روسیه که بزرگترین تولیدکننده نفت غیر عضو اوپک به شمار می رود، با تولید روزانه حدود 10.58 میلیون بشکه نفت خام، سهم قابل توجهی از عرضه نفت مازاد در بازار جهانی را به خود اختصاص داده و حتی با وجود سقوط قیمت ها دست از افزایش تولید و صادرات برنداشته است.
عربستان نیز که بزرگترین تولیدکننده عضو اوپک شناخته می شود، به طور رسمی اعلام کرده که قصد ندارد بازار را به سایر رقبا واگذار کند و حتی به قیمت سقوط قیمت ها، میزان تولید و صادرات را بالا برده است.
رقابت بر سر سهم ایران در دوران تحریم
در سال هایی که ایران با معضل تحریم دست به گریبان بوده و نمی توانست که بیش از یک میلیون نفت در روز به فروش برساند، روسیه و عربستان به یکباره هجوم آورده و بخش عمده ای از بازار نفت ایران در اروپا و آسیا را تصاحب کردند.
بررسی ها نشان می دهد که به دلیل شباهت نفت ایران با نفت اورال روسیه، این کشور توانسته بخش قابل توجهی از بازار سابق ایران در اروپا را در اختیار بگیرد. عربستان نیز بخش قابل توجهی از بازار نفت ایران در آسیا را در اختیار گرفته است.
رقابت بر سر بزرگترین بازار جهان
منطقه شرق آسیا و چین نیز هدف دیگر صادرکنندگان بزرگ نفت به شمار می رود. باتوجه به رشد اقتصادی شرق آسیا و چین، این کشورها در سال های آینده به عنوان بزرگترین متقاضی نفت در جهان به شمار رفته و خرید نفت را افزایش خواهد داد؛ بنابراین تولیدکنندگان قصد دارند که هرچه بیشتر جای پای خود را در این بازار محکم کنند، به طوری که عربستان چندین بار، دامپینگ کرده و قیمت نفت را برای خریداران چینی و سایر خریداران شرق آسیا، کاهش داده است.
روسیه نیز قصد دارد با اجرای طرح های بلندپروازانه مانند احداث خط لوله انتقال نفت و گاز به چین، بازار انرژی این کشور را در اختیار بگیرد.
نفوذ نفتی روسیه در خلیج فارس
منطقه خلیج فارس به طور سنتی حوزه نفوذ کشورهای همسایه است. مجموعه ای از بزرگترین تولیدکنندگان نفت یعنی ایران، عربستان، عراق، قطر، امارات و عمان در حاشیه خلیج فارس قرار گرفته و به طور طبیعی بازار این منطقه را در اختیار گرفته اند.
اما با این وجود، چندی است که مسکو به بازار خلیج فارس رسوخ کرده، البته نه از طریق صادرات نفت بلکه از طریق عرضه نفت کوره و فرآورده های نفتی. در واقع، روسیه، پس از بحران اوکراین و اعمال تحریم کشورهای غربی، تلاش کرده است که به سراغ بازار خلیج فارس بیاید.
میزان عرضه نفت کوره و برخی فرآورده ها در منطقه خلیج فارس توسط روسیه به حدی بوده که باعث کاهش بی سابقه قیمت این محصولات شده است.
رخنه عربستان در حیاط خلوت روسیه
اروپای شرقی به طور سنتی و تاریخی به عنوان حیاط خلوت روسیه شناخته می شود و بحران کریمه نیز نشان داد که مسکو تا چه اندازه نسبت به نفوذ سایر دولت ها در اروپای شرقی حساسیت دارد.
براین اساس، روسیه، بازار نفت کشورهای اروپای شرقی را در اختیار گرفته و تلاش داشته که جلوی نفوذ رقبا را بگیرد، هرچند که دولت های شرق اروپا با هدف کاهش وابستگی به مسکو، اقداماتی را برای خرید نفت از سایر تولیدکنندگان انجام داده اند.
براین اساس، رویترز گزارش داده که عربستان با تخفیفهایی که برای محموله های خود ارائه می کند، توانسته نفت خام خود را برای نخستین بار به لهستان هم برساند.
ایگور سچین مدیرعامل شرکت روسنفت روسیه در واکنش به این اقدام اعلام کرده است: عربستان با این کار وارد بازاری شد که پیش تر به طور کامل در اختیار روسیه بود. عربستان برای نخستین بار وارد بازار لهستان شده و محموله های خود را از طریق گدانسک انتقال می دهد. گدانسک بندری در دریای بالتیک است.
در همین حال، یک منبع تجاری در لهستان گفت: سه محموله نفت خام عربستان در روز ٢١ سپتامبر به گدانسک رسید.
وی افزود: این محموله ها با تخفیف هایی واقعا جذاب فروخته شده اند.
پیشتر مجارستان نیز واردات خود را از منطقه کردستان عراق افزایش داده است، بازار این کشور نیز پیشتر در اختیار روسیه بود.
رقابت تولیدکنندگان نفتی که در حال تبدیل شدن به دامپینگ است، حتی با وجود کاهش قیمت ها، به شدت ادامه دارد. در واقع غولهای نفتی دنیا تلاش می کنند، رقبا را به قیمت سقوط قیمت ها از میدان رقابت خارج کنند.
انتهای پیام