به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، در پی برنامه مسئولان بازار سرمایه مبنی بر اجرای روش جدی محاسبه حجم مبنای شرکت های بورسی ، معاون سازمان بورس و دو کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با سنا ، اقدام به ارایه توضیحاتی در این باره کردند.

*توضیحات معاون سازمان بورس

محمدرضا عربی معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس گفت:تغییر فرمول حجم مبنا، باعث تحرک و پویایی در سهام شرکت های بزرگ می شود و جلوی حرکت کند و گاه تنبل گونه این دسته از سهم ها را می گیرد، همین امر باعث اقبال فعالان بازار سرمایه به سهام شرکت های بزرگ و در نتیجه افزایش معاملات روزانه می شود.حجم مبنا از مباحث بسیار مطرح بین سرمایه گذاران و فعالان بازار سرمایه بود، چون وجود حجم مبنا به خصوص برای شرکت های بزرگ به سدی برای تغییر قیمت و معاملات تبدیل شده بود. به طوری که روند معاملات در این دسته از نمادها به کندی و سختی صورت می گرفت.

وی با اشاره به سهام شرکت های بزرگی مانند"فارس" و "پارسان" گفت: معمولاً این دسته از سهم ها به دلیل حجم مبنای بالا اگر به هر دلیلی بخواهند افت یا رشد قیمت داشته باشد مجبور به معامله حجم بالایی از سهام شرکت هستند تا حجم مبنا تکمیل شود و به دنبال آن تا 4 درصد مثبت یا منفی تغییر قیمت را تجربه کنند.همین امرموجب شده بود تا قیمت سهام برخی از شرکت ها به سختی به وضعیت تعادلی خود نزدیک شود، چون حجم مبنا بالا بود و باید حجم زیادی معامله صورت می گرفت تا سهام به تعادل برسد فعالیت در نمادهای بزرگ خیلی کم شده بود و سهامدارن به ویژه سهام داران جزء به این سهم ها ورود نمی کردند، زیرا به سرعت سهامشان به تعادل نمی رسید.

عربی افزود:با این تصمیم اگر سهام شرکتی یک میلیارد تومان در روز معامله شود می تواند حجم مبنا را کامل پر کند و آنچه که به عنوان قیمت پایانی محاسبه می شود و مبنای عمل روز بعد معاملاتی قرار می گیرد متوسط قیمت معاملات در طول یک روز است.

این مقام مسوول با تأکید بر این نکته که در این مدل با یک میلیارد تومان معامله در یک روز سهام شرکت می تواند مثبت یا منفی کامل شود، توضیح داد: این امر مانع از ایجاد صف های فروش و خرید در روزهای متوالی می شود، بدین ترتیب به تعادل رسیدن سهام شرکت های بزرگ راحت تر و سریع تر انجام می شود.

معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس درباره تفاوت مدل جدید با مدل گذشته گفت: در مدل گذشته اگر متوسط قیمت سهامی که در یک روز معامله می شد به حجم مبنا نمی رسید، به اندازه ضریب حجم مبنا تعریف می شد اما الان با تغییری که صورت گرفته چنانچه قیمت حجم معاملات یک روز شرکت های بزرگ یک میلیارد تومان باشد، متوسط قیمت اعمال خواهد شد و ضریب جدیدی بر آن اعمال نمی شود که بر قیمت پایانی تاثیر بگذارد.

وی درباره مزیت این مدل جدید تصریح کرد: حُسن این اتفاق این است که سهام شرکت های بزرگ پویاتر شده و زودتر به تعادل می رسند و سهامداران کمتر منتظر افت یا رشد سهام می مانند و در نتیجه با انگیزه بیشتری می توانند فعالیت کنند. به همین سبب سرمایه گذارن خرد ترغیب می شوند که به سهام اینگونه شرکت ها ورود کنند.

*نشانه ای مثبت از سازمان بورس در حمایت از سهامداران

حسین خزلی خرازی کارشناس بازار سرمایه هم گفت: این اقدام سازمان بورس برای روان سازی بازار بسیار موثر است و نشان می دهد سازمان بورس به منظور حمایت از سرمایه گذاران اقدام به بازنگری در قوانین و دستورالعمل ها کرده است.این دیدگاه کلی که بازنگری در جزئیات و دستورالعمل های سازمان بورس و به خصوص دستورالعمل های معاملاتی و ادبیات های مالی برای حمایت از سرمایه گذاران شروع شده اقدام بسیار مناسبی است و نشان می دهد که سازمان بورس از سهامداران حمایت می کند.

وی ادامه داد: قانون حجم مبنا در سازمان کارگزاران تصویب شد،چراکه در آن زمان مشکلات بزرگ تری در بازار سرمایه وجود داشت. اعم از این که در آن زمان سامانه معاملات با مشکل مواجه بود و حتی سیستمی که شاخص را محاسبه می کرد امکان محاسبه میانگین موزون قیمت را نداشت.در آن زمان حجم مبنا به دلیل جلوگیری از انحراف معاملات و در واقع دستکاری بازار وضع شد و به این دلیل که امکان محاسبه میانگین وزنی وجود نداشت(Rated Average Price) فرمولی به نام حجم مبنا وضع شد و حجم مبنایی با نرخ 8 در ده هزار برای شرکت ها ایجاد شد.

