مدیرعامل سرمایهگذاری غدیر تحلیلی از چالش ها و مسائل بنگاهداری در شرایط فعلی اقتصاد ارائه کرد تا اصلاحات لازم در این حوزه‌ها صورت گیرد.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، مازیار حسینی با ارائه تحلیلی از چالش ها و موضوعات بنگاهداری در شرایط ایران امروز به دنیای اقتصاد اعلام کرد: اقتصاد موضوع انتزاعی و منفرد نیست. اقتصاد جهانی با چند موضوع روبرو است. در ابتدا بحث همه‌گیری کرونا مطرح بود که جامعه جهانی را متاثر کرد و بر کسب و کارها اثر جدی گذشت.
زمانی که انتظار می رفت آثار کرونا اندک اندک فروکش کند، جنگ روسیه و اوکراین رخ داد و اقتصاد جهانی را تحت تاثیر جدی قرار داد. در اثر این دو موضوع که مکمل همدیگر هم شدند، خیز تورمی و افزایش نرخ بهره در اقتصادهای بزرگ دنیا رخ داد. موضوع دیگر کاهش و افت رشد اقتصادی چین و وضعیت رکودی تورمی در حوزه مسکن این کشور است. مسکن با چندین صنعت در ارتباط بوده و رکود بازار مسکن در چین پیامی برای اثرگذاری بر بازارهای جهانی از جمله کامودیتی‌ها بود.
نگاه به داخل
اقتصاد جهانی اقتصاد ایران را هم تحت تاثیر قرار داد. حدود هفت یا هشت مسئله در اقتصاد ایران وجود دارد که باید به آن توجه ویژه شده و اصلاحات لازم در این حوزه‌ها صورت بگیرد. اولین مسئله مورد توجه کاهش ارزش پول ملی است. وقتی پول ملی کاهش می‌یابد بر متغیرهای اقتصاد کلان، قدرت خرید مردم و اقتصاد خرد اثرگذار است.
بعد از کاهش ارزش پول ملی بحث تورم مطرح می شود. تورمی که نرخ‌های بالایی را تجربه می‌کند و اقتصاد ایران را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. البته تورم به میزان محدود و کوچکی می‌تواند باعث رشد اقتصادی هم بشود. کشورهایی که تورم منفی تجربه می‌کنند، رشد اقتصادی آنها تحت تاثیر قرار می‌گیرد و اقتصاد آنها درگیر رکود می‌شود.
تورم‌های بالا و البته مزمن، برای اقتصاد تبعات ناخوشایندی به همراه می‌آورد. مثلا وقتی کشوری تورم‌های دو رقمی بالا و فزاینده را تجربه می‌کند، باید آن را پیش‌نشانگر مهمی تلقی کرد. تورم سالهای متوالی است که اقتصاد ایران را درگیر کرده و باید برای آن راه حلی بنیادین اندیشیده شود.
موضوع سوم تحریم است. در واکنش با یک سیستم متاثرکننده باید داینامیک بود. برای حل مسائل در سالهای تحریم بهتر است تفکر قرارگاهی به جای تفکر اداری قرار گیرد. یعنی باید اینطور تدارک دید که گویی هر لحظه در اتاق جنگ قرار گرفته و دائما ممکن است اتفاقات غیر قابل پیش‌بینی رخ دهد. در چنین شرایطی واکنش نمی‌تواند و نباید منفعلانه باشد.
باید در لحظه عمل و عکس‌العمل و سازماندهی لازم صورت گیرد. البته توسط افرادی که از دانش، تجربه و مدیریت لازم برخوردار باشند. در موارد بسیاری وقتی تصمیمات لازم به موقع و موثر صورت نمی‌گیرد، جملات رایج دیر متوجه شده و دیر اقدام شد ، شنیده می شود. استقرار تفکر قرارگاهی منجر به آن می‌شود تا حدودی در دام این جملات گرفتار نشد.
