون همه ۲۴ هزار تن محصول عرضه شده به فروش رفت اما سال گذشته ۱۵ هزار تن مس معامله شده است .
حذف متقاضیان غیر واقعی محصولات
سلطانی نژاد گفت: بنا داریم از مصرف کالای عرضه شده بورس کالا در صنایع پایین دست مطمئن شویم اما اگر کسانی در پایین دست وجود داشته باشند که بخواهند کالا را از بورس بگیرند و صادر کنند یا کالایی مانند مس را تبدیل به قراضه کنند و به خود تولید کننده بفروشند یا ناهنجاری هایی از این دست به وجود آید قطعا با این افراد برخورد می کنیم و کدها و تقاضاهای غیر واقعی را با همکاری وزارت صنعت و سازمان حمایت حذف خواهیم کرد.کسانی که خرید می کنند اگر کالا را صرف تولید نکنند مطمئن باشند با ممیزی هایی که بعداً صورت خواهد گرفت کشف خواهند شد و جرائم سنگینی برای آنها در نظر گرفته خواهد شد .
وی افزود: کاهش قیمتی که به واسطه ارزش گذاری ارز با نرخ های تعیین شده صورت گرفته بیشتر با هدف کمک به صنایع داخلی پایین دستی و جلوگیری از افزایش قیمت کالاها و به نفع مردم طراحی شده اما اگر کسانی بخواهند از این ساز و کار سوء استفاده کنند قطعاً با آنها برخورد خواهد شد .در حوزه پتروشیمی عملکرد شرکت های پتروشیمی برای خرید از بورس مبنا قرار گرفته که کمک می کند کسانی که شفاف هستند،فعالیت زیرزمینی ندارند و همواره طرفدار شفافیت و کارایی بورس هستند تشویق شوند .
این مقام مسئول گفت: با حذف بسیاری از کدهایی که سالهای گذشته فعال نبودند اما اکنون شروع به فعالیت کردند به سمت واقعی شدن تقاضا پیش رفتیم هر چند می طلبد دستگاه های دیگر هم وظایف نظارتی را انجام دهند یعنی نظارت کنند کالایی که در بورس و پایین تر از قیمت جهانی در اختیار عده ای قرار می گیرد آیا واقعاً تبدیل به تولیدات صنایع پایین دستی می شود یا خیر؟ نظارت کنند که صادرات مواد اولیه در حداقل انجام شود و بتوانیم از تقاضاهای کاذب و به وجود آمدن رانت برای عده ای خاص جلوگیری کنیم .
سلطانی نژاد ادامه داد: در حوزه مس افزایش ۱۰۰ درصدی تقاضا در 3 ماهه سال جاری در مقایسه با سال قبل وجود دارد که با رصد خرید و رصدهای نظارتی، کدها و تقاضاهای کاذب حذف خواهد شد .معیاری که ما به عنوان بورس می توانیم برای تشخیص تقاضای واقعی مدنظر قرار دهیم بحث مالیاتی است یعنی اگر کسی مالیات پرداخت نکرده باشد و مفاسا حساب مالیاتی نیاورد اجازه خرید نمی دهیم ضمن اینکه می توان روند تولید متقاضیان را ازجانب سازمان صنعت استان ها رصد و فهرست بیمه آنها را کنترل کرد و قبض برق آنها را بررسی کرد .سازمان حمایت نیز می تواند بررسی کند کالای خریداری شده از بورس برای تولید استفاده شده یا خیر ؟
وی افزود: احتمال دارد شرکت های واقعی هم افزایش تقاضا داده باشند و محصول را در جای دیگر مصرف کنند که در این باره عملکرد آنها هم رصد می شود به این شرکت ها هم هشدار می دهیم اگر بجای تولید، کالا را صادر و یا با آن تجارت کنند عملکرد و حساب ها رصد می شود بنابراین عواقب خوبی در انتظار آنها نخواهد بود زیرا تولید کننده برای ایجاد ارزش افزوده، ماده اولیه را در اختیار صنایع پایین دستی قرار می دهد وگرنه خود می توانست صادر کند .
