شورای رقابت بعد از حدود دو ماه به ۷ سئوال و ابهام سایپا در مورد تحویل خودرو و اعمال تغیییرات پیش بینی نشده، پاسخ داد.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، سایپا در حالی 11 بهمن سال قبل با ثبت نامه ایی در مرکز ملی رقابت، 7 سئوال و ابهام در خصوص نحوه اجرای مصوبه 473 شورای رقابت در مورد تحویل خودرو و اعمال تغیییرات پیش بینی نشده مطرح کرده بود که بعد از حدود دو ماه، شورای رقابت پاسخ داد.
7 سئوال و ابهام سایپا
1. نظر به ابلاغ مصوبه شورا مرتبط با مصوبه شماره 473 دایر بر عدم شمولیت تورم نسبت به آن بخش از پرداخت های مصرف کنندگانی که در طرح های پیش فروش مبادرت به پرداخت حداکثر 50 درصد مبلغ خودرو کرده اند، خواهشمند است اعلام شود مبنای محاسبه سهم مصرف کننده بر مبنای قیمت پایه محصول محاسبه می شود یا بر مبنای قیمت پایه به انضمام عوارض و ...؟ در صورت امکان یک نمونه از محاسبه مرتبط با اعمال مصوبه 473 برای یک خودرو از محصولات تولیدی شرکت ارائه شود.
2. در خصوص بازه زمانی لازم‌الاجرا بودن مصوبه 473 و همچنین اظهارنظر در خصوص قراردادهایی که شرایط حاکم بر زمان انعقاد قرارداد و زمان تحویل خودرو به مشتری متفاوت است (از حیث لزوم اعمال مصوبه 473). لذا مبنای عملکرد شرکت سایپا براساس شرایط زمان انعقاد قرارداد باشد یا زمان صدور دعوتنامه تکمیل وجه و تحویل خودرو؟
3. در صورت صدور دعوتنامه برای مصرف‌کننده و عدم تکمیل وجه خودرو توسط آنان در صورتی که در مرتبه بعدی ارسال دعوتنامه، قیمت خودرو افزایش یابد نحوه محاسبه و پرداخت ما به‌التفاوت قابل پرداخت از سوی مصرف‌کننده به چه نحو خواهد بود؟ به عبارت دیگر اگر در هر مرحله، مصرف کننده از پرداخت باقی مانده وجه محصول امتناع کند، نحوه تعامل چه ترتیب است؟
4. در صورتی که به جهت ملاحظات مربوط به زنجیره تولید و ایفای تعهدات حاصله در خصوص پذیرش های ایجاد شده، شرکت نسبت به ارسال دعوتنامه ای مبادرت کند که نوع، رنگ و ... آن با تعهدات قراردادی متفاوت باشد و این موضوع منجر به تغییر قیمت محصول شود در این حالت ترتیب محاسبه سهم تورمی مصرف کننده در دو حالت: الف- قیمت محصول پیشنهادی بالاتر از قیمت محصول تعهد شده در قرارداد باشد. ب- قیمت محصول پیشنهادی پایین تر از قیمت محصول تعهد شده در قرارداد باشد به چه نحو خواهد بود؟
5. نحوه محاسبه سهم تورمی مصرف کنندگان در خصوص آن دسته از تعهداتی که تحویل خودرو به مصرف کننده زودتر از موعد قراردای انجام می شودبه چه صورت انجام می پذیرد؟
6. با توجه به ابلاغ انجام شده در خصوص صفر بودن سود مشارکت در روش پیش فروش در دو مقطع زمانی سود مشارکت در نظر گرفته شده است. الف- سود مشارکت از زمان واریز وجه و ایجاد پذیرش تا صدور دعوتنامه تکمیل وجه. ب- سود مشارکتی ناشی از تاخیر در تحویل محصول. با توجه به مصوبه یاد شده، آیا در هر دو حالت فوق سود مشارکت صفر در نظر گرفته می شود؟
7. در صورتی که در زمان صدور دعوتنامه، محصول نهایی مجهز به آپشن جدید شود نحوه محاسبه قیمت آپشن با توجه با توجه به مصوبه 473 به چه نحوه خواهد بود؟
پاسخ های شورای رقابت
در خصوص ابهامات مطروحه شرکت سایپا، اعضای شورای رقابت با اکثریت آراء حاضرین به شرح ذیل تصمیم گرفتند:
-ابهام یک: محاسبه براساس مصوبه 473 قیمت پایه خودرو است یا قیمت پایه به اضافه هزینه های مصرف کننده مثل عوارض دولتی و ... است؟
با توجه به اینکه در مصوبه 473 عبارت قیمت کارخانه خودرو آمده لذا محاسبه براساس این مصوبه باید نسبت به قیمت کارخانه خودرو بدون در نظر گرفتن هزینه‌های مصرف کننده و عوارض دولتی انجام شود.