خرازی افزود: بنابراین ریشه تاریخی حجم مبنا باز می گردد به محدودیت های موجود در بازار سرمایه در روزهای پیشین، لذا، هم اکنون با پیشرفت سیستم های فعال در بازار سرمایه و طبق استانداردهای معمول دنیا بر اساس میانگین موزون، کاهش حجم مبنا موجب روان شدن معاملات شده و سازمان بورس به راحتی می تواند در قدم بعدی این حجم مبنا را حذف کند. کمااینکه در سالهای پس از آن فرابورس ایجاد شد و حجم مبنا نیز برای معامالت لحاظ نمی شود، با این حال،  معاملات آن بسیار روان انجام می شود و میزان نقدشوندگی بالایی نیز دارد.

وی گفت: به نظر می رسد بازارسرمایه کشور می تواند هم پا با استانداردهای جهانی حرکت کند.به این دلیل که هم اکنون بازاری داریم که حجم معاملات آن، میزان سهام شناور آزاد، تعداد دفعات معاملات، آنلاین تریدینگ و 1200 ایستگاه کارگزاری موجود در آن از بازارهای جهانی چیزی کمتر ندارد. بنابراین، شرایط برای پیاده سازی استانداردهای جهانی در بازار سرمایه هم اکنون فراهم شده است.

*توضیحات فنی همراه با مثال از سوی یک کارشناس

مهدی ساسانی تحلیلگر کارگزاری بانک پاسارگاد هم توضیح داد: طبق دستور العمل جدید سازمان بورس و اوراق بهادار، برای تغییر حجم مبنا قابلیت 4 در 10 هزار از سرمایه برای کلیه شرکتها از این پس باید رعایت شود، اما تبصره ای که به آن اضافه شده، باعث می شود تا این موضوع برای بازار سرمایه بسیار سودمند باشد. به گونه ای که اگر این فرمول ارزش حجم مبنای شرکتی را از 10 میلیارد ریال بالاتر ببرد، اضافی این ارزش کسر شده و تنها حجم مبنایی برای این شرکت در نظر گرفته می شود که ارزش یک میلیارد تومان را داشته باشد.

وی افزود: این امر باعث می شود سهام شرکت های بزرگ بازار حالت نقد شوندگی بهتری پیدا کنند؛ یا به عبارت دیگر بیشتر مورد اقبال بازار قرار گیرند. از طرفی حداقل ارزش برای حجم مبنا 500 میلیون ریال تعریف شده است، این باعث می شود حرکت های گروهی بر روی سهام خیلی کوچک کمتر شود، چرا که حجم مبنای شرکتهایی با سرمایه پایین در این حالت افزایش می یابد. برای بقیه شرکتها به روال طبیعی و از فرمول 4 در 10 هزار سرمایه شرکت استفاده خواهد شد.

وی گفت: از طرفی این حجم مبنا هر هفته می تواند متغیر باشد و چون در یک معامله گنجانده می شود با بالا رفتن قیمت پایانی در هر هفته حجم مبنای این نماد در هفته بعد تغییر کند، بطوریکه قیمت پایانی آخر هفته مبنای حجم مبنای هفته بعد قرار خواهد گرفت.با اینکار هر چقدر قیمت یک سهم بالاتر برود با فرض سرمایه ثابت با وجود افزایش ارزش بازار، حجم عددی حجم مبنا کاسته خواهد شد و بالعکس. البته این موضوع برای شرکتهایی است که حجم مبنای کنونی آنها بیش از یک میلیارد تومان ارزش دارد.

وی با ذکر مثالی ادامه داد: اگر بخواهیم حجم مبنای نمادی مثل هلدینگ خلیج فارس را حساب کنیم ، هم اکنون سرمایه این شرکت ضرب در فرمول فوق حجم مبنایی میدهد که ارزشش بیش از یک میلیارد تومان خواهد بود لذا برای حجم مبنا این هلدینگ نیاز است حداکثر ارزش یعنی همان یک میلیارد تومان را بر قیمت پایانی روز چهارشنبه یعنی 10412 ریال تقسیم کنیم تا حجم مبنای این شرکت برای هفته بعد بدست بیاید. در نتیجه حجم مبنای فارس در فرمول جدید عددی در حدودد 960 هزار سهم قاعدتا باید در نظر گرفته شود. حالا اگر چهارشنبه هفته آینده قیمت پایانی به نسبت امروز کمتر شده باشد میزان حجم مبنا افزایش عددی خواهد داشت. این موضوع کمک می کند تا سهام شرکت فارس معاملاتی روانتر را پیگیری کند و همچنین با جذاب شدن قیمت، معاملات روانتر شود.

ساسانی خاطرنشان کرد: در طرف دیگر نمادی مثل تمحرکه حجم مبنای 26000 سهمی دارد که این رقم ارزشی کمتر از 500 میلیون ریال دارد و در حداقل قانونی دستورالعمل جدید نیست، لذا در این حالت چون قیمت پایانی این نماد روز چهارشنبه 2322 ریال بوده است برای اینکه ارزش حجم مبنا زیر 50 میلیون تومان نباشد باید برایش حجم مبنایی در حدود 217000 سهم را رعایت کنند.برای بقیه نماد هایی که در دسته متوسط قرار میگیرند همان سرمایه ضرب در 0.0004 حجم مبنا را به دست می آورد.

انتهای پیام