تبعات دخالت دولت در زیانده شدن شرکت ها و آشفتگی بازار تایر + ۳ چالش مهم صنعت

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، اسکندر ستوده مدیرعامل شرکت یزد تایر با انتشار مطلبی با عنوان "پشت صحنه آشفتگی بازار تایر" در دنیای اقتصاد اعلام کرد: صنعت تایر در ایران بسیار مهم و استراتژیک است که خوشبختانه با برخورداری از ۱۰ کارخانه تایرسازی، حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. با این حال در وضعیت کنونی سرپا نگه داشتن و ادامه فعالیت این شرکت های تولیدی کار بسیار مشکلی است. یکی از مهم‌ترین چالش‌های این صنعت، تامین مواد اولیه برای ادامه تولید است تا شرکت ها با خطر توقف مواجه نشوند.

برای تامین مواد اولیه ضروری است تولیدکنندگان نقدینگی کافی در اختیار داشته باشند. بنابراین در شرایط افزایش نرخ ارز و نیاز تولیدکنندگان به سرمایه هنگفت برای ادامه تولید و فعالیت، نقدینگی به عنوان مهم‌ترین چالش در این صنعت مطرح است. در این بین قیمت‌گذاری دستوری غیر منطقی، چالش دیگری را برای فعالان این صنعت ایجاد کرده است.

حتی اگر قیمت‌گذاری دستوری منطقی و طبق نرخ تورم محاسبه شود، مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند اما روش غیرمنطقی در ارتباط با قیمت‌گذاری در این صنعت اتخاذ شده است. تمام مواد اولیه مورد نیاز داخلی به قیمت روز و با نرخ گران خریداری می‌شود و دولت نیز افزایش دستمزد و حقوق را در ابتدای سال‌ جاری و گذشته مصوب کرد اما متاسفانه حق افزایش قیمت‌ها را نداد. حتی آن میزان افزایش قیمتی هم که دولت مجاز دانسته، منطقی نیست و در چنین شرایطی تولید تایر در شرکت های تولیدی زیان‌ده شده است.

اما نمی‌توان در طولانی‌مدت یک شرکت تولیدی زیان‌ده را مدیریت کرد و به یقین این شرکت ها به نقطه‌ای می‌رسند که نقدینگی آنها کاهش پیدا می‌کند و وقتی این نقدینگی کاهش پیدا کند، امکان تامین مواد اولیه را نخواهند داشت و این منجر به کاهش تولید می‌شود. بنابراین قیمت‌گذاری دستوری غیر منطقی به هیچ وجه قابل پذیرش نیست و شرکت های تولیدی باید از این امکان برخوردار باشند که بصورت رقابتی و متناسب با میزان عرضه و تقاضا و با نظارت نهادهای مربوطه قیمت‌گذاری کالاها و تولیدات را برعهده بگیرند.

خوشبختانه صنعت تایر در رابطه با تامین مواد اولیه از مزیت نسبی خاصی برخوردار است. تقریبا ۶۵‌ درصد از مواد اولیه موردنیاز این صنعت در داخل تامین می‌شود. این اقلام شامل انواع دوده‌ها، کائوچوهای مصنوعی، نخ‌های مورد استفاده در تایرسازی، استیل کورد، اسید استئاریک، زینک اوکساید و... از طریق شرکت‌های داخلی تامین می‌شوند. ۳۵‌ درصد مواد اولیه مورد نیاز این صنعت از خارج وارد می‌شود که مهم‌ترین آن کائوچوی طبیعی است و به ناچار همواره باید این نوع کائوچو را از کشورهایی مانند مالزی، ویتنام، تایلند و اندونزی وارد کرد.

همچنین بخشی از مواد اولیه شیمیایی نیز که در داخل تولید نمی‌شود از خارج وارد می‌شود. بنابراین در مجموع به دلیل اینکه ۶۵‌ درصد از مواد اولیه این صنعت از داخل تامین می‌شود این صنعت مزیت نسبی و ارزش افزوده ویژه‌ای دارد و از خام‌فروشی جلوگیری می‌کند. با توجه به اینکه تایر در داخل تولید می‌شود هر کیلوگرم تایر حداکثر یک دلار ارز بری دارد.

در حالی که اگر تایر را از خارج وارد کرد به ازای هر کیلوگرم باید ۴ تا ۵ دلار پرداخت کرد. بنابراین تولید تایر در داخل یک‌پنجم صرفه‌جویی ارزی به همراه دارد و از خروج ارز جلوگیری می‌کند. از طرفی این صنعت اشتغال‌زایی قابل‌ توجهی ایجاد کرده و موجب ورود فناوری و چرخیدن چرخ صنعت تایر نیز می‌شود. تمام ۶۵‌ درصد مواد اولیه‌ای که در داخل به تولید می‌رسد در این کارخانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

با این اوصاف برای رفع این مسائل و تسهیل فعالیت صنعتگران در صنعت لاستیک و تایر، دولت باید از صدور بخشنامه‌های مختلف و متعدد جلوگیری کرده در امور تولید دخالت نکند و صرفا بر عملکرد آنها نظارت داشته باشد. با این حال دولت در تمامی امور از جمله قیمت‌گذاری و توزیع دخالت می‌کند. این رویکرد بازار را آشفته می‌کند. بنابراین دولت باید بر تولید و توزیع نظارت داشته و اجازه دهد شرکت های تولیدی بتوانند با آسودگی خاطر به تولید و فعالیت ادامه دهند.

در کشورهای دنیا مرسوم شده هر شرکت تولیدی به ازای کالایی که تولید می‌کند برای زمانی که دوره مصرف کالا تمام می‌شود و آسیب‌هایی را برای محیط‌ زیست به همراه دارد، برنامه‌ریزی و چاره اندیشی کند. در صنعت تایر هم این موضوع وجود دارد. در دنیا راه‌های مختلفی برای این مسئولیت اجتماعی فراهم شده است. یکی از راهکارها این است که تایرهای مصرف شده را که از قابلیت روکش کردن برخوردار هستند، روکش کرده و مجددا به بازار عرضه می‌کنند.

در مرحله آخر اگر تایر دیگر قابلیت استفاده و مصرف نداشته باشد، بازیابی می‌شود که این فرآیند در کارخانه ایساتیس فرآور لاستیک که در مجاورت شرکت یزد تایر راه‌اندازی شده، صورت می‌گیرد. در این روش، تایرهای ضایعاتی را با ساز و کارها و روش‌های مختلفی جمع‌آوری و در این کارخانه پودر لاستیک در اندازه‌های متنوع تولید و به بازار ارائه می‌شود. 

همچنین در این کارخانه کائوچوی بازیابی شده، تولید می‌شود که هم در داخل به مصرف می‌رسد و هم بخشی از آن به خارج می‌رود. بنابراین باید تعداد شرکت های بازیابی تایر افزایش پیدا کند تا جامعه را از آلودگی زیست محیطی ایجاد شده به وسیله تایرهای مصرف شده مصون نگه داشت و محیط‌ زیست را حفظ کرد.

تلگرام اصلی بورس پرس :http://t.me/boursepressir

انتهای پیام