-ابهام دو در مورد نحوه اجرای مصوبه 473 در خصوص قراردادهایی که پس از تصویب این مصوبه منعقد شده است : مصوبه 473 شورای رقابت در مورد قراردادهای پیش فروش که پس از تصویب این مصوبه منعقد شده از 11 مرداد 1400 به بعد لازم الاجرا است.
-ابهام سه در خصوص امتناع مشتری از پرداخت وجه و صدور دعوت نامه مجدد : در صورتیکه قصور در تکمیل وجه از جانب مشتری باشد مصوبه 473 نیز باید براساس قیمت روز زمان صدور دعوتنامه مجدد محاسبه شود.
-ابهام چهار و هفت در خصوص تغییر خودرو اعم از مدل و آپشن و رنگ و .... : ملاک قیمت خودرو بدون تغییرات اضافی است مگر آنکه خودروساز با رعایت ماده 8 آیین نامه اجرایی قانون حمایت از مصرف کنندگان خودرو اقدام کرده باشد که در این صورت ملاک، قیمت کارخانه خودرو تحویلی است.
-ابهام پنج در خصوص نحوه اجرای مصوبه 473 در خصوص مصرف کنندگانی که تحویل خودرو به آنها زودتر از موعد قراردادی انجام می‌گیرد: مصوبه مذکور لازم الاجراست.
-ابهام شش در خصوص نحوه محاسبه سود مشارکت و خسارت تاخیر در تحویل خودرو: با توجه به اینکه این موضوع در آیین نامه اجرایی قانون حمایت از مصرف کنندگان خودرو مصوب 22 فروردین 95 هیئت وزیران تعیین تکلیف شده لذا مطابق با آن آیین نامه عمل شود.
موضوع دوم: بررسی شکایات واصله در حوزه خودرو
شورای رقابت در شش بخش نسبت به این شکایات و اعتراضات واصله در خصوص خودرو به شرح ذیل اتخاذ تصمیم کرد:
بخش اول) شکایات و اعتراضات در خصوص قیمت خودرو
الف: شورای رقابت براساس اختیار و تکلیف قانونی مندرج در بند 5 ماده 58 قانون اجرای سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی اقدام به تصویب دستورالعمل با توجه به روش‌های علمی و اقتصادی کرده است. دستورالعمل پیشین شورا جهت تعیین حداکثر قیمت خودرو ضوابطی را مشخص کرده بود که به صورت سقف قیمت (price cap) مشخص می‌شد.
براین اساس خودرو سازان تکلیف داشتند با توجه به این ضوابط، قیمت خودروهای خود را اعلام کنند و این قیمت از سقف قیمت خودرو که براساس دستورالعمل شورای رقابت به دست می‌آمد، نمی‌توانست فراتر رود و قیمت خودروهای فروخته شده براین اساس تعیین شده‌اند. در دستورالعمل مصوبه جلسه 11 بهمن 1401 شورای رقابت و اصلاحات بعدی آن ضابطه تعیین قیمت خودرو تغییر کرد و قیمت خودرو براساس بهای تمام شده مشخص می‌شود و شرکت‌های خودروساز نمی‌توانند قیمت خودرو را بیشتر از آنچه که براساس دستورالعمل شورای رقابت محاسبه شده است بالا ببرند.
لذا در خصوص شکایات مربوط به اعتراض به قیمت های محاسبه و مصوب شده بر اساس دستورالعمل تنظیم بازار خودروی سواری قابلیت رسیدگی در شورای رقابت را ندارند در صورتی که بر خلاف مصوبات مذکور باشد، خودروساز مکلف به استرداد اضافه دریافتی است.
