پیامدهای خروج آمریکا از برجام بر تحریم ایران، قیمت نفت و امنیت ملی

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، حلیمه کرافت رئیس بخش استراتژی کالای بانک سرمایه گذاری آر بی سی کپیتال مارکتس آمریکا به شبکه سی ان بی سی اعلام کرد: کاهش صادرات نفت ایران به این معنی است که اگر اوپک نخواهد بجز کاهش 1.2 میلیون بشکه در روزی که پیشتر در چارچوب توافق کاهش تولید نفت از تولید این سازمان کم شد، باز هم از تولید آن کم شود، باید تولیدکننده اصلی آن یعنی عربستان دست به کار جبران کاهش صادرات نفت ایران شود.

وی ادامه داد: بسیار جالب است، شرایطی بوجود آمده که در آن امکان درخواست از اوپک برای افزایش تولید پیش بینی نشده زیرا اگر در عرضه نفت بیشتر به بازار محدودیت زیرساختی وجود داشته باشد و نفت ایران نیز به دلیل تحریم ها از بازار خارج شود، با توجه به افت شدید تولید نفت ونزوئلا که به ایجاد تعادل در بازارهای نفت کمک کرده، ممکن است تولید نفت اوپک در مقایسه با سال گذشته، روزانه یک میلیون بشکه کاهش یابد.بنابراین، برای جلوگیری از افزایش قیمت های نفت به 100 دلار در هر بشکه، باید به سمت عربستان برگشت و از این کشور بپرسید آیا برای جبران کاهش صادرات نفت ایران، اوپک نفت بیشتری وارد بازار خواهد کرد؟

قیمت های نفت از هفته گذشته که دونالد ترامپ تصمیم گرفت آمریکا را از برجام خارج کند و تحریم های این کشور علیه ایران را برگرداند در حال صعود است.نفت برنت دریای شمال اکنون در معاملات آتی به قیمت 78 دلار و 71 سنت در هر بشکه و نفت غرب تگزاس به بهای 71 دلار و 36 سنت در هر بشکه معامله می شود.

قیمت های نفت اکنون به سطوحی رسیده اند که از نوامبر سال 2014 (آبان-آذر 1393) تاکنون سابقه نداشته است. این صعود قیمت به لطف کاهش عرضه نفت در نتیجه کاهش تولید نفت اوپک و غیراوپک به دست آمده و البته نگرانی بازارها از کاهش صادرات نفت ایران نیز نقش موثری در افزایش قیمت های نفت داشته است.بازارها پیش بینی می کنند، تحمیل دوباره تحریم های اولیه و خطر بازگشت تحریم های ثانویه، موجب کاهش تولید نفت ایران شود که اکنون معادل 3.8 میلیون بشکه در روز است.

تحریم های جدید آمریکا علیه ایران تاثیر چندانی نخواهند داشت

الیزابت روزنبرگ از اعضای ارشد و مدیر برنامه انرژی اقتصاد و امنیت در مرکز امنیتی نیو امریکا در گزارشی به نشریه فارن پالیسی با عنوان خروج از برجام پیامدهای ناخواسته ای خواهد داشت،اعلام کرد: اقدام تازه ترامپ برای بازگرداندن تحریم های ایالات متحده ممکن است در نهایت منجر به ضعیف شدن اهرم های آمریکا برای فشار علیه ایران شود.

به عبارتی تصمیم ترامپ مبنی بر خروج ایالات متحده از توافق هسته ای با ایران و بازگرداندن همه تحریم ها، فشارهای اقتصادی لازم علیه ایران و تغییر سیاست های تهران مطابق خواسته واشنگتن را به دنبال نخواهد داشت. این حرکت همچنین برای ایالات متحده پیامدهای ناخواسته اقتصادی در پی دارد. در واقع سیاست جدید ایالات متحده شامل بازگرداندن سریع تمام تحریم های ایران است که در سال 2016 تحت این معاهده برداشته شده بود. از جمله این تحریم ها، تحریم بانک مرکزی ایران و صادرات نفت است که هدف آن نشانه گرفتن موتور اقتصادی این کشور است.

مقامات کاخ سفید همچنین اعلام کرده اند در صورتی که کشورهای دیگر همچنان به تجارت با ایران ادامه دهند، با مجازات های واشنگتن روبرو خواهند شد. در واقع کاخ سفید گمان می کند با تحت فشار قرار دادن تهران می توانند آن را وادار به تسلیم کنند و یا حتی باعث فروپاشی رژیم شوند. اما این طرح بسیار بعید است به ویژه اگر شرکت های خارجی نسبت به کارآمدی تحریم های ایالات متحده دچار تردید شده باشند. در واقع بر خلاف سال های 91 تا 94 کشورهای خارجی دیگر هیچ علاقه ای برای افزایش فشارهای اقتصاد بر ایران و انزوای دیپلماتیک آن ندارند.