چه نیاز داریم؟
موضوع چهارم بررسی نیازهای کنونی است تا سیاست‌ها را متناسب با نیازها ساماندهی کرد. بطور مثال اکنون که قدرت پول در اقتصاد ایران کاهش یافته باید دید چه راهکاری برای بهتر شدن اوضاع می توان انجام داد؟ البته پاسخ دادن به این سوال ساده نیست اما نتیجه منطقی آن باید بهبود صادرات باشد. البته از نوع رسمی نه قاچاق که دومی معمولا موفق تر عمل می کند.
برخی صنایع صادرات محورند و اساسا با نگاه توسعه صادرات ایجاد شدند پس تردیدی نیست که باید کمک کرد صادرات آنها در این شرائط تسهیل و تقویت شود. وقتی نیاز به صادرات و ارز حاصل از آن است آیا درست است مالیات و عوارض از صادرات آن صنعت اخذ شود؟ هر چند در نهایت با رایزنی‌های فراوان نرخ دریافت مالیات از کالای صادراتی از ۵ به ۰.۵ درصد رسید ولی نفس این اقدام قابل انتقاد بود.
گسترش نااطمینانی
موضوع بعدی به سرمایهگذاری بر می‌گردد. زمانی سرمایهگذاری رخ می‌دهد که نااطمینانی وجود نداشته باشد. سرمایه‌گذار بسیار باهوش و ترسو است. برای تهیه الگوی کسب و کار باید شرایط پیش رو پیش‌بینی پذیر باشد که به متغیرهایی نیاز است که در ایران ثبات زیادی ندارد. در بسیاری از حوزه هائی که گروه غدیر مشغول به فعالیت است نرخ‌ها قابل پیش‌بینی نبوده و همین کار را بسیار سخت می‌کند.
باید چشم‌اندازها برای افق ده ساله حداقل روشن و تضمین شود. قیمت‌گذاری‌هایی که از جانب دولت صورت می‌گیرد واقعا مشکل‌ساز شده است. عمدتا به این دلیل که اصلا منطق حاکم بر نحوه این قیمت‌گذاری‌ها مشخص نیست. دست کم دولت می‌تواند قیمت‌گذاری‌ها را مبتنی بر فرمول‌‌های بین المللی و موجود تعیین کند و در این صورت دست کم فعالان اقتصادی می‌توانند منطق قیمت‌های تعیین شده را درک کرده و استراتژی‌ها را بر مبنای آن در نظر بگیرند.
جای خالی دانش فنی مناسب
موضوع دیگری که باید مد نظر قرار گیرد افزایش دانش فنی و ارتقای آن در بخش‌‌‌های مختلف اقتصاد است. استفاده از دانش فنی جهت بهبود عملکرد بخش های مختلف اقتصاد موضوع مهمی است. مجموعه غدیر در حوزه ساختمان به دانش فنی صنعتی سازی کامل ساختمان که دانش آن شاید در انحصار چند شرکت معدود خارجی است در دنیا دست یافت و در آخرین نمونه طی مدت ۱۰۰ روز یک ساختمان ۷ طبقه با ۲۴ واحد آپارتمان ۸۳ متری ساخته و تحویل شد.
چنین تحولی در اثر رشد و دستیابی به دانش فنی سطح بالا رخ داده است. در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی، صنعت و معدن، خودرو، آی‌تی و پزشکی،… هم نیاز به دانش فنی سطح بالا است. صنایع باید دانش پایه بوده و بتوانند فناوری‌ها را به روز کنند تا بهره‌وری افزایش یابد. اگر توانائی و دانش تغییر فناوری سوخت صنایع و حتی مشعل‌های خانگی و بخاری های گازی منازل وجود داشت از محل صرفه جوئی و افزایش بهره وری کاری مشکل کمبود گاز در فصل سرد حل می‌شود و عدم نفع های سنگین صنایع از محل قطعی یا کاهش های دستوری مرتفع و منافع آن به اقتصاد باز می گردد.
