طبق آمار بانک مرکزی، بانک های بورسی و فرابورسی با سهم ۱.۸ هزار هزار میلیارد تومانی در صدر اعطای وام به اشخاص مرتبط و زیرمجموعه های "خودمانی" هستند!
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس به نقل از روزنامه خراسان، داده های بانک مرکزی نشان می دهد بانک های خصوصی سهم قابل توجهی از تسهیلات پرداختی به اشخاص مرتبط و شرکت های زیرمجموعه را به خود اختصاص داده اند. موضوعی که بیشتر ناظر به ناکارایی از منظر کل اقتصاد بوده و ریشه در دایره عمل محدود بانک مرکزی در کنترل بانک ها دارد.
بر اساس این گزارش، طبق اظهارات مسئولان دولت، قانون جدید بانک مرکزی قرار است از ماه آینده اجرایی شود و این قانون استقلال و قدرت مطلوبی به این بانک برای اعمال نظارت بر بانک ها می دهد و امید می رود مهر پایانی بر روندهای غلط زده شود.
بررسی اشخاص مرتبط با بانک ها و قوانین بانک مرکزی
اشخاص مرتبط با بانک ها، حقیقی و حقوقی هستند که به واسطه مالکیت، مدیریت و یا نظارت، امکان اعمال کنترل و نفوذ مستقیم و یا غیر مستقیم بر تصمیم گیری های اعتباری و سرمایه گذاری موسسه اعتباری را دارند. به عنوان مثال، مدیران موسسات اعتباری، حسابرسان مستقل و بازرسان قانونی این موسسات، اشخاص حقیقی و اعضای خانواده آنها که بطور فردی یا جمعی، مالک حداقل 5 درصد سهام موسسه اعتباری باشند، و... از این جمله هستند.
بانک مرکزی در آیین نامه ابلاغی برای تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط حد قرار داده و مجموع خالص تسهیلات و تعهدات به هر شخص مرتبط نباید از سه درصد سرمایه پایه موسسه اعتباری تجاوز کند. دوم اینکه مجموع خالص تسهیلات و تعهدات به کل اشخاص مرتبط نباید از 40 درصد سرمایه پایه موسسه اعتباری بیشتر شود.
بانک های خصوصی در خدمت اشخاص و شرکت های مرتبط
اگر حدودی که بانک مرکزی برای تسهیلات دهی به اشخاص مرتبط تعیین کرده در نظر گرفته نشود در پایان اسفند 1402، بانک های خصوصی سهم بالایی در این زمینه را به خود اختصاص دادند. بانک آینده با 139 هزار میلیارد تومان، بیشترین میزان تسهیلات دهی به اشخاص مرتبط خود را داشت و جالب اینکه بیش از 63 درصد تسهیلات اشخاص مرتبط این بانک در زمره تسهیلات غیرجاری قرار داشتند. یعنی دو ماه یا بیشتر از سررسید قرارداد تسهیلات گذشته است.
بانک های شهر، ایران زمین، ملل و پاسارگاد در رده های بعدی از نظر میزان تسهیلات دهی به اشخاص مرتبط قرار گرفته اند. نهایتاً در فهرست فوق، نخستین بانک دولتی از نظر بیشترین میزان تسهیلات به اشخاص مرتبط، بانک ملی است که در رده سیزدهم قرار دارد.
از سوی دیگر، آمارهای بانک مرکزی توجه ویژه بانک های خصوصی به شرکت های زیرمجموعه را نشان می دهد. به طوری که این بانک ها اگر چه از نظر تعداد مورد بررسی، کمتر از سه برابر تعداد بانک های دولتی هستند اما بیش از 16 برابر آنها به شرکت های زیرمجموعه تسهیلات پرداخت کرده اند.
کار ویژه عجیب بانک های خصوصی!
محمد حسین حسین زاده بحرینی اقتصاددان و رئیس کمیته پولی و بانکی کمیسیون اقتصادی مجلس در این خصوص گفت: سال 80 اولین بانک خصوصی بعد از انقلاب متولد شد اما کار ویژه این بانک، تامین مالی بخش خصوصی نبود بلکه تامین مالی شرکت های دور و بر خود بود. غیر از چند سال اخیر بانک های خصوصی در صدر شرکت های سودآور بودند. از سال 1358 تا 80، نقدینگی 90 برابر اما از سال 81 تا 1402، نقدینگی 243 برابر شده است. مهم ترین عامل انفجار نقدینگی در 22 سال اخیر، فعال شدن بانک های خصوصی بود که در نبود بانک مرکزی مقتدر، نابرابری های اقتصادی و اجتماعی را دامن زدند.
امید می رود با توجه به استقلال و قدرت عملی که قانون جدید برای بانک مرکزی ایجاد می کند، رویه خلق پول برخی بانک ها برای خودی ها که تبعات منفی از جمله انحراف نقدینگی، خلق پول بی رویه و در نتیجه ایجاد فشارهای تورمی از این ناحیه دارد از بین برود.
تلگرام اصلی بورس پرس : t.me/boursepressir
انتهای پیام