چند دلیل که شاید آمار تولیدات مونتاژی ایران خودرو و سایپا را بیشتر کند!

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، دنیای اقتصاد اعلام کرد: پازل مدیریت خصوصی در خودروسازی در شرایطی به سمت تکمیل شدن می‌ رود که تغییر رویکرد در صنعت خودرو محتمل است. با واگذاری مدیریت ایران‌ خودرو، نصف پازل مدیریت خصوصی در بخش خودروسازی نیمه‌ دولتی چیده شد و با تعمیم این ماجرا به سایپا این پازل دیر یا زود تکمیل می‌شود. بدون تردید انتقال مدیریت از دولت به بخش خصوصی در خودروسازی، نوع اداره این صنعت را در بخش‌‌‌ های مختلف از تولید و قیمت تا فروش و خدمات پس از فروش تغییر خواهد داد.

بر اساس این گزارش یکی از تغییرات اساسی محتمل با توجه به شرایط فعلی، سختی تولید و فضای کسب‌ و‌ کار نامساعد و نامناسب در بخش تولید است. جدا از تغییر در ساز و کار داخلی تولید، مسئله اصلی اینکه خودروسازان بزرگ ممکن است به‌ تدریج از تولید به سمت واردات حرکت کنند. ایران‌ خودرو و سایپا سال‌ ها نماد داخلی‌ سازی و خودکفایی بودند. در حالی که شرکت‌ های خصوصی بیشتر در حوزه مونتاژ فعالیت داشتند.

به هر حال تولید از قداست خاصی برخوردار است و گاهی مونتاژ و مونتاژکاران مذموم شمرده می‌ شوند اما مرور وضع این دو بخش طی این سال‌ ها نشان از ضعف یکی و قوت دیگری دارد. تولید در ایران‌ خودرو و سایپا این روزها به دلایل مختلف دشوار شده و انگیزه تولیدکنندگان کاهش یافته اما از آنجایی که مونتاژ کسب‌ و‌ کاری پر سودی است حتی تولیدکنندگان را وسوسه می‌ کند.

دلایل احتمال افزایش آمار خودروهای مونتاژی

به گفته برخی کارشناسان و فعالان، سخت شدن تولید در کنار جذابیت و دردسر کمتر مونتاژ، ممکن است مدیریت خصوصی خودروسازان را به سمت توسعه مونتاژ ببرد. احتمالا اصلی‌ ترین دلیل حرکت احتمالی آنها سخت شدن تولید و فضای نامساعد و نامناسب کسب‌ و‌ کار است. به اذعان تولیدکنندگان، تولید به دلایل مختلف که قیمت‌ گذاری دستوری تنها یک نمونه آن است، سخت شد. حتی شاید به نوعی دیگر به صرفه اقتصادی نباشد.

قیمت‌ گذاری دستوری که معمولاً بهای کارخانه‌ ای خودرو را کمتر از هزینه واقعی تولید تعیین می‌ کند، یکی از عوامل اصلی دشواری تولید است. اگر سیاستگذار به این روند ادامه دهد، مدیریت خصوصی خودروسازان ناگزیر به سمت مونتاژ می‌ رود. زیرا بخش خصوصی ذاتاً به دنبال سود است. در نتیجه شرکت خودروساز تحت این مدیریت، رویکرد را به شکلی تغییر می‌ دهد که نه‌ تنها از زیان خارج شود بلکه به سوددهی نیز برسد.

به نظر می‌ رسد حرکت خودروسازان به سمت مونتاژ، دلیلی برای بی‌ اعتمادی حاکمیت و سلب مدیریت از بخش خصوصی نخواهد بود. زیرا در واگذاری خودروسازان بزرگ، دو مسئله اشتغال و عدم تغییر کاربری برای حاکمیت اهمیت ویژه‌ای دارد. در حالی که مونتاژکاری با هیچ‌ یک از این حساسیت‌ها در تعارض نیست.

از یک سو، مونتاژ به معنای تغییر کاربری ایران‌ خودرو و سایپا نخواهد بود و از سوی دیگر، اشتغال را از بین نمی‌ برد. به‌ ویژه اینکه بخش خصوصی برای جلب اعتماد حاکمیت، نسبت به حفظ اشتغال حساس خواهد بود. بنابراین مونتاژکاری احتمالی این دو خودروساز لزوماً موجب سلب اعتماد حاکمیت از بخش خصوصی نخواهد شد.

یکی از عواملی که ممکن است خودروسازان را تحت مدیریت بخش خصوصی به سمت مونتاژ سوق دهد، برنامه های قدیمی و نارضایتی مشتریان از کیفیت خودروهای داخلی است. قیمت‌ گذاری دستوری و فرسودگی ماشین‌ آلات در خودروسازی و قطعه‌سازی مانع توسعه سریع محصولات و ارائه برنامه های به‌ روز شده است.

طراحی برنامه جدید هزینه‌ بر است و برنامه های موجود نیز دیگر کارایی لازم را ندارند. در چنین شرایطی مونتاژ می‌ تواند راه‌ حلی برای این چالش باشد. زیرا با بهره‌ گیری از برنامه های مدرن، خودروهایی با کیفیت بالاتر و رضایت بیشتر مشتریان عرضه خواهد شد. مسئله‌ای که ایران‌ خودرو و سایپا هنوز موفق به حل آن نشدند.

سیاست گذار برای جلوگیری از جایگزینی مونتاژ با تولید در این دو شرکت باید فضای کسب‌ و کار را بهبود دهد و از سیاست‌ های دستوری به‌ ویژه در قیمت‌ گذاری دست بکشد. البته پیش‌ شرط‌ های دیگری نیز وجود دارد که یکی از مهم‌ ترین آنها برقراری ارتباط پایدار با خارج است.

در حال حاضر ایران در تحریمی سخت قرار دارد و خودروسازان به جز تعدادی از شرکت‌ های چینی، امکان همکاری و مشارکت با دیگر خودروسازان جهان را تقریبا ندارند. در چنین شرایطی انتقال تکنولوژی و فناوری روز جهان به خودروسازی انجام نمی‌شود. ضمن آنکه تحریم با اثرگذاری مستقیم بر درآمد ارزی کشور، ضربه محکمی به تولید می‌ زند. پس لغو تحریم نیز اتفاق بسیار مهم دیگری است که می‌ تواند خودروسازان را از مونتاژکاری بازدارد.

به نظر می‌رسد مونتاژ کاری وسیع در ایران‌ خودرو و سایپا می‌ تواند نفع همزمان آنها و بخشی از مشتریان را در پی داشته باشد. نفع آن برای خودروسازان خروج از زیان‌ و حتی رسیدن به سود است. علاوه بر این دردسر مونتاژکاری بسیار کمتر از تولید است. خودروسازان با کسب سود می‌ توانند در مسائلی مانند تحقیق و توسعه جدی‌ تر و اثر بخش‌تر عمل کنند و سطح کیفی محصولات و خدمات را افزایش دهند.

انتهای پیام