در پی اعلام حذف دلار تا آخر سال ۹۵ توسط بانک مرکزی ایران،مشکل بازگشت پول‌های نفتی، احتمال کاهش بیشتر ارزش ریال و تأثیر منفی بر اقتصاد مانع اجرای آن شده است.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس به نقل از المانیتور، حدود 4 ماه پیش بانک مرکزی از برنامه کنار گذاشتن دلار در محاسبات و گزارشات مالی خبرداد.
با توجه به اینکه سال مالی جدید ایران از روز 21 مارس آغاز شده، هنوز هیچ تغییری در نحوه گزارشات مالی اتفاق نیفتاده و کارشناسان معتقدند حتی اگر بانک مرکزی ایران در این تصمیم مصمم باشد این مسئله به این زودی اتفاق نخواهد افتاد.
مؤسسه فوربس در گزارش ماه ژانویه اعلام کرد: تصمیم بانک مرکزی ایران برای کنار گذاشتن دلار می‌تواند به نوسان و بحران ارزی در این کشور منجر شود.اقتصاد ایران در شرایط مطلوبی قرار نداشته و هرگونه شوک ارزی می‌تواند بهبود در این کشور را به مخاطره انداخته و تمام دستاوردهای مختصر سال‌های گذشته در کنترل قیمت‌ها را که از سوی مقامات پولی این کشور مدیریت شده بود، نابود کند.
اولین نکته مهم در کنار گذاشتن دلار از سوی ایران این است که ایران هزینه نفت صادراتی به عنوان اصلی‌ترین کالای صادراتی را به دلار دریافت می‌کند.
بسیاری بر این باورند،در صورتی که دولت ایران بخواهد مبنای گزارش‌دهی را از دلار به ارز دیگری تغییر دهد با شرایط بسیار پیچیده‌ای مواجه خواهد شد چرا که میلیاردها دلار درآمد دولت این کشور از صادرات نفت به دلار وارد این کشور می‌شود.
البته بانک مرکزی با این مسئله که در صورت تغییر ارز مبنای گزارشات مالی با مشکل مواجه خواهد شد، مخالف است اما از سوی دیگر نگرانی نسبت به بحران‌های اقتصادی ناشی از جایگزین کردن دلار در مدت زمان کم را پنهان نمی‌کند.
در حال حاضر مقامات بانک مرکزی نسبت به احتمال سقوط ارزش ریال ایران در برابر دلار پس از جایگزین کردن دلار در گزارشات مالی و به دلیل مقاومت عمومی، نگران هستند.سال‌هاست که تقاضا در بازار ایران برای خرید دلار بالاست و به همین دلیل جامعه ایران نسبت به هرگونه نوسان در ارزش ریال حساس است.مقامات پولی ایران طی سال‌های گذشته تلاش کرده‌اند تا قبل از هرگونه اقدام جدی در این زمینه از حساسیت عمومی نسبت به کنار گذاشتن دلار بکاهند.
از سال 2010 و آغاز جنگ تحریم بین ایران و غرب، بانک مرکزی ایران تلاش کرده تا دلار را از سبد ارزی کنار بگذارد.این بانک دلار را با یورو، یوآن، روبل و روپیه در مبادلات با شرکای تجاری نظیر امارات، چین، روسیه، ترکیه، عراق و هند جایگزین کرده است.
بنا به اعلام یک منبع آگاه از بانک مرکزی، ایران همچنین بخشی از درآمد نفتی را به یورو دریافت می‌کند.
وی که خواست نامش فاش نشود تاکید کرد: به همین دلیل است که گزارش‌دهی مالی بر مبنای یورو برای ما آسان‌تر است.برای دولت ایران از نظر اقتصادی تغییر ارز دریافتی (یورو) به دلار از نظر اقتصادی به صرفه نیست اما به این دلیل که ما باید سالانه میلیاردها دلار پول به بازار داخلی عرضه کنیم مجبور به تبدیل یوروهای دریافتی به دلار هستیم.
این مقام بانک مرکزی گفت: بزرگترین مانعی که بر سر راه بانک مرکزی در تغییر مبنای ارزی به دیگر ارزها وجود دارد آماده کردن جامعه برای تغییر ارزی است که این مسئله می‌تواند سال‌ها به طول بیانجامد.یکی دیگر از دلایلی که بانک مرکزی را ترغیب به کنار گذاشتن دلار کرده، اعمال هرگونه تحریم‌های خارجی در آینده و تهدید دارایی این بانک در خارج از کشور است.
اگرچه توافق هسته‌ای امضاء شده و از بار تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران کاسته اما تحریم‌های اولیه آمریکا که به بهانه‌های حقوق بشر، حمایت از تروریسم و فعالیت‌های موشکی برپا شده بود، همچنان پابرجا هستند.در واقع گروهی از نمایندگان هر دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات در تلاش هستند تا تحریم‌های جدیدی را علیه ایران تصویب کنند.
باید توجه داشت طی سال‌های گذشته میلیاردها دلار از دارایی بانک مرکزی در بانک‌های خارجی که به دلار نگهداری می‌شدند به دلیل مناقشات سیاسی توسط دولت آمریکا مسدود شده‌اند.در آخرین اقدام 1.6 میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در لوکزامبورگ به بهانه تأمین غرامت بازماندگان قربانیان 11 سپتامبر مسدود شد.
وی بیان کرد: سلطه دلار در بازار جهانی به بروز انتظارات نامتقارن در ایران منجر شده و دولت آمریکا بارها از سلطه دلار سوء استفاده و دارایی‌های ایران را مسدود کرده است.
این مقام آگاه معتقد است: با نوسانات زیاد ارزش دلار در بازار جهانی،هم‌اکنون این مسئله باعث بروز مشکلاتی برای ایران شده و در صورتیکه دلار جایگزین شود بسیاری از این مشکل حل خواهد شد. با توجه به اینکه یورو برای جایگزینی دلار از شانس بالایی برخوردار است،هرگونه احتمال جایگزین شدن دلار به وسیله بیت‌کوین که یک ارز دیجیتال بین‌المللی است رد می شود.
طی هفته‌های گذشته برخی رسانه‌های ایرانی نسبت به مزایای استفاده از بیت‌کوین در نظام بانکی داخلی ایران گزارشاتی را منتشر کردند.
جان اوبل کارشناس اقتصادی آمریکایی نیز طی یک مصاحبه اعلام کرد: استفاده از بیت‌کوین می‌تواند برای اقتصاد ایران مفید بوده و در این کشور ایجاد اشتغال کند اما مقامات بانک مرکزی معتقدند ارزی باید جانشین دلار شود که در بازار به عنوان یک ارز قوی و با ثبات محسوب شود و به نظر می‌رسد تنها یورو همه گزینه‌های مورد نظر را دارا باشد.
به طور کلی علی رغم اینکه کنار گذاشتن دلار از سوی دولت ایران محتمل به نظر می‌رسد اما بعید است استفاده از دلار در مدت زمان کم در ایران به طور کلی کنار گذاشته شود.البته زمان محتمل اجرای این سیاست می‌تواند، در صورتیکه روحانی در انتخابات پیش رو پیروز شود، آخرین سال دور دوم ریاست جمهوری وی باشد.
انتهای پیام