سه کارشناس خودرو با گذشت یک سال از نقض برجام و بازگشت تحریم‌ها بر صنعت خودرو درباره راهکار کاهش اثر تحریم و لزوم برداشتن دو گام مهم ، توضیحاتی دادند.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس،سه کارشناس خودرو با گذشت یک سال از نقض برجام درخصوص تاثیر بازگشت تحریم‌ها بر صنعت خودرو به دنیای اقتصاد توضیحاتی دادند.
فربد زاوه: ناکامی دولتمردان در بنگاهداری
در حالی به اولین سالگرد خروج آمریکا از برجام رسیده‌ایم که سالی بسیار سخت و پر از نوسانات اقتصادی را پشت سر گذاشتیم. شاید غافلگیرانه و بدون آمادگی در جنگی اقتصادی وارد شدیم که آمریکا در پوششی سیاسی و امنیتی با بزرگان اقتصاد دنیا آغاز کرد، از سوی دیگر ایران نیز سرمست از امضای برجام و امیدوار به روابط رو به بهبود با غرب به تقسیم خوش‌باورانه و مدیریت‌شده منافع اقتصادی حاصل از آن مشغول بود.
اشتباهات گروه سنتی اقتصادی در فضای پسابرجامی و تلاش بر احاطه کامل مدیریتی بر بستر بی‌نظیر برجام با سوق دادن متقاضیان سرمایه‌گذاری در ایران به شراکت با برخی خواص داخلی و عدم توجه به عواقب چنین رفتار انحصار طلبانه‌ای، سبب شد به راحتی دستاورد گروه دیپلماسی به مخاطره بیفتد و قربانی خصومت و حتی ابزار چانه‌زنی‌ها و امتیازگیری‌های پشت پرده گروه ترامپ شویم.
بر این اساس، تشدید انحصار در کسب‌و‌کار و تجارت در لفاف حفظ حقوق تولید‌کننده و مصرف‌کننده، تکرار صدور و تغییرات آنی آیین نامه‌های تجاری و تولیدی، تلاش بر حفظ دستوری نرخ ارز، بی‌انضباطی مالی و بودجه‌های انبساطی دولت، خلق بی‌رویه نقدینگی، فشار برای کنترل تورم با سرکوب اقتصادی حلقه های قانونی تولید و توزیع، نهایتا سبب مواجهه صنایع و تجار با حجم عظیمی زیان مالی و اعتباری شد، بدون آنکه دستاوردی برای حفظ و تثبیت اقتصاد ایران، کنترل تورم و مقابله با تحریم‌ها داشته باشد.
خودروسازی که یکی از اصلی‌ترین محورهای فشار آمریکا به ایران است با اولین فشارها، مجددا مانند اوایل دهه ۹۰ به دلیل ساختار ناکارآمد مدیریت دستوری دچار بحران اساسی، سقوط تولید و افزایش شدید قیمت محصولات شد. به هرصورت، اتفاقات سال گذشته نشان داد نه تنها ادعاهای وزارت صنعت در توسعه صنعت خودرو و حتی جذب سرمایه خارجی آن در فضای پسا برجامی قابل اتکا نبود که دخالت‌های عمیق دولتمردان در بنگاهداری با اولین اغتشاشی به بحران‌های عمیق ختم می‌شود.
سعید مدنی: راهکار کاهشی کردن اثر تحریم‌ها
خودروسازی در ایران قدمتی بیش از 50 سال دارد. خودروسازان داخلی در این مدت توانایی‌ها را در مونتاژ، ساخت خطوط مربوط به بدنه و همچنین خطوط رنگ به خوبی نشان داده‌اند. با این حال صنعت خودروی داخلی بی نیاز از همکاری و ارتباط با دیگر خودروسازان بین‌المللی نیست. البته این مساله تنها در مورد خودروسازان ایرانی صدق نمی‌کند.
اصولا صنعت خودرو در تمام دنیا، صنعتی نیست که بتوان آن را صد در صد بومی کرد. توسعه و استفاده از فناوری‌های روز مساله‌ای است که بیش از همه صنعت خودرو را نیازمند ارتباط داشتن با فضای بین‌المللی کرده است.اما خروج آمریکا از برجام و به دنبال آن خروج شرکای بین‌المللی تمام برنامه‌های توسعه‌ای را در خطوط تولید شرکت‌های داخلی ناتمام گذاشت.
