بررسی بازار کار ایران و آمارهای ارائه شده در این زمینه نشان می‌دهد، سهم جوانان شاغل خارجی ۱۵ تا ۲۴ ساله در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۰ بیش از ۲ برابر شده است.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس به نقل از فارس، حضور اتباع خارجی در ایران موضوعی است که باید از جنبه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد.در این میان، اشتغال اتباع خارجی یکی از موضوعات و واقعیاتی است که در چند دهه گذشته، بازار کار را با خود درگیر کرده است.
هم‌اکنون هزاران نفر نیروی کار مجاز و غیرمجاز خارجی بخشی از فضای کاری را بر اساس گزارش مرکز اطلاعات و آمار راهبردی، اشغال کرده‌اند و در اینجا این سؤال پیش می‌آید که در شرایطی که بحران بیکاری در ایران از اساسی‌ترین مسائل و چالش‌های پیش روی سیاستمداران و مسئولان است، آیا جایگزینی نیروی کار ایرانی به جای نیروی کار خارجی در کاهش آمار بیکاری تأثیرگذار است؟ و حضور شاغلین خارجی به عنوان تهدیدی برای نیروی کار داخلی به شمار آمده و به اقتصاد ضربه وارد می‌کند و یا با افزایش تولید به چرخه اقتصادی یاری می‌رساند؟
با وجود کم شماری احتمالی اتباع خارجی،نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن تنها منبع رسمی است که ویژگی‌های اتباع خارجی و روند تحولات جمعیتی و اقتصادی آنان را برای کاربران ارائه می‌کند.
جدول 1- جمعیت اتباع خارجی در ایران ـ سال‌های 95-1365
|
سال |
1365 |
1375 |
1385 |
1390 |
1395 |
|
تعداد نفر |
927937 |
1101260 |
1594628 |
1688195 |
1654388 |
تعداد اتباع خارجی مطابق سرشماری‌های سال 65 لغایت 90 روند رو به افزایش داشته ولی در سال 95 با کاهش مواجه بوده، به طوری که جمعیت اتباع خارجی نسبت به سال 65 به میزان 78.3 درصد افزایش و نسبت به سال 90 از کاهش 2 درصدی برخوردار بوده است.
جدول 2- تعداد و توزیع نسبی جمعیت به تفکیک ـ سال 95
|
کشور |
جمع |
ایران |
افغانستان |
عراق |
پاکستان |
ترکیه |
سایر کشورها |
اظهار نشده |
|
جمعیت کل |
79926270 |
78166822 |
1583979 |
34532 |
14320 |
713 |
20844 |
10560 |
|
توزیع نسبی درصد |
100 |
97.80 |
1.98 |
0.04 |
0.02 |
0.00 |
0.03 |
0.13 |
بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 95 مرکز آمار، از تعداد 79926270 نفر جمعیت کل کشور، تعداد 1654388 نفر اتباع خارجی در ایران زندگی می‌کنند.
به عبارت دیگر 97.8 درصد را ایرانیان و 2.1 درصد را اتباع سایر کشورها تشکیل داده‌اند.(سهم کشور افغانستان نزدیک به 2.0 درصد و سایر کشورها 0.1 درصد است) که البته 0.13 درصد نیز تابعیت را اظهار نکرده‌اند.
جدول 3- جمعیت 10 ساله و بیشتر اتباع خارجی بر حسب وضع فعالیت – سال‌های 90 و 95
|
سال |
جمع کل |
جمعیت فعال |
جمعیت غیرفعال |
اظهارنشده |
|
جمع کل |
شاغلان |
بیکاران |
|
1395 |
1273211 |
560040 538646 21394 704665 |
8506 |
|
1390 |
1281772 |
507880 470610 37270 |
71954 |
جمعیت فعال اتباع خارجی در سال 95 برابر 560040 نفر است که نسبت به سال 90 به میزان 10.3 درصد افزایش داشته، این در حالی است که جمعیت شاغل خارجی در سال 95 از افزایش 14.5 درصدی نسبت به سال 90 برخوردار بوده ولی در مقابل بیکاران خارجی در سال 95 با کاهش 42.6 درصدی مواجه بوده‌اند.جمعیت غیرفعال اتباع خارجی نیز در سال 95 برابر 704665 نفر است که در مقایسه با سال 90 کاهش 0.4 درصدی را نشان می‌دهد.
نماگرهای نیروی انسانی بر حسب تابعیت – سال 95
قرمز: اتباغ خارجی / سبز: اتباع ایرانی
جدول 4- جمعیت شاغل و بیکار و اتباع خارجی در گروه سنی جوانان ـ سال‌های 90 و 95
از کل اتباع خارجی حاضر، تعداد 538646 نفر شاغل هستند که سهم 2.4 درصد از شاغلین کل را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین تعداد شاغلین خارجی در گروه سنی 15 تا 24 ساله برابر با 147432 نفر است. به عبارت دیگر 7.9 درصد جوانان شاغل، جزء اتباع خارجی هستند. ازاین‌رو می‌توان گفت، به همین میزان فرصت‌های شغلی از جوانان ایرانی سلب شده است.
نکته قابل تأمل آن است که سهم جوانان شاغل خارجی 15 تا 24 ساله در سال 95 نسبت به سال 90 بیش از دو برابر شده است.البته حضور اتباع خارجی زمانی بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد که فرصت‌های شغلی دارای تخصص و مهارت یکسان با نیروی کار ایرانی، اشغال می‌شوند.
جدول 5- جمعیت و نماگرهای نیروی انسانییـ سال‌های 90 و 95
مطابق نتایج جدول 5 و با فرض جایگزین نشدن نیروی کار داخلی می‌توان دید در سال 95 از یک‌سو خروج اتباع خارجی از بازار کار سبب کاهش 0.1 درصدی نرخ مشارکت اقتصادی و از سوی دیگر موجب افزایش 0.2 درصدی نرخ بیکاری می‌شود.مانند همه کشورها، در ایران نیز در سال‌هایی که سرشماری عمومی نفوس و مسکن انجام می‌شود نتایج نماگرهای نیروی کار از این طرح با نتایج طرح آمارگیری نیروی کار کمی متفاوت است.
انتهای پیام