تحلیل بانک مرکزی از عملکرد بازار بین بانکی ریالی

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس،بنا بر اعلام بانک مرکزی،بازار بین‌بانکی ریالی در ایران در تیر سال 87 بر اساس سیاست‌های پولی و اعتباری و مطابق با ماده 34 بسته سیاستی- نظارتی سیستم بانکی در این سال، برای انجام معاملات عمده بین بانک‌ها راه‌اندازی شد.

هدف از راه‌اندازی و توسعه فعالیت این بازار، تقویت مدیریت نقدینگی بانک‌ها و تسهیل تامین مالی منابع مورد نیاز بانک‌ها در کوتاه‌مدت، برقراری انضباط پولی مناسب بانکی و اجرای مؤثرتر سیاست های پولی بوده است.

بانک مرکزی به عنوان تنظیم‌کننده بازار، همه امور مربوط به برنامه‌ ریزی، سازماندهی، هماهنگی، تدوین مقررات، نظارت، کنترل و تسویه معاملات را برعهده داشته و برای اعمال سیاست‌های پولی در بازار شرکت می کند.همچنین، حمایت از نرخ سودی مشخص توسط بانک مرکزی از طریق مداخله در بازار، بر حسب شرایط بازار و مقتضیات سیاست پولی و اعتباری انجام می شود.در سال‌های فعالیت، بازار بین بانکی ریالی از استقبال قابل قبول شبکه بانکی برخوردار بوده است.

تعداد اعضای فعال در بازار بین بانکی از 10 بانک در سال 87 به 30 بانک و موسسه اعتباری در 9 ماهه نخست 96 رسیده و با افزایش تدریجی عمق بازار، معاملات بازار بین‌بانکی ریالی که شامل سپرده‌گذاری (سپرده‌پذیری) اعضای بازار نزد (از) یکدیگر است، نیز از رشد قابل توجهی برخوردار بوده به طوری که معاملات بازار با افزایش بیش از 1847 برابری، از 17 فقره در سال 87 به بیش از 31 هزار فقره در سال 95 رسید، تعداد معاملات بازار بین‌بانکی ریالی در 9 ماهه ابتدایی سال 96 نیز معادل 27 هزار و 500 فقره است.

براساس آخرین آمار موجود، متوسط ارزش روزانه معاملات بازار بین‌بانکی ریالی با افزایش قابل توجهی از 15.7 میلیارد ریال در سال 87 به 107 هزار میلیارد ریال در سال 95 رسید که با ادامه این روند، متوسط ارزش روزانه معاملات بازار در 9 ماهه ابتدایی سال 96 به 180 هزار میلیارد ریال افزایش یافته است.

بر طبق اطلاعات مندرج نرخ سود موزون بازار بین‌بانکی ریالی از 21.1 درصد در سال 87 به 14.4 درصد در سال 89 کاهش یافت و در ادامه به دلیل وجود تنگنای اعتباری بانک‌ها، نرخ سود با روندی افزایشی به 27.1 درصد در سال 93 رسید.لیکن در سال‌های اخیر با مداخله موثر بانک مرکزی در بازار بین‌بانکی ریالی، روند نرخ سود بازار با کاهش مواجه شده است.

با مدیریت فعالانه نقدینگی بازار (سپرده‌گذاری‌های صریح و ضمنی بانک مرکزی در بازار) و همچنین اقدام هایی نظیر کاهش نسبت سپرده قانونی و اعمال سیاست‌ تبدیل اضافه ‌برداشت برخی از بانک‌ها و موسسات اعتباری به خطوط اعتباری و قرارداد سپرده‌گذاری در بازار، نرخ سود بازار بین‌بانکی ریالی با روندی کاهشی مواجه شده و از 27.1 درصد در سال 93 به 18.6 درصد در سال 95 کاهش یافته و در ادامه به 18.9 درصد در 9 ماهه ابتدایی سال 96 رسیده است.

همان گونه که خلاصه عملکرد بازار بین‌بانکی ریالی در 9 ماهه اول سال 96 در مقایسه با مدت مشابه سال قبل نشان می دهد، در این دوره، تعداد و متوسط ارزش روزانه کل معاملات انجام شده بازار به ترتیب با 14.8 و 49.9 درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال گذشته به رقم 27 هزار وو 463 فقره با متوسط ارزش روزانه 180 هزار میلیارد ریال رسیده است.

بررسی معاملات بازار در 9 ماهه آغازین سال 96 به تفکیک سررسید معاملات بیانگر آن است که 98.1 درصد از ارزش معاملات مربوط به معاملات یک‌شبه است که با فلسفه تأمین مالی کوتاه‌مدت بازار بین‌بانکی سازگار است.نرخ سود موزون بازار بین‌بانکی ریالی در 9 ماهه ابتدایی سال 96 معادل 18.9 درصد است که با تداوم سیاست‌های تسهیل اعتباری، این نرخ به 18.1 درصد در آذرسال جاری کاهش یافته است.

تحلیل نرخ سود موزون ماهانه بازار بین‌بانکی ریالی در مقاطع ماهانه بیانگر آن است که روند افزایشی نرخ سود موزون که به‌خصوص از ماه‌های پایانی سال گذشته آغاز شده بود از مردادماه معکوس شده و با روند نزولی این نرخ به 18.1 درصد در آذرسال جاری رسیده مضاف ‌بر اینکه کمترین پراکندگی نرخ‌های سود در 9 ماهه نخست سال 96 مربوط به چهار ماه منتهی به آذر است.

در مجموع، تعمیق تدریجی و گسترش ابعاد بازار بین‌بانکی ریالی در کنار حضور موثر بانک مرکزی و مدیریت فعالانه نرخ سود بازار (به‌خصوص در سال‌های اخیر)، اهمیت نقش بازار بین‌بانکی ریالی در تامین مالی کوتاه‌مدت بانک‌ها را دوچندان کرده است.

امید است با هدایت کامل انجام مبادلات بازار به سامانه مبادله‌گری بازار بین‌بانکی ریالی، (بانک مرکزی با هدف پایش لحظه‌ای مبادلات بازار بین‌بانکی ریالی و حذف شوک‌های نقدینگی تاثیرگذار بر نرخ سود بازار و همچنین سهولت انجام مبادلات بازار بین بانکی ریالی، سامانه مبادله‌گری بازار بین‌بانکی ریالی را در سال 95 طراحی و راه‌اندازی کرده) و همچنین ارتقای خدمات این سامانه نظیر اتصال آن به سامانه ساتنا، شاهد گسترش نقش بازار بین‌بانکی ریالی در تسهیل تامین مالی کوتاه‌مدت شبکه بانکی باشیم.

انتهای پیام