مدیرعامل بورس کالا بیشتر کالاهای عرضه شده در این بورس را مشمول افزایش تقاضا بعد از ابلاغ سیاست های جدید ارزی دانست و گفت: این افزایش تقاضا در حوزه کالای پتروشیمی، مس، فولاد، آلومینیوم، سرب و روی با توجه به کاهش قیمت در بورس در مقایسه با قیمت های جهانی، مشهود بود به گونه ای در برخی کالاها این افزایش تقاضا چند برابر شد.
سلطانی نژاد با بیان اینکه کالایی که در بورس عرضه می شود عموماً برای مصرف داخل است،گفت: مبنای قیمت های پایه در بورس کالا ، دلار ۴۲۰۰ تومانی است اما تا سقف ۱۰ درصد در بسیاری از کالا می تواند رقابت صورت گیرد علت آن هم این است که تولید کننده می تواند همین کالا را در بازارهای جهانی با قیمت های بالاتر به فروش برساند اما آن را در بورس با حاشیه ای بالاتر از قیمت پایه به فروش می رساند .
وی افزود: در بسیاری از کالاهای عرضه شده در بورس کالا قیمت ها بسیار پایین تر از قیمت های جهانی است قیمت کالای مس امروز در بورس کالا ۳۰ تا ۳۳ هزار تومان است در حالی که قیمت جهانی آن بیش از ۴۵ هزار تومان است که این فاصله باید تا حدی پوشش داده شود تا میل به صادرات، سفته بازی و سوداگری افزایش نیابد ضمن اینکه منافع تولید کننده هم باید حفظ شود .
پایین بودن قیمت در بورس کالا علت افزایش تقاضا
این مقام مسئول گفت: اینکه ادعا شود قیمت های عرضه شده در بورس بالاست واقعا اینچنین نیست بلکه قیمت ها بسیار پایین تر از قیمت های جهانی و حتی پایین تر از قیمت های خارج از بورس است ضمن اینکه افزایش تقاضا هم به علت همین پایین بودن قیمت در بورس کالاست .آنهایی که تولید صادراتی دارند با توجه به ارزش افزوده ای که روی کالا انجام می دهند صادرات برای آنها به صرفه است زیرا ماده اولیه را با قیمت بسیار پایین دریافت می کنند .
سلطانی نژاد عنوان کرد: به این ترتیب در رقابت انجام شده در تالار، بیشترین قیمت عرضه شده در بورس کالا بر مبنای دلار ۴۶۰۰ تومان است حتی بعضی وقت ها به ۴۶۰۰ تومان هم نمی رسد و بین ۴۲۰۰ تا ۴۳۰۰ تومان متغیر است بنابراین ادعای فروش کالا در بورس با دلار تا ۷ هزار تومان صحت ندارد. درخواست ما این است در پالایش متقاضیان به سمت تقاضا ، انجمن ها و متقاضیان واقعی به ما کمک و تقاضاهای غیر واقعی را گزارش کنند زیرا خاصیت بورس شفاف سازی است.اینکه تولید کننده بخواهد ظرفیت تولید را به جای آنکه کالای پایین دستی تولید و روانه بازار کند در اختیار کسی دیگر قرار دهد خیانت است.
وی در این باره که مسئول اصلی ارائه مجوز خرید و حفظ تقاضاهای کاذب از بورس کالا چه نهاد و سازمانی است،گفت : در درجه نخست انجمن های تخصصی کمک می کنند زیرا هیچ کس بهتر از انجمن های بخش خصوصی اعضا را نمی شناسند و تولید کننده های غیر واقعی را اخراج و گزارش کنند.در گام بعدی ادارات صنعت استان ها و شهرستان ها باید راستی آزمایی کنند با معیارهایی مانند قبض برق ، فهرست بیمه و فروش مالی رصد لازم را انجام دهند ما هم از سازمان حمایت در بعد نظارتی کمک خواهیم گرفت که اگر این اقدامات انجام شود تقاضاهای کاذب به سرعت حذف خواهد شد.
انتهای پیام