از سویی حتی اگر برخی کشورها بخواهند خواسته آمریکا را تمکین کنند در مورد چگونگی آن دچار سردرگمی خواهند شد. چراکه توضیح قوانین به بانک های خارجی، اتاق های بازرگانی، اداره های تنظیم کننده مالی و تجاری کشورهای خارجی نیازمند این است که آمریکا یک ارتش را برای این کار بگمارد. از طرفی دولت ترامپ وزارت امور خارجه را از این کار کنار گذاشته و سال پیش اداره اجرای تحریم ها را نیز ملغی اعلام کرد. ناگفته نماند بسیاری از اعضای کلیدی ارشد وزارت خزانه داری که مسئول طراحی و اجرای تحریم ها هستند، استعفا داده اند.

هرچند در این میان برخی کشورها از ترس مجازات های آمریکا ممکن است سطح معاملات تجاری را با ایران کاهش دهند اما کشورهایی همچون هند و چین هرگز به خواسته آمریکا در قبال کاهش خرید نفت ایران پاسخ مثبت نخواهند داد و حتی ممکن است با استفاده از فرصت ایجاد شده مقدار تعاملات را افزایش دهند.

در خصوص معاملات بانکی نیز باید گفت برخی بانک های خارجی به دلیل بیم مجازات و تحریم های آمریکایی روابط با تهران را به حالت تعلیق در خواهند آورد اما بانک های دیگر از جمله بانک های چینی حتی با وجود امکان تحریم از سوی آمریکا معاملات بانکی با ایران را معلق نخواهند کرد، همانگونه که در گذشته نیز این کار را انجام داده اند.

راه دیگر فرار از تحریم های آمریکا اقدام به معامله با ایران به شیوه تهاتر است، همانگونه که روسیه و چین پیشتاز این امر شده اند احتمالا کشورهای دیگر نیز این رویکرد را در پیش خواهند گرفت.در این میان رهبران کشورهای اروپایی نیز به دنبال راه حلی برای محافظت از شرکت ها در مقابل تحریم های آمریکا هستند. این کشورها تلاش می کنند با احیا قانون راه را برای تحریم های آمریکایی ببندند.

از سوی دیگر، تحریم های آمریکا پیامدهای ناخواسته ای از جمله هزینه زندگی بالاتر و ناامنی بیشتر برای شهروندان آمریکایی در پی خواهد داشت. چراکه نخست این تحریم ها سبب افزایش بهای نفت خواهد شد و افزایش بهای نفت به معنای افزایش قیمت بنزین و گازوئیل و در نهایت افزایش نرخ بسیاری از کالاهای ضروری می شود.این تحریم ها همچنین باعث به میدان آمدن روسیه و عربستان برای پرکردن خلا ناشی از کاهش صادرات نفت ایران می شود.

از پیامدهای ناخواسته تحریم ها علیه ایران همچنین می توان به افزایش تنش در روابط ایالات متحده و چین اشاره کرد. چین بزرگترین مصرف کننده نفت خام ایران است و به طور قطع یکی از قدرت های بزرگ اقتصادی خواهد بود که واردات نفت ایران را کاهش نخواهد داد. این ظرفیت چین برای رعایت نکردن تحریم ها، قدرت جدیدی در برابر ایالات متحده ایجاد می کند که می تواند کارآیی تحریم های آمریکا را به چالش بکشد.

با این وجود مهمترین پیامد اقتصادی ناخواسته تحریم های جدید این است که این اقدامات در نهایت می تواند قدرت تحریم ها را به عنوان اهرم دولت ایالات متحده تضعیف کند و در نهایت کشورهای دیگر را متقاعد کند که تاثیرپذیری تحریم ها چندان نخواهد بود و این امر به نوبه خود، قدرت آمریکا را نه تنها در رویارویی با ایران بلکه علیه تمام تهدیدهای امنیتی کاهش می دهد.

این امر همچنین تلاش دولت ترامپ را که با تحریم های مالی سعی در اعمال فشار حداکثری علیه کره شمالی و ونزوئلا و حتی روسیه دارد را نابود می کند و حتی اقدامات روسای جمهوری آینده آمریکا را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. به گونه ای که این میراث ناخواسته دولت ترامپ از شکست در برابر ایران ممکن است یکی از سهمگین ترین و مخرب ترین اقدامات در راستای امنیت ملی ایالات متحده باشد.

انتهای پیام