نخست وزیر لبنان پس از ورود به این کشور اعلام کرد: استعفا را تقدیم رئیسجمهور کردم اما وی از من درخواست کرد به منظور گفتوگو درباره دلایل و زمینه سیاسی این تصمیم را به تعویق بیندازم .
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس به نقل از روزنامه شرق،١٧ روز بعد از استعفای بحثبرانگیز سعد الحریری نخستوزیر لبنان از تریبون تلویزیون العربیه در خاک عربستان، سهشنبهشب و در آستانه روز استقلال لبنان وی در نهایت به کشور بازگشت. سؤالهای بسیاری همچنان بیجواب مانده و لبنان حالا یکی از پیچیدهترین شرایط سیاسی سالهای اخیر را پشت سر میگذارد.
حریری که بهمحض ورود به لبنان راهی مقبره پدر شد که در سال ٢٠٠٥ در انفجاری کشته شد، ساعاتی بعد پس از دیدار با میشل عون رئیسجمهوری لبنان و نبیه بری رئیس پارلمان این کشور اعلام کرد: استعفا را تقدیم رئیسجمهور کردم اما وی از من درخواست کرد به منظور گفتوگو درباره دلایل و زمینه سیاسی این تصمیم، آن را به تعویق بیندازم و من نیز موافقت کردم.
حریری که پیش از این تأکید کرده بود از استعفا عقب نمینشیند در اولین توییت پس از بهتعویقانداختن استعفا اعلام کرد: لبنان امانت گرانبهایی است که ملت لبنان آن را نزد تمامی احزاب، جریانها و رهبران به ودیعه گذاشتهاند. پس جایز نیست درخصوص این امانت کوتاهی کرد. خداوند لبنان و مردم خوب آن را حفظ کند.
پس از اعلام خبر بهتعویقافتادن استعفای حریری، هزاران نفر از هواداران با دردستداشتن پرچمهای آبیرنگ حزب المستقبل در اطراف خانه وی در مرکز بیروت گرد هم آمدند. برخی از طرفداران میگفتند صرف حضور وی در لبنان برای این کشور ثبات به همراه میآورد.حریری در جمع هواداران گفت: من با شما میمانم تا با یکدیگر خط دفاع از لبنان، ثبات و عربیت آن باشیم.
در روزهای اخیر حریری از عربستان سعودی به فرانسه سفر و با امانوئل مکرون رئیسجمهوری این کشور دیدار کرد و سپس سهشنبهشب به قاهره رفت و با عبدالفتاح السیسی رئیسجمهوری مصر درباره تحولات لبنان گفتوگو کرد و سپس به قبرس رفت و از آنجا راهی لبنان شد.
این در حالی است که همزمان اجلاس فوقالعاده اتحادیه عرب برای اعلام همبستگی با عربستان سعودی و اعتراض به نفوذ ایران در خاورمیانه و برای خلع سلاح حزبالله لبنان برگزار شد، اجلاسی که رئیسجمهوری لبنان روز گذشته و در سخنرانی به مناسبت فرارسیدن روز استقلال لبنان به آن چنین واکنشی نشان داد: پیام من به برادران عرب این است،برخورد با مسائل لبنان مستلزم بهکارگیری عقلانیت و خردورزی است و هر راهکار جایگزینی لبنان را به سمت آتش میکشاند.
عون از بازگشت حریری به لبنان گفت: مردم لبنان با وحدت، سختیهای زیادی را پشت سر گذاشتهاند و باید آن را حفظ کنند. بر دورماندن لبنان از تنشها و درگیریهای خارجی تأکید میکنم زیرا ما برای استقلال کشور بهای بسیاری پرداختیم.
استعفای غیرمنتظره حریری در روز چهارم نوامبر نهتنها لبنان بلکه کل منطقه را در شوک فرو برد و گمانهها درباره تحتفشار قرارگرفتن از سوی عربستان برای این استعفا بالا گرفت، بهویژه از آن جهت که حریری بدون هیچ سابقه جدی در انتقاد از حزبالله لبنان، دلیل استعفای را دخالت ایران در این کشور عنوان کرده بود و حزبالله لبنان را به عنوان یک نیروی نظامی جدای از ارتش لبنان و تحت حمایت حکومت ایران مورد انتقاد شدید قرار داده بود. به نظر میرسید آنچه وی در نطق استعفا بر آن تأکید کرد، بازگوکننده مواضع ماههای گذشته مقامات عربستانی بود و نه دیدگاه حریری در دوران نخستوزیری.
