به گزارش پایگاه خبری بورس پرس به نقل از روزنامه شرق،روز گذشته قیمت دلار 3 هزار و ٩٠٠ تومان را رد کرد و به 3 هزار و ٩٠٩ تومان رسید در حالی که دولت در ماههای اخیر تلاش کرده بود قیمت ارز را تثبیت کند و به آن اجازه افزایش ندهد، با وجود این،افزایش قیمت دلار در دو هفته اخیر سیگنالهای مختلفی را به بازار ارسال کرده است.
برخی کارشناسان اعتقاد دارند دولت بهدنبال افزایش نرخ ارز است و برخی دیگر میگویند بهدلیل درپیشگرفتن سیاستهای پولی و بانکی از سوی بانک مرکزی، قیمت دلار در یکی، دو هفته اخیر افزایشی شده است. آنها میگویند منابع بانکی بهدلیل کاهش سود سپردهها به سمت خرید ارز سرازیر شده و در کنار آن، تحریمهای جدید نیز شرایطی ایجاد کرده تا نرخ ارز افزایش یابد.
این کارشناسان البته افزایش تقاضا برای خرید ارز بهدلیل سفرهای پایان تابستان را هم زیاد نمیدانند و اعتقاد دارند عمده خریدها از سوی فعالان اقتصادی و بازرگانان انجام میشود و سفرها تأثیر زیادی بر بازار ارز ندارد. در چنین شرایطی، برخی کارشناسان میگویند بانک مرکزی بهدنبال افزایش نرخ ارز است، اما ترجیح میدهد قیمتها را بهتدریج و در سایه شوکهای کوتاهمدت و مقطعی افزایش دهد.
آلبرت بغزیان یکی از این کارشناسان معتقد است: بانک مرکزی تلاش میکند نرخ ارز را در روندهای مقطعی و حسابشده افزایش دهد. موضوع تحریمها، کاهش سود سپردههای بانکی و همچنین افزایش مسافرتهای خارجی در پایان تابستان دلیل محکمی برای افزایش نرخ ارز نیست و برای بررسی دلایل افزایش نرخ ارز، باید همه موارد بهصورت دقیق موشکافی شود.
وی افزود: موضوع مسافرتهای پایان تابستان در افزایش نرخ ارز تأثیرگذار نیست، درست است که معمولا در شهریورماه میزان مسافرتهای خارجی افزایش مییابد، اما میزان افزایش تقاضا برای ارز در این سفرها بهاندازهای نیست که بازار را تحت تأثیر قرار دهد.
به گفته این اقتصاددان،صحبتهایی که درباره تحریم و برجام از سوی مسئولان آمریکایی مطرح شده نیز در بازار ارز تأثیر زیادی ندارد، چراکه از سویی هنوز اقدامی دراینارتباط انجام نشده و از سوی دیگر، دولتمردان آمریکایی همواره این مباحث را علیه ایران مطرح کردهاند بنابراین این موضوع نیز نمیتواند توجیه مناسبی برای افزایش نرخ ارز باشد.
بغزیان ادامه داد: برخی از کارشناسان اعتقاد دارند کاهش سود سپردههای بانکی سبب شده مردم سپردهها را از بانکها خارج کنند و ارز بخرند که این موضوع درنهایت به افزایش نرخ دلار منجر شده است.این دلیل نیز برای افزایش نرخ ارز موجه نیست،آنگونه که در هفتههای اخیر شاهد بودهایم، تغییر خاصی در میزان سپردههای بانکی ایجاد نشده و این سپردهها نیز از بانکها خارج نشدهاند بنابراین نمیتوان کاهش سود سپردهها را نیز دلیل اصلی افزایش قیمت دلار دانست.
تقصیرها بر گردن بانک مرکزی است
بخش زیادی از تمرکز مالی دولت در سالهای اخیر، کنترل قیمت ارز بهمنظور جلوگیری از افزایش غیرمنطقی آن بوده است. این موضوع سبب شده افزایش کنونی قیمت ارز بسیاری از تقصیرها را بر گردن بانک مرکزی و به دنبال آن، دولت بیندازد.
وی با تأکید بر رد پای بانک مرکزی در افزایش قیمت دلار گفت: با بررسی همه مواردی که ممکن است باعث افزایش قیمت دلار شده باشد، به نقش بانک مرکزی در این موضوع برمیخوریم، از نظر من، بانک مرکزی با توجه به مقطع کنونی، قیمت فروش ارز به صرافیها را افزایش داده تا با استفاده از زمان، قیمت دلار را با افزایش مقطعی روبهرو کند.
این کارشناس اظهار داشت: بانک مرکزی تمایلی به حفظ قیمت قبلی در نقطه 3 هزارو ٧٠٠ تومانی نداشته و به بازار ارز نگاه سود کوتاهمدت دارد البته نمیتوان هم گفت قیمت ارز تا چه مقدار افزایش خواهد داشت اما این قیمت در ایران همواره به سمت افزایشی حرکت کرده و هیچگاه منفی نشده است.