ضرورت یکپارچگی
بحث بعدی به ضرورت وجود یک نگاه یکپارچه برمی‌گردد. سیاست‌ها نمی‌تواند و نباید اقتصاد کلان و اقتصاد خرد را شقه شقه کند. به زبان ساده قیمت گوشت و مرغ با نرخ خوراک و سوخت صنایع ارتباط دارد و نمی‌توان آنها را از هم جدا کرد. بنابراین فقدان یک نگاه یکپارچه و شقه شقه کردن باعث بروز معضلاتی در اقتصاد می‌شود.
ضعف در برنامه‌های راهبری راهبردی
موضوع مهم دیگر به ضعف در برنامه‌های راهبری راهبردی برمی‌گردد. فرض کنید سرمایهگذاری غدیر می‌خواهد در حوزه صنایع پائین دستی پتروشیمی در محصول متانول سرمایهگذاری کند. اطلاعی از برنامه های سایر تولید کنندگان متانول وجود ندارد و اگر بدون اطلاع از همدیگر روی یک محصول سرمایه گذاری کرد بازار به اندازه نداشت چه می شود؟ طبیعی است که اتفاقی که برای متانول افتاده برای محصول بعدی هم اگر بازار کافی نداشته باشد می افتد!
متناسب با آمارهای ساخت و ساز متوسط متراژی که طی یک سال در شهر تهران برای ساخت و ساخت جواز گرفته شده، ۱۴۰ متر مربع بود. این در حالی است که متوسط متراژ خانه‌هایی که خریداری شده، ۸۰ متر مربع است. بین این دو عدد فاصله وجود دارد و در واقع آنچه تولید شده که به قدر کفایت هم نیست باز به دست مصرف‌کننده نمی‌رسد. متاسفانه سیاست گذار به جای اینکه مدیریت کند به میدان آمده و عمل می‌کند. ورود نهادهای بالادستی و سیاست گذار به لایه‌های پایین‌تر یعنی نابودی آن موضوع. تعریف این وضعیت را ضعف در برنامه‌های راهبری راهبردی می توان گذاشت.
ثبات جهت سودآوری
بحث بعدی به ثبات در تصمیمات مربوط است. در فرآیند فعالیت اقتصادی، مشکل مداخله‌های مشکل‌ساز و بی‌ثباتی تصمیم‌ها وجود دارد. در نحوه و میزان عرضه تولید کالا از یک سو تعیین و تکلیف صورت می‌گیرد و از سوی دیگر هم قیمت گذاری دستوری به آن اضافه می شود. اگر این میان سودی هم برای تولیدکننده باقی بماند از آن عوارض و مالیات اخذ می‌شود.
وقتی از قیمت‌گذاری انتقاد می‌شود منظور این نیست دولت نباید سیاست‌‌های حمایتی را کنار بگذارد. باید سه یا چهار دهک پایین درآمدی حتما مورد حمایت قرار گیرند. وقتی ظرفیت سرمایه گذاری و تولید از دست برود یعنی تولید از دست رفته است. علاوه بر این قاچاق رونق گرفته و بازار همسایگان هم از دست می رود.
یارانه‌ها حتما باید مستقیم و هدفمند پرداخت شود. تا زمانی که نیاز باشد باید زمینه‌هایی فراهم کرد که سه یا چهار دهک پایینی جامعه شرایط حداقلی زندگی شامل بهداشت،تحصیل، خوراک و سرپناه را داشته باشند. اکنون نیاز به تحولات جدی و عمیقی است و اگر این تحولات عمیق صورت نگیرد نمی‌توان چشم‌انداز چندان روشنی برای بهبود شرایط متصور شد.
صلاحیت کارفرمایی
اهمیت مدیران و کارفرمایان و کیفیت تصمیمات آنان یکی از مولفه‌های مهم و اثر گذار و البته مغفول در اقتصاد ایران است.تلاش مدیران در مجموعه‌های اقتصادی باید بر این باشد که متناسب با شرایط اقتصاد و دانش و فنی برنامه‌ریزی‌هایی را برای پیش برد امور صورت دهند. در غدیر تلاش شده طبق شرایط موجود وضعیت اقتصادی را سامان داد.