ب: در خصوص شکایات از قیمت خودرو که راجع به قراردادهایی هستند که در زمانی که مصوبه سران قوا لازم الاجرا بوده با توجه به اینکه اساساً شورای رقابت در قیمت گذاری خودرو جایگاهی نداشت، شکایاتی که موعد تحویل خودرو در دوره اجرایی بودن شصت وسومین مصوبه سران قوا بوده قابلیت رسیدگی در شورای رقابت را ندارند.
ج: در خصوص شکایاتی که راجع به قراردادهای است که خرید خودرو از طریق بورس کالا انجام شده، شکایاتی که مربوط به خرید خودرو از طریق بورس کالا و قبل از مصوبه 543 شورای رقابت هستند، قابلیت رسیدگی در شورای رقابت را ندارند.
بخش دوم) شکایات و اعتراضات در خصوص عدم اجرای مصوبه 473 شورای رقابت مصوب 11 مرداد 1400 در مورد قراردادهای پیش فروش که پس از تصویب مصوبه منعقد شده
مصوبه مذکور لازم الاجرا است. همچنین شرکت های خودروساز در صورت عدم اجرای مصوبه مذکور ملزم به استرداد اضافه دریافتی هستند.
بخش سوم) شکایات و اعتراضات در خصوص عدم رعایت استانداردهای اجباری
با توجه به اینکه شکایات مذکور مربوط به استانداردهای فاز 2 هستند که در آن زمان اجباری نبوده اند، لذا قابلیت رسیدگی در شورای رقابت را ندارد.
بخش چهارم) شکایات و اعتراضات در خصوص تأخیر در تحویل خودرو، تأخیر در صدور دعوتنامه از سوی خودروسازان و شکایات با موضوع عدم پرداخت سود مشارکت و خسارت تأخیر تحویل خودرو
با عنایت به اینکه اختلاف ناشی از این موضوع در چارچوب قراردادهای حقوقی دوجانبه تعریف می‌شود و راجع به این موضوعات در آیین نامه اجرائی قانون حمایت از مصرف کنندگان خودرو تعیین تکلیف شده است. لذا شکایات خودرو (سواری) در خصوص تأخیر در تحویل و تأخیر در صدور دعوتنامه و عدم پرداخت سود مشارکت و خسارت تأخیر، قابلیت رسیدگی در شورای رقابت را ندارد.
بخش پنجم) شکایات و اعتراضات در خصوص تغییر خودرو که خود نیز دو گروه است:
گروه اول: شکایاتی که موضوع آنها تغییر مدل خودرو ثبت نامی در سامانه یکپارچه خودرو است بدین توضیح که پس از ثبت نام در سامانه یکپارچه و تعیین مدل خودرو درخواستی از جانب مشتری، شرکت خودروساز به مشتری پیامک داده که نسبت به انعقاد قرارداد در خصوص خودرویی متفاوت اقدام کند.
با توجه به اینکه ثبت نام در سامانه برای خودرو تعهدی ایجاد نمی‌کند و این نکته در اعلامیه‌های ثبت نام در سامانه یکپارچه نیز درج شده است لذا شکایات مربوط به ثبت نام و مراحل بعدی در سامانه یکپارچه در شورای رقابت غیر قابل رسیدگی است.
گروه دوم: آن دسته از شکایات هستند که شکات اعلام کرده‌اند پس از انعقاد قرارداد، شرکت خودروساز اعلام کرده مشتری خودرو دیگری غیر از خودرو ثبت نامی تحویل بگیرد با توجه به اینکه در این شکایات شرکت‌های خودروساز اعلام کرده‌اند که در تغییر مدل خودرو هیچگونه اجباری نبوده و به مشتری پیشنهاد شده و صرفاً مدل خودرویی که مشتریان رضایت به تغییر داشته‌اند و متمم قرارداد اعم از فیزیکی یا الکترونیکی را امضاء کرده‌اند اعمال شده است.
لذا در مواردی که شاکی قراردادی را امضا کرده و رضایت داده و سپس به شورا شکایت کرده، قابلیت رسیدگی در شورای رقابت را ندارد.
بخش ششم) شکایات و اعتراضات در خصوص موضوعات کلی و مبهم و متفرقه قابلیت رسیدگی در شورای رقابت را ندارد.
انتهای پیام