بغزیان همچنین از تأثیر منفی افزایش قیمت ارز بر تولید گلایه کرد و گفت: افزایش قیمت ارز به این صورت باعث افزایش بیاعتمادی در بازار میشود البته از نظر من افزایش قیمت ارز مقطعی است و قیمت در یک نقطه ثابت خواهد ماند، بانک مرکزی به دنبال آن است تا با ایجاد شوکهای ارزی، قیمت را در نقطههای مشخصی قرار دهد و بازار را بر مبنای آن قیمت تثبیت کند.
سیاست ارزی بانک مرکزی مشخص نیست
سیاستهای نابسامان بانک مرکزی نیز از جمله مباحثی است که سبب نوسان در بازار ارز و بهویژه دلار شده است.
میثم رادپور یک کارشناس دیگر بازار ارز در این ارتباط اعتقاد دارد نامشخصبودن سیاست ارزی دولت سبب شده مشکلات پولی و ارزی در ایران بیشتر شود. متأسفانه دولت ما سیاست ارزی مشخصی ندارد و صندوق بینالمللی پول نیز ایران را جزء کشورهایی طبقهبندی کرده که از هیچ سیاست مشخصی پیروی نمیکنند.
وی افزود: صندوق بینالمللی پول کشورها را بر اساس سیستمهای ارزی طبقهبندی کرده که ایران جزء هیچیک از این سیستمها نیست.تلاشهای بانک مرکزی برای تثبیت نرخ ارز در بازههای زمانی طولانی قابل تحسین است اما شوکهای ارزی نیز تأثیر مستقیمی بر بازار دارند،ایران دورههای تثبیت طولانی را پشت سر گذاشته اما شوکهای ارزی مقطعی سبب شده تلاشها برای تثبیت نرخ ارز زیر سؤال برود، اکنون هم در مقطعی قرار داریم که شوکهای ارزی سبب تأثیرگذاری مستقیم در بازار میشوند.
این کارشناس بازار ارز با اشاره به اینکه در شرایط فعلی نمیتوان برنامه خاصی برای تثبیت نرخ ارز در نظر گرفت،ادامه داد: بانک مرکزی بهصورت مشخص تلاش میکند نسبتهای ارز در بازار تهران را با نسبتهای بازار جهانی همسان کند البته این تلاشها هم باید انجام شود ولی درصورتیکه بانک مرکزی به این وظیفه عمل نکند، بازار بهسرعت خود را با بازار جهانی تطبیق خواهد داد.
به گفته رادپور، بانک مرکزی همواره تلاش کرده میزان ارز مبادلهای را کمتر و کمتر کند، این سیاست هم بهتدریج و با حذف گروههای ١٠گانه اولویت کالایی اعمال شده تا نرخ ارز به سمت بازار آزاد حرکت کند.
وی این سیاست بانک مرکزی را تلاشی برای تکنرخیکردن ارز دانست و گفت: زمانی که مرکزی برای تعیین قیمت دولتی ارز وجود دارد و در کنار آن، بازار هم قیمت را روی ارز میگذارد، حذف هر یک از این بخشها باعث میشود ارز تکنرخی شود.بانک مرکزی در شرایط فعلی بهصورت ناخودآگاه سیگنالهایی را به سمت بازار آزاد ارسال میکند،این سیگنالها بازار آزاد را به این نتیجه میرساند که از نظر ارزی شرایط خوبی بر بانک مرکزی حاکم نیست و ممکن است دولت دلار کافی در اختیار نداشته باشد بنابراین در شرایطی که دلار در هفتههای اخیر بیش از ٢٠٠ تومان افزایش پیدا کرده میتواند به آن معنا باشد که افزایش نرخ ارز کنترل شده و از سوی بانک مرکزی نبوده و فشارهای بازار آزاد در آن تأثیر داشته است.
این کارشناس بازار ارز اعتقاد دارد دلار چهار هزارتومانی گران نیست، چراکه افزایش قیمت ارز در سالهای اخیر همگام با تورم حرکت نکرده،زمانی که دولت روحانی فعالیت را آغاز کرد، قیمت دلار سه هزار و ٣٠٠ تومان بود، با توجه به اینکه پنج سال سپری شده و در تمام این سالها نیز شاهد اتفاقات خاصی مانند کسری بودجه دولت، نصفشدن درآمدهای ارزی و وضع تحریمهای بانکی پس از برجام بودهایم، دلار چهار هزارتومانی زیاد گران نیست و احتمال افزایش آن متناسب با نرخ تورم نیز وجود دارد.
به گفته رادپور، میزان افزایش نرخ ارز در ایران همواره عقبتر از تورم داخلی بوده،دولتها برای جلوگیری از افزایش تورم، تلاش کردهاند نرخ ارز را کنترل کنند البته این موضوع باعث کنترل تورم خارجی میشود اما موضوع اصلی اینجاست که آنچه در بازار داخلی باعث افزایش تورم میشود، نرخ ارز نیست.
انتهای پیام