حالا بهتعویقافتادن استعفای حریری دستکم فرصت تنفسی کوتاه برای کشوری است که در سالهای اخیر مشغول مبارزه برای دفع ترکشهای جنگ داخلی کشور همسایه سوریه بوده و پیشتر طعم اختلافات فرقهای را به تلخی چشیده است. مقامات لبنانی پیشتر اعلام کرده بودند استعفای حریری را فقط از داخل خاک لبنان میپذیرند و حزبالله نیز موضعی مشابه داشت.
در واقع رویکرد حزبالله به این بحران سیاسی در سخنرانی دهم نوامبر حسن نصرالله دبیرکل این گروه خلاصه شد. سخنرانی نصرالله بر چندین نکته متمرکز بود که مهمترین آن تحتفشار قرارگرفتن حریری از سوی عربستان سعودی و همچنین هشدار درباره حمله اسرائیل و تلاش عربستان سعودی برای ایجاد شکاف در میان مردم لبنان بود.
در این میان یکی از تحلیلگران منطقه که به محافل سعودی هم نزدیک است به شرط ناشناسماندن در گفتوگو با المانیتور، استعفای حریری را حرکت اشتباه ریاض خوانده و گفت: حزبالله لبنان با موضعگیری در دفاع از حاکمیت لبنان مشروعیت بیشتری از این اتفاق کسب کرد. شهرت حزبالله بههیچوجه تحت تأثیر این رویداد قرار نگرفت.
سعد حریری در میان جوانان لبنانی طرفداران زیادی دارد و روز یازدهم نوامبر هم هزاران لبنانی در ماراتن سالانه این کشور حضور داشتند و با دردستداشتن نوشته هایی خواستار بازگشت حریری شدند. نصرالله هم با درک این محبوبیت درست مثل بقیه مقامات سیاسی و مردم عادی لبنان در سخنرانی خواستار بازگشت سعد حریری به لبنان شد.
حسام مطر کارشناس روابط بینالملل و امور حزبالله هم بر این باور است که حزبالله میخواهد مصالحهای را که در پی انتخاب میشل عون در انتخابات سال ٢٠١٦ حاصل و به تشکیل کابینهای با ٣٠ عضو منجر شد، حفظ کند،این دولت، روند سیاسی را با تصویب بودجه احیا کرد و با ایجاد ثبات نسبی در کشور احساسی مثبت برقرار کرد. حزبالله همین را میخواهد.
بهگفته برخی از کارشناسان لبنان اکنون با تهدیدات بسیاری روبهروست و خلأ سیاسی این روزهای این کشور میتواند با رویدادهای ناخوشایندی پر شود. این دسته از ناظران میگویند اسرائیل از سال ٢٠٠٦ خود را آماده جنگ با حزبالله میکند و از سال ٢٠١١ به این سو نفوذ ایران در سوریه و عراق افزایش یافته و حالا با شکست نسبی داعش در منطقه به نظر میرسد آمریکا با همراهی برخی کشورهای حاشیه خلیجفارس مصمم است نفوذ ایران را محدود کند و بهراهانداختن جنگی در لبنان میتواند آنها را یک قدم به این هدف نزدیکتر کند.
لبنان در دهههای ١٩٧٠ و ١٩٨٠ درگیر جنگ داخلی بین گروههای مختلف قومی، مذهبی و سیاسی بود که تلفات و خسارات سنگینی به این کشور وارد کرد. جنگ داخلی براساس توافقنامه طائف به میانجیگری عربستان سعودی خاتمه یافت. طبق این توافقنامه قرار شد تمامی گروههای مسلح لبنان خلع سلاح شوند و حفظ امنیت داخلی و خارجی این کشور به ارتش و نیروهای دولتی واگذار شود اما به دلیل اشغال بخشی از جنوب لبنان، به حزبالله اجازه داده شد تا زمان تخلیه خاک لبنان، به منظور مقابله با پیشروی احتمالی اسرائیل یک تشکل نظامی باقی بماند. ارتش اسرائیل در سال ٢٠٠٠ جنوب لبنان را ترک کرد.
انتهای پیام