تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به مشکلات خروج پول با عرضه اولیه سهام شرکت ها و لزوم رفع و رجوع بصورت کج دار و مریز تا ثبات بورس، راهکارهای پیشنهادی را اعلام کرد.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، محمد خبری‌‌‌زاد با انتشار مطلبی با عنوان "داستان کج دار و مریز عرضه اولیهها" در دنیای اقتصاد اعلام کرد: به نظر می‌رسد سازمان بورس و بورس و فرابورس در زمینه عرضههای اولیه از نیمه دوم سال 99 با مشکلی مواجه شدند. این مشکلات مدیریت بورس را در شرایطی قرار داد که مجبور به پیش گرفتن راهی میانه است.
این مشکل دو سر دارد یکی این است که مدت‌ها به بازار سهام پول جدیدی وارد نشده و بورس از کمبود نقدینگی رنج می‌برد. این موضوع از نیمه دوم سال 99 در بازار وجود داشته و پولهای حقوقی و حقیقی مدام در حال خروج از بازار سهام است. همین بی‌‌‌پولی بازار باعث شده اکثر کارشناسان به عرضههای اولیه ایراد بگیرند.
انتقاد واردشده بجا است. کارشناسان معتقدند عرضههای اولیه مستقیما پول را از بازار خارج می‌کند. به همین دلیل از نیمه دوم سال 99 و مخصوصا در سال های 1400 و 1401 سرعت عرضههای اولیه به شدت در بازار سرمایه کم شد. باید قبول کرد که بورس و فرابورس نیز تمام سعی را جهت کاهش عرضههای اولیه کردند اما بازار سرمایه ذاتا محلی برای تامین مالی است و اینکه این شرکت‌ها در بازار عرضه شوند یکی از کارکردهای اولیه آن است.
یعنی باید عرضههای اولیه انجام شود و به همین دلیل برخی‌ها موافق این عرضهها هستند. البته که موافقان عرضههای اولیه نیز معتقدند این عرضهها باید کم اما باید باشد. چون اصلا بازار سرمایه به همین دلیل تشکیل شده و کارکرد اصلی آن نیز همین تامین مالی است.
نکته‌‌‌ای که مطرح می‌شود این است که سازمان و بورس و فرابورس باید تلاش می‌‌‌کردند پول کمتری از بازار سرمایه خارج شود. اما باز هم این خروج پول مداوم مشاهده می شود. می‌توان با جذاب‌تر کردن عرضههای اولیه پولهای خارج از بازار را به سمت بازار کشاند. یعنی با عرضههای کمتر از ارزش، پول‌ها را از سایر بازارها به سمت این بازار جذب کرد.
اتفاقی که در دنیا هم به همین صورت رخ می‌د‌هد و مرسوم است. عرضههای اولیه به دلیل اینکه بر اساس تمام تحقیقات و پژوهش‌‌‌های انجام‌شده ریسک بالایی دارند معمولا به صورت کمتر از ارزش عرضه می‌شوند و این موضوع باعث می‌شود نقدینگی به صورت خودکار به سمت این عرضهها جذب شود و از بازار سرمایه خارج نشود.
این اتفاق در دهه 80 و ابتدای دهه 90 بسیار در بازار رخ می‌‌‌داد. سهم‌های جذاب با قیمت‌های جذاب در بازار سرمایه عرضه می‌شد و این باعث می‌شد پول های خارج از بازار برای خرید این سهم‌ها جذب شود و در بازار سرمایه ماندگار می‌شد. بنابراین شاید با قیمت‌های جذاب‌تر بتوان کمی مشکل را رفع کرد.
راه‌حل بعدی این است که شرکت‌ها به صورت افزایش سرمایه از محل صرف سهام عرضه شوند تا پولی که در عرضههای اولیه وارد می‌شود از بازار خارج نشود و به آن شرکت‌ها تزریق شود. این کاری است که در عرضه پرسپولیس و استقلال رخ داد و در نتیجه پولی از بازار خارج نشد و به آن دو شرکت رفت. البته درست است که آن شرکت‌ها مشکلاتی داشتند اما الگوی عرضه هم شاید به اینکه نقدینگی کمتری از بازار سرمایه خارج شود کمک کند.
در کنار آن شاید افزایش سهمیه شرکت‌های حقوقی و صندوق‌ها باعث شود پول کمتری از حقیقی‌ها صرف خرید عرضههای اولیه شود. بطور کلی در این میان بورس و فرابورس لای منگنه هستند. چرا که نکته دیگری هم از نظر قانونی وجود دارد. شرکت‌ها ابتدا درج بعد پذیرش و عرضه می‌شوند. شرکتی که پذیرش شده اما هنوز عرضه اولیه نشده مهلت قانونی دارد که اگر طی شود و عرضه اولیه صورت نگیرد فرآیند درج و پذیرش باید مجددا انجام شود و این موضوع بورس و فرابورس را با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌کند.
بسیاری از شرکت‌هایی که عرضه اولیه می‌شوند از یک سال پیش آماده عرضه اولیه هستند اما به دلیل شرایط بازار عرضهها به تاخیر افتاده و الان به اینجا رسیده است. عرضههای اولیه فعلا باید به صورت کج‌دار و مریز رفع و رجوع شود و تحمل کرد. چون تعداد عرضههای اولیه واقعا زیاد نیست و باید به همین صورت موضوع ادامه یابد تا شرایط بازار ثابت شود و شرکت‌های بیشتری بتوانند عرضه اولیه را انجام دهند و در نهایت بازار سرمایه نیز در راستای کارکرد اصلی حرکت کند.
تلگرام اصلی بورس پرس : t.me/boursepressir
انتهای پیام