در اقتصاد باید مدیریت بر بدهی مد نظر قرار گیرد و بعضی از مشکلاتی که در تامین مالی وجود دارد درست شود. افرادی که اکنون در فعالیت اقتصادی به دنبال ایجاد بدهی بودند در آینده موفق خواهند بود. یکی دیگر از وظایف مدیران این است که استانداردهای کار را متناسب با استانداردهای بین‌المللی بالا ببرند. در غدیر نیز از موضوعاتی که همواره مد نظر قرار گرفته این است که بتوان استانداردها را در سطح بین‌المللی بالا برد. در غیر این صورت جایگاهی در عرصه تجارت بین‌الملل نخواهیم داشت.
چند موضوع مهم در قالب نگاه پروژه ای برای ارتقای کیفیت کار در نظر گرفته شد. یکی از این پروژه‌ها تاب‌آوری تولید است. مثلا در تابستان برق قطع می‌شود. صنعت سیمان در ایران چندین سال است که با آن درگیر است.لذا تمام هلدینگ‌ها موظف شدند درباره تاب‌آوری تولید برنامه‌ریزی و فکر کنند. نکته مهم دیگر بحث توجه به انضباط و شفافیت مالی است. پولی که امانت سهامداران است باید درست و بجا استفاده شود.
فرد‌ی‌که در یک دوره کوتاه در چندین پست مشغول به کار شده بیشتر از اینکه تجربه کسب کرده باشد سابقه سازی کرده و مطلقا برای پذیرفتن مسئولیت های مهم مناسب نیست چون صرفا به پست‌های متعدد سرک کشیده و بیرون آمده است. مقوله صلاحیت کارفرمایی بسیار مهم است. امروز باید ژنرال‌ها را به میدان آورد.
همچنین باید مدیران به کسب مشورت از سرمایه‌های قدیمی التفات داشته باشند. مسائل و موضوعات مختلفی مطرح می‌شود که هیچ کدام به صورت منفرد یک نسخه ندارد و کسانی که تصمیم گیر هستند باید سعی کنند کمی از فضای انتزاعی بیرون بیایند.
اثر تحریم‌ها
موضوع بعدی به تحریم‌ها اختصاص دارد. در مواردی زمانی که اسم تحریم می‌آید، برخی چنین می‌پندارند فرصتی است برای اینکه بتوان پشت تحریم‌ها قایم شد. تحریم‌ها وجود دارند و کار را سخت می‌کنند اما غیر قابل حل نیستند. در مواردی به دولت تاکید شد همین مواردی که از آن به عنوان فعال اقتصادی انتظار می رود را در دستور کار قرار دهد تا حل کند. در این راستا کلا موضوعی به نام دیپلماسی تجاری کنار گذاشته شده است. افراد می‌توانند با دیپلماسی تجاری قدرت سیاسی در کشور هدف ایجاد کنند. تجارت راه و رسم و زبان دارد و آن هم سود است. به کمک دیپلماسی تجاری می‌توان هم بازار را توسعه داد و هم قدرت سیاسی و پشتوانه حمایتی را از این جهت تقویت کرد.
فرصت کار کردن
این روزها از سوی برخی فعالان اقتصادی اینطور شنیده می‌شود که دیگر نمی‌توان فعالیت اقتصادی انجام داد. نقدهایی بر عملکرد سیاست‌گذاران وجود دارد که در صورت اصلاح می‌توان عملکرد بهتری برجای گذاشت. اگر سیاست‌گذار به عواملی که ذکر شد توجه کند می‌توان به میزان قابل توجهی مسائل اقتصادی را حل و فصل کرد. گروه سرمایه گذاری غدیر در سال مالی گذشته حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان درآمد کسب کرد و امید است درآمد را سال جاری به ۲۰ هزار میلیارد تومان برساند.
تلگرام اصلی بورس پرس : t.me/boursepressir
انتهای پیام