در شرایط حاضر آنچه باید مدنظر سیاست‌گذاران کلان خودروسازی باشد، حفظ وضع موجود است. بی‌تردید برای نیل به این هدف سیاست‌گذاران کلان و خودروسازان باید دو برنامه را مدنظر قرار دهند. برنامه اول، ادامه تولید خودروهای قدیمی با تیراژ زیاد است، برنامه بعدی که می‌تواند در این شرایط به کمک خودروسازها بیاید ادامه توسعه کار روی پروژه خودروی ملی است.
علاوه بر این در شرایط فعلی توسعه پلت‌فرم ملی می‌تواند به کمک خودروسازان بیاید و آنها با جایگزین کردن این خودروها به جای محصولاتی که پیش از این با مشارکت خودروسازان بین‌المللی تولید می‌شدند، می‌توانند علاوه بر اینکه خلأ محصولات مشارکتی را در خطوط تولید آنها کاهش دهند، این امکان را فراهم آورند تا این شرکت‌ها هر چه بیشتر در مسیر خودروساز شدن حرکت کنند.
این تحریم‌ها قطعا روزی به پایان خواهند رسید. چنانچه روی پلت‌فرم‌های ملی در شرایط حاضر که خودروسازان در مضیقه هستند به اندازه کافی تمرکز شود، این امکان فراهم می‌شود که در زمان لغو تحریم‌ها و مذاکرات برای بازگشت شرکای بین‌المللی به خطوط تولید خودروسازان، از موضع بهتری با آنها برخورد شود و از قدرت چانه‌زنی بیشتری در زمان مذاکرات برخوردار باشیم.
حسن‌کریمی سنجری: بی‌اعتنایی به هشدارهای برجامی
وقتی شرکت پژو با همه جاه‌طلبی‌ها و طمعی که نسبت به بازار ایران داشت به‌راحتی و ناگهان از همه مزایای قرارداد یک‌طرفه با ایران خودرو چشم پوشید و ایران را ترک کرد همان موقع در جایی گفتم که خروج آمریکا از برجام تنها خروج یک کشور از ۶ کشور طرف تعهد ایران نیست و قطعا صنعت خودروی ایران شرایط دشوارتری را نسبت به تحریم‌های گذشته تجربه خواهد کرد.
رفتن پژو با وجود خواب خوشی که برای تصاحب بازار ایران دیده بود و به‌رغم فرش قرمزی که به‌واسطه قرارداد برای آنها پهن شده بود نشانگر عمق تحریم‌های یک‌طرفه آمریکایی‌ها بود که رفقای نیمه‌راه فرانسوی زودتر از خود به آن رسیده بودند به‌طوری که حتی امتیازات فراوان قرارداد هم نتوانست مانع خروج فوری آنها شود.
زمان نشان داد پژویی‌ها درست تشخیص داده بودند چراکه آمریکایی‌ها با اتکا به در اختیار داشتن گلوگاه و شریان اصلی گردش مالی دنیا این امکان را دارند تا با ابزار اقتصادی، سایر طرف‌های برجامی ایران را نیز از راه به در کنند. محروم کردن شرکت‌های بزرگ اروپایی و آسیایی از بازار بدون تعرفه و بزرگ آمریکا و البته توسل به دلارهای نفتی شرکای عرب در کنار تسلط بر بخش‌های مهم نظام بانکداری بین‌الملل و البته سوئیفت، مهمترین ابزارهای در اختیار آمریکایی ها برای همراه‌سازی سایر طرف‌های برجامی برای فشار بر ایران به‌ویژه در حوزه‌های مولد نظیر نفت و خودروسازی بوده است.
رفتار خصمانه آمریکایی‌ها قابل پیش‌بینی است اما موضوع اساسی اینجا است که چرا تصمیم‌گیران صنعت خودرو ایران در طول یک دهه اخیر نتوانسته‌اند شرایطی را برای این صنعت ایجاد کنند که شرایط تحریمی، آسیب کمتری به زیرساخت‌های این صنعت وارد آورد. اما چهار گام اساسی که باید در فاصله دو تحریم برداشته می‌شد ولی هیچ‌گاه به‌رغم هشدارهای فراوان به آن توجهی نشد شامل اصلاح روش‌های کسب سرمایه، سرمایه‌گذاری در تولید قطعات استراتژیک نظیر سیستم‌های تعلیق و بخش‌های هوشمند موتور، ارتقا و نوسازی ماشین‌آلات در قطعه‌سازی‌ها و خطوط مونتاژ شرکت‌های خودروساز و در پایان تلاش در جهت طراحی و مهم‌تر از آن بومی‌سازی طراحی پلت‌فرم است. در نهایت اما دو گام مهم دیگر که امروز باید برداشته شود اصلاح ساختار شرکت‌های خودروسازی و تدوین استراتژی خودروسازها است.
انتهای پیام