تحلیلگر بازار سرمایه، وضعیت فعلی بورس را فراموش شده با دو بعد اصلی حاکمیتی و مردمی دانست و گفت: در بهترین روزها هم با جابجایی نقدینگی، عملا پول جدیدی وارد نمی‌شود.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، محمد‌سعید حیدری با بیان اینکه فعالان کنونی بورس از رخوت و خمودی حاکم می‌نالند به دنیای اقتصاد، اعلام کرد: وضعیت فعلی بازار فراموش شده که دو بعد اصلی حاکمیتی و مردمی دارد و هر بعد جنبه‌هایی دارد.
در بعد حاکمیتی که شامل دولت، سازمان بورس و شورای‌عالی بورس می‌شود، دولت از یک طرف با اقداماتی به بازار ضربه وارد کرده و از طرف دیگر اقدامی جهت بازگشت اعتماد به فعالان و بهبود وضعیت نمی‌کند. از سوی دیگر سرمایه‌گذاران به دلیل ریسک‌های سیاسی و عملکرد بهتر سایر بازارها در برابر تورم اقبال کمتری به بورس نشان می‌دهند.
مصوبه ۷ آذر شورای عالی بورس در مورد جرم‌انگاری در روند معاملات شوک بزرگی به بازار کم رمق وارد کرد. صدمات واردشده نباید باعث شود منطق را فراموش کرده و با تصمیمات سختگیرانه کل بازار را دچار مشکل کرد. اگر قانونی تصویب شود که هیچ خودرویی حق ندارد با سرعت بیش از ۲۰ کیلومتر در جاده‌ها تردد کند بسیاری از تصادفات رخ نخواهد داد اما به چه قیمتی؟
جدا از ایرادات حقوقی وارد به موضوع از بعد مدیریت این‌گونه مصوبات بجای آنکه به‌دنبال رسیدن به حد مطلوب مدیریت ریسک باشند، صرفا به‌دنبال حذف ریسک هستند. در بسیاری از موارد دیگر نیز متاسفانه همین روال برقرار است. قطعا اگر بورس کلا تعطیل شود به هدف غایی در حذف ریسک رسیده است.
بحثی تکراری بویژه طی دو سال اخیر اما بسیار جدی و ناگوار، وضع تعرفه‌های جدید، دستکاری‌های قیمتی، سرکوب نرخ‌ها، حذف سریع برخی یارانه‌ها و... است. بویژه در رابطه با شرکت‌ها و هلدینگ‌های بزرگ بورسی، علاوه‌بر کاهش سودآوری، انگیزه‌ها برای سرمایه‌گذاری در صنایع مربوطه را نیز کاهش داده است.
برخی معتقدند یارانه‌ها حق مردم و طبقه مستضعف است و باید از شرکت‌های بزرگ بازپس گرفته شود و این یارانه‌ها لطفی است به این شرکت‌ها. با مشکلات زیرساختی، سیاسی، امنیتی و فضای کسب و کار موجود این یارانه‌ها بهایی است که حکومت باید بپردازد و در نبود آن سرمایه‌گذاری در ایران هیچ مزیتی نخواهد داشت.
قسمت اعظم سهام شرکت‌های بزرگ بورسی به صندوق‌های بازنشستگی و نهادهای خصولتی تعلق دارند و هر نوع ضربه‌زدن به درآمد این شرکت‌ها چند ماه بعد در قالب پرداخت‌های دولتی به این صندوق‌ها باید جبران شود. امروزه قسمت قابل‌توجهی از کسری‌بودجه متعلق به همین صندوق‌های بازنشستگی است. لذا ورود دولت به این چرخه باطل در نهایت کمکی به افزایش واقعی درآمدهای وی نمی‌کند بلکه صرفا باعث ضربه به بورس و اعتماد سرمایه‌گذاران و کاهش مزیت‌های سرمایه‌گذاری می‌شود.
کنترل تورم و نرخ ارز با روش‌های غیرکارشناسانه و کاملا کوتاه‌مدت در عمل علاوه‌بر ضربه به منابع و کاهش سرمایه‌های اجتماعی و عدم‌اعتماد به سخنان و پیام‌های مقامات اقتصادی باعث آسیب جدی به بورس و شرکت‌های حاضر شده است. وقتی در هفته‌های پایانی سال با هدف جمع‌آوری نقدینگی اوراق با نرخ بازده ۳۰درصد توسط دولت عرضه می‌شود از یک‌طرف با بالابردن نرخ بازده بدون‌ریسک باعث کاهش نسبت P/E مورد مطالبه سرمایه‌گذاران بالقوه شده و فشار به قیمت‌ها و شاخص‌کل می‌شود.
از طرف دیگر این اوراق بلافاصله نقطه تعادل نرخ‌ها در بازار پول را به‌هم ریخته و نرخ‌های تامین مالی شرکت‌ها را افزایش داده و باعث فشار بر سودآوری آنها می‌شود که این مورد البته به‌سرعت اثرخود را در بازار سرمایه نشان نمی‌دهد و اثرات آن در ماه‌های بعد مشخص می‌شود.
جالب اینکه بسیاری از بانک‌ها اعلام کردند عملا ذیل این طرح منابع جدید جذب نکرده‌اند و صرفا سرفصل منابع عوض‌شده و سپرده‌گذاران پیشین منابع را به این طرح جدید با نرخ سود جذاب‌تر منتقل کرده‌اند یعنی در عمل اثر مثبت خاصی در جمع‌آوری نقدینگی از سطح بازارها نداشت.
در بعد مردمی در بازار سرمایه برخلاف بسیاری بازارهای دیگر دسترسی مستقیم به دارایی خریداری‌شده وجود ندارد و دارایی ها عملا بیش از آنکه دارایی فیزیکی باشد غیرفیزیکی و معنوی است. در چنین بازاری اطمینان و امید حرف اول را می‌زند. بی‌ثباتی‌های داخلی و روابط خارجی پرتنش هم با ابرقدرت‌ها هم با برخی همسایگان و مطرح‌نبودن گزینه یا طرحی برای برون‌رفت تدریجی از هر دو مشکل داخلی و خارجی مسائلی است که در مسیر اطمینان و امید پیش‌گفته دیده می‌شود.
آنچه مشخص است حداقل در ظاهر نه در سطح بین‌المللی و نه در سطح داخلی، مذاکره و گفتمانی بین حاکمیت و طرف مقابل دیده نمی‌شود. اگر هم مذاکراتی در جریان است آنقدر خفیف و ضعیف است که نشانی از آن قابل مشاهده نیست. مذاکرات اگر جدی و همه‌جانبه باشد، حتی اگر در خفا برگزار شود باز نشانه‌ها و اطلاعاتی از آن به بیرون درز می‌کند. چیزی که از ابتدای دولت جدید و یک دست‌شدن حاکمیت به هیچ‌عنوان مشاهده نشد.
عنصر نبود امید و بالا‌بودن سطح ریسک‌ها باعث شده به‌رغم خلق مداوم نقدینگی و رسیدن نسبت حجم نقدینگی به ارزش بازار سهام به قله‌های جدید باز هم بخش کوچکی از این پول به بازار پمپاژ نشود. در بهترین روزها آنچه اتفاق می‌افتد خروج سرمایه‌های فعالین از صندوق‌های درآمد ثابت و حرکت به سمت خرید سهام است و عملا پول جدیدی وارد بورس نمی‌شود.
تلگرام اصلی بورس پرس : t.me/boursepressir
انتهای پیام