به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، تحلیل فعالان بازار از تصمیم دولت مبنی بر برگشت نرخ خوراک پتروشیمی ها و صنایع بورسی ادامه دارد و امیر رضا اعلاباف با انتشار مطلبی با عنوان "نرخ گاز خوراک چقدر می‌شود؟" در دنیای اقتصاد اعلام کرد: با تجدیدنظر دولت در خصوص نرخ خوراک گازی پتروشیمی ها و سوخت صنایع ، وزیر اقتصاد اطلاعات تکمیلی در رابطه با فرمول تعیین‌شده و جزئیات آن منتشر کرد. در نگاه اول به این مصوبه جدید برخی سؤالات در ذهن سرمایه‌گذاران از جمله کف نرخ ۵ هزار تومانی در هر متر‌مربع ایجاد می‌شود.
به نظر میرسد با توجه متن ابلاغیه وزیر نفت سابق در خصوص فرمول تعیین‌شده در سال ۹۴ این فرمول دارای دو بخش است که بخش اول شامل میانگین موزون (هم‌وزن) چهار هاب بین‌المللی شامل هنری هاب و آلبرتا هاب آمریکا (تولیدکننده)، هاب TTF هلند و هاب NBP انگلستان است. این بخش همان عبارت نرخ گاز تعیین‌شده در بازار است که برای آن (میانگین ۴ هاب) کف نرخ ۵ هزار تومانی تعیین شده که وزن ۵۰ درصدی در فرمول دارد و سقف آن معادل با نرخ گاز صادراتی ایران تعیین شده است. (میانگین نرخ صادراتی گاز ایران در بازه ۱۴ تا ۱۶ سنت است.)
نکته مهم و برداشت اشتباه عمده فعالان بازار اینجا است که با در نظر داشتن فرمول مصوب سال ۹۴ و جمله اشاره شده در مصوبه جدید، خروجی نهایی فرمول می‌تواند به کمتر از ۵ هزار تومان در هر متر‌مربع نیز برسد. این کف قیمتی تعیین‌شده صرفا برای بخش اول فرمول است و نه خروجی نهایی یعنی نرخ خوراک تحویلی به پتروشیمی ها.
لذا با در نظر گرفتن شرایط افزایشی نرخ گاز در سطح جهان و هاب‌های بین المللی و کف و سقف تعیین شده و نرخ‌های موجود داخلی می‌توان این‌گونه برداشت کرد که با در نظر گرفتن نرخ ارز ۵. ۲۸ هزار تومانی نرخ خوراک گازی پتروشیمی ها طی سال آینده در بازه ۴ تا ۶ هزار تومان قرار بگیرد (۱۴ الی ۲۱سنت) و در صورت حذف ارز ۵. ۲۸ هزار تومانی و جایگزینی آن با نرخ بازار مبادله ارز این عدد می‌تواند در بازه ۵ تا ۸ هزار تومان و شاید مقداری بالاتر تحت سناریوی بدبینانه قرار بگیرد.
با این وجود محدود بودن بخش اول فرمول به میانگین ماهانه نرخ گاز صادراتی ایران به عنوان سقف قیمتی می‌تواند منجر به کاهش نرخ دلاری گاز تحویلی در صورت افزایش نرخ ارز شود که با افزایش نرخ پایه بورس کالا برای محصولات جبران شده و در‌نهایت به نفع این شرکت ها تمام می‌شود.
بطور کلی ارزیابی از فرمول جدید تعیین شده مثبت بوده و به نظر میرسد طبق این فرمول در صورت محاسبه با ارز ۵. ۲۸ تومان، نرخ خوراک معادل با ۴۲۰۰ تومان شود که کاهش محسوسی از سطح ثابت ۷ هزار تومان تعیین شده بوده و کاملا به نفع شرکت‌ها تمام می‌شود.
به نظر میرسد تنها حالتی که این فرمول می‌تواند به ضرر بازار تمام شود در صورتی است که نرخ مبنای محاسبه فرمول معادل با نرخ دلار مبادله شود اما نرخ فروش محصولات در بورس کالا با نرخ ۲۸.۵ هزار تومان حساب شود. در این صورت می‌تواند منجر به کاهش سودآوری شرکت‌ها شود به شرطی که رقابت روی قیمت پایه نیز توسط بازارساز محدود شود و اجازه فاصله گرفتن قیمت‌ها از قیمت پایه داده نشود که چندان محتمل به نظر نمی‌رسد و نرخ ارز محاسبه گاز خوراک دریافتی با نرخ ارز محصولات یکسان است.
در رابطه با نرخ سوخت صنایع نیز برخی افزایش‌ها در ضریب محاسبه مشاهده می شود. بطور مثال نرخ سوخت پترو پالایشی‌ها از ۵۰ به ۶۰ درصد و نرخ سوخت فلزات از ۴۰ به ۴۵ درصد نرخ خوراک افزایش یا نرخ سوخت صنعت سیمان از ۲۰ به ۱۵ درصد کاهش پیدا کرده است که به‌نظر مغایر با قانون بودجه است. با این وجود در صورت پایین بودن نرخ خروجی از فرمول جدید همچنان می‌تواند مناسب باشد.
نرخ گاز سوخت سایر صنایع نیز بدون تغییر با ضریب ۱۰ درصد لحاظ شده است. در خصوص این شرکت‌ها نیز با توجه به سهم پایین هزینه انرژی از هزینه سربار اثر چندان پراهمیتی پیش‌بینی نمی‌شود.
در رابطه با چشم‌انداز کوتاه‌مدت نرخ جهانی گاز نیز طبق پیش‌بینی‌های اداره اطلاعات انرژی آمریکا، بطور کلی میزان سطح تولید این کشور برای سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ تقریبا ثابت خواهد بود و برای سال ۲۰۲۳ در هنری هاب نرخ حدود ۹ سنت و برای سال ۲۰۲۴ بطور متوسط ۱۱سنت پیش‌بینی می‌شود.
نرخ فعلی نیز در این هاب تولیدکننده معادل با ۹. ۸ سنت در هر متر‌مربع است. همچنین پیش‌بینی وبسایت تریدینگ اکونومیکس نیز برای دوره ۱۲ ماهه آینده در حدود ۵. ۱۱ سنت است و تا پایان فصل جاری ۷. ۲ دلار در هر میلیون واحد حرارتی معادل با ۶. ۹ سنت برآورد می‌شود.
تلگرام اصلی بورس پرس : t.me/boursepressir
انتهای پیام