تحلیلی از عوامل درونی و بیرونی موثر بر قیمت سهام در سه سطح کلان

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، مهدی قلی پور درخصوص اثر عوامل درونی و بیرونی بر قیمت سهام موثر به باشگاه خبرنگاران جوان اعلام کرد: عوامل اثرگذار از جمله عوامل داخلی و خارج از کنترل بر حسب نوع شرکت و صنعتی که در آن فعالیت می‌کند متفاوت است. البته برخی متغیر‌ها بطور مشترک بر همه بازار و صنایع تاثیر می‌گذارند اما این عوامل را می‌توان در سه سطح کلان اقتصادی، صنعتی و شرکتی طبقه بندی کرد.

پارادایم اصلی در قیمت گذاری دارایی‌ها بر این مبنا مشخص می شود که ارزش تئوریک (ذاتی) هر سهم برابر با ارزش فعلی (تنزیل شده) جریانات نقدی آتی آن دارایی باشد. سود‌های آتی و جریان‌های نقدی حاصل از آن برای یک شرکت قابل پیش بینی است. البته در هر پیش بینی امکان خطا یا نوسان وجود دارد و هر چقدر که در برآورد این جریان‌های نقدی عدم اطمینان وجود داشته باشد، ریسک آن سهام نیز بیشتر خواهد بود که منجر به افزایش بازده مورد انتظار سرمایه گذار یا همان نرخ تنزیل شده و ارزش سهام پایین‌تر محاسبه می‌شود.

عوامل متعددی بر سود شرکت ها اثرگذار هستند که بر حسب نوع صنعت متفاوت است. تولید و فروش، نرخ محصولات یا خدمات، هزینه‌های تولید، هزینه‌های مالی و نرخ بهره و طرح‌های جدید برای توسعه کسب و کار از مهم‌ترین موارد هستند. رشد اقتصادی در جهان و ایران بر میزان تقاضای محصولات و روی نرخ ها موثر است.

به عنوان مثال با رشد قیمت کامودیتی‌ها در بازار‌های جهانی بعد از قوت گرفتن احتمال احیای اقتصاد جهانی به واسطه توزیع واکسن کرونا، رشد اقتصاد جهانی از منفی ۳.۵ درصد در ۲۰۲۰ به ۵.۵ درصد در ۲۰۲۱ و ۴.۵ درصد در ۲۰۲۲ برآورد شده که اساسا نرخ‌های رشد اقتصاد جهانی بالای ۴ درصد نشان از رونق اقتصادی است. این نشان می دهد درآمد‌های مردم افزایش و تقاضا برای کالا‌ها و خدمات رشد کرده و در نهایت نرخ محصولات مناسب‌تر می‌شود.

میزان رقابت در صنعت، فناوری و نوآوری‌ها نیز اهمیت بسیاری دارند که البته صنعت به صنعت باید بررسی شوند. حتی کیفیت نیروی انسانی هم بر سود شرکت‌ها موثر است و اگر شرکتی بتواند نیروی انسانی ماهر بویژه در سطح مدیران را جذب کند احتمالا سود‌های بالاتری را خواهد داشت. طرح‌های توسعه برای تولید محصولات بیشتر، جدید‌تر و میزان پیشرفت آنها نیز بر سود‌های آتی شرکت موثر هستند. همه این موارد در حقیقت سود‌ها و جریانات نقدی آتی شرکت را بدست می‌دهند که در کل می‌توان  آن را فرآیند برآورد بازده مورد انتظار از یک شرکت عنوان کرد. هر چه انتظار رشد سود‌های آتی بیشتر باشد بازده مورد انتظار نیز بیشتر می‌شود.

بهترین استراتژی سهامداران بازار سرمایه

دومین عامل تعیین کننده در قیمت سهام، ریسک آن شرکت است. علت اهمیت ریسک در قیمت گذاری، رابطه مستقیم میزان ریسک با بازده مورد نظر یا همان نرخ تنزیل جریانات نقدی است. هر چه این نرخ تنزیل بیشتر باشد قیمت ذاتی کمتر می‌شود. عوامل متعددی روی بازده مورد نظر یا نرخ تنزیل موثر هستند ولی دو عامل نرخ بهره در اقتصاد و ریسک‌های مترتب بر شرکت مهمترین عوامل هستند.

نرخ بهره با نرخ سود بانکی اولین و مهمترین عامل تعیین کننده است و هر چه بیشتر باشد نرخ تنزیل بیشتر و در نتیجه قیمت کمتر می‌شود. نمود عینی آن را می‌توان در وضعیت فعلی بورس مشاهده کرد. بالا ماندن سطح نرخ بهره در بازار پول و بدهی منجر به کاهش ارزش سهام بعد از تعدیل انتظارات شده است.

اثر اقتصاد جهانی و سیاست دولت بر قیمت سهام

در بورس ایران رشد اقتصاد جهانی اثر مضاعفی نسبت به سایر کشور‌ها دارد چرا که وضعیت اقتصاد جهانی از یک طرف بر نرخ نفت که مهمترین منبع درآمد و موتور محرک اقتصاد است، تاثیر می‌گذارد و از طرف دیگر بر نرخ و تقاضای جهانی کامودیتی‌ها اثر گذار است. نرخ نفت بر رونق اقتصادی، درآمد مردم، تحریک تقاضا و واردات فناوری و کالای سرمایه‌ای موثر بوده و نرخ‌های بالا به نفع بورس است. فروش بیشتر یا گران‌تر نفت کسری بودجه دولت را کمتر کرده و فشار دولت برای تامین مالی کسری بودجه از طریق بورس را کاهش می‌دهد.

سیاست‌های دولت در زمینه پولی و مالی که سطح تقاضا در اقتصاد و نرخ‌های بهره و ارز را کنترل می‌کند بصورت مستقیم بر بورس اثرگذار است. سیاست‌ های تعرفه ای، نرخ گذاری دستوری یا حمایتی کالا‌ها و خدمات، سیاست‌های نحوه توزیع تسهیلات بانکی و بسیاری از موارد دیگر بطور مستقیم یا غیر مستقیم بورس را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

میزان رقابتی یا انحصاری بودن صنایع مانند چاقوی دو لبه عمل می‌کند. طبیعی است که انحصار منجر به تضمین فروش می‌شود بنابراین اگر انحصار به واسطه بازده به مقیاس باشد به نفع شرکت، مصرف کننده و سهامدار خواهد بود. اما اگر انحصار به واسطه قوانین و مقررات باشد، ممکن است در نهایت به نفع سهامدار و شرکت نباشد، خصوصا اگر این انحصار منجر به کاهش کارایی شود. مشابه اتفاقی که برای خودروسازان افتاده و به رغم انحصار ۴۰ ساله، هزاران میلیارد تومان زیان انباشته دارد. قابلیت نقدشوندگی از ریسک‌های مالی است و ریسک بالاتر منجر به کاهش ارزش سهام می‌شود که برای کل بازار نیز صادق است.

تلگرام اصلی بورس پرس : t.me/boursepressir

